ائلچین ELÇİN

تورک دیلی و ادبیاتی

تالیش خانلیغی

+0 بگندیم

تالیش خانلیغی

تالیش خانلیغی و یا لنکران خانلیغی- آذربایجانین شیمال خانلیقلاریندان بیری

 

خانلیغین یارانما تاریخی

1747-جی ایلده مای آیی‌نین 9-دا نادر شاه اؤلدورولدوکدن سونرا آذربایجاندا خانلیقلار یارانماغا باشلادی. بو دؤورده یارانان خانلیقلاردان بیری ده تالیش خانلیغی ایدی. خانلیغین اراضیسی دئمک اولار کی، آذربایجان رئسپولیکاسی‌نین ایندیکی آستارا، لنکران، لئریک، یاردیملی، ماساللی رایونلاری‌نین اراضیلرینی و ایندیکی ایرا‌نین گیلان اوستا‌نی‌نین آستارا و هشتپر (حاضیردا تالیش آدلانیر) بؤلگه‌لرینی احاطه ائدیردی.

سرحدلری تخمینن شیمالدان بولقارچایین، شرقدن کور چایی‌نین منصبینه‌دک خزر دنیزین، جنوبدان و غربدن ایران سرحدلرینه قدر بیر اراضینی احاطه ائدیردی. بئله کی، تالیش خانلیغی شیمال-شرقده قوبا خانلیغینا تابئع اولان سالیان سلطانلیغی ایله، شیمالدا اراضیسی سونرادان شاماخی خانلیغی ایله قاراباغ خانلیغی آراسیندا بؤلوشدورولموش جاواد خانلیغی ایله، شیمال-غربده قاراداغ خانلیغی ایله، غربده اردبیل خانلیغی ایله، جنوبدا ایسه گیلان خانلیغی ایله همسرحد ایدی.

تالیش خانلیغی‌نین مرکزی اوّلجه قیزیل‌آغاج کندی، سونرا آستارا، سوندا ایسه لنکران شهری اولموشدور.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان خانلیقلاری, آذربایجان,

سالیان خانلیغی

+0 بگندیم

سالیان خانلیغی

سالیان خانلیغی و یا سالیان سولطانلیغی— بیر چوخ آذربایجان خانلیقلاری کیمی نادر شاه افشارین اؤلوموندن سونرا یارانمیشدیر.

تاریخی

سالیان خانلیغی 1747-جی ایلده یارادیلمیشدیر. مرکزی سالیان شهری ایدی.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان خانلیقلاری, آذربایجان,

دربند خانلیغی

+0 بگندیم

دربند خانلیغی

دربند خانلیغی - افشارلار دؤولتی‌نین سوقوطو نتیجه‌سینده یارانمیش آذربایجان خانلیقلاریندان بیری.. خانلیغین اساسی 1747-جی ایلده محمدحسن خان طرفیندن قویولموشدور.دربند خانلیغی 1806-جی ایلده روسیه ایمپراتورلوغو طرفیندن ایشغال اولونموشدور.[4] روسیه‌یه بیرلشدیریلرکن دربند خانلیغی‌نین ساحه سی 7 مین  ک.م ایدی.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان خانلیقلاری, آذربایجان,

قوبا خانلیغی

+0 بگندیم

قوبا خانلیغی

قوبا خانلیغی  1810-1680 جو ایللرده آذربایجانین شیمال-شرقینده مؤوجود اولموش ان گوجلو تاریخی فئودال دؤولتلردن بیری. خانلیغین اساسینی 1726-جی ایلده حسینعلی خان قویدو. او، اوّلجه خانلیغی حاکیم کیمی، نادر شاه افشارین اؤلوموندن سونرا ایسه موستقیل ایداره ائتمگه باشلادی. خانلیغین ایقامتگاهی اوّلجه خودات قالاسی، 1735-جی ایلدن ایسه قوبا شهری اولدو. قوبا شرق اوصولو ایله دیوار و قالالارلا مؤحکملندیریلمیش بیر شهر ایدی. خانلیق شرقده خزر دنیزی، شیمالدا دربند خانلیغی و تاباساران اراضیلری، غربده شکی خانلیغی، جنوبی-غربده شاماخی خانلیغی، جنوبدا باکی خانلیغی ایله همسرحد ایدی. ترکیبینده قوبا، روستوو، بوُدوق، موشکور، برمک و دیگر ماحاللار واردی.
18. عصرین اورتالاریندا قوبا خانلیغی‌نین تاختینا حسینعلی خان کئچدی. 18. عصرین 40-جی ایللرینده حسینعلی خان قوبا ایالتینی موستقیل خانلیق ائتمیشدی. 1747-جی ایلده نادر شاهین اؤلوموندن سونرا ایراندا فئودال چکیشمه‌لرین باشلاندیغی دؤورده او، روسیه ایله دوستلوق موناسیبتینی ساخلایاراق، حاکیمیتینی داها دا مؤحکملندیردی. 1756-جی ایلده سالیان خانلیغینی قوبا خانلیغینا بیرلشدیردی. اونون دؤورونده آختیپارا، آلتیپارا، دوققوزپارا قوبا خانلیغینا بیرلشدیریلدی. 1770-جی ایلده آذربایجاندا اولموش س. قمئلینین معلوماتینا گؤره، قولقان، شابران، رودبار دا قوبا خانلیغینا بیرلشدیریلدی. 1758-جی ایلده حسینعلی خان وفات ائتدی. حاکیمیته اونون 22 یاشلی اوغلو فتحعلی خان کئچدی.
فتحعلی خانین دؤورونده خانلیق اؤزونون یوکسلیش دؤورونو یاشادی. فتحعلی خان 31 ایللیک حاکیمیتی عرضینده قونشو خانلیقلارین تورپاقلارینی ایلحاق ائتمک یولو ایله اؤز اراضیسینی گئنیشلندیرمگه چالیشیردی. باشقا خانلارین سعیلریندن فرقلی اولاراق، اونون جهدلری داها گئنیش میقیاس آلدی و آذربایجان تورپاقلاری‌نین بیرلشمه‌سی ایله نتیجه‌لندی. او، قاجار ایرانی، کارتلی-کاخئتییا، شکی خانلیغی و روسیه‌ ایمپراتورلوغو ایله علاقه‌لر ساخلایاراق موختلیف غلبه‌لر قازاندی. فتحعلی خان 1789-جو ایلده وفات ائتدی. اونون اؤلوموندن سونرا قوبا تاختینا بؤیوک اوغلو احمد کئچدی. فتحعلی خانین اؤلومو ایله آسیلیلیغیندا اولان خانلیقلار موستقیل اولدولار.
احمد خان 2 ایل خان تاختیندا اوتوردو. اونون اؤلوموندن سونرا حاکیمیته شیخ‌علی خان گلدی. 1796-جی ایلده والئریان زوبوولا آپاردیغی موحاریبه‌لرده مغلوب اولاراق دربندی روسیه‌نین اراضیسینه وئردی. شیخ‌علی خان 15 ایللیک حاکیمیتی دؤورونده قوبا خانلیغینی روسیه آسیلیلیغیندان قوروسا دا، او، آتاسی کیمی باجارلیقلی اولا بیلمه‌دی. آپاردیغی موحاریبه‌لر خانلیغی نیسبتاً ضعیفلتدی. او، 1802-جی ایلده روسیه ایله گئورگییئوسک موقاویله‌سینی ایمضالادی. 1806-جی ایلده قوبا خانلیغی روسیه طرفیندن اله کئچیریلدی. 1810-جو ایلده ایسه ایالته چئوریلدی. ایالتین نظارتی باکی خانی 2. میرزه محمد خانا وئریلدی. شیخ‌علی خان داغلارا قاچدیقدان بیر مودّت سونرا وفات ائتدی. او، اؤلومونه قدر روسیه ایله موباریزه‌لر آپاردی. 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, آذربایجان خانلیقلاری,

شیروان خانلیغی

+0 بگندیم

شیروان خانلیغی

شیروان خانلیغی و یا شاماخی خانلیغی —1747-جی ایلدن 1820-جی ایله‌دک آذربایجان اراضیسینده ایقتیداردا اولموش دؤولت. پایتاختی شاماخی شهری، آرابیر یئنی شاماخی (آغسو)، ان سوندا ایسه فیت‌ داغ شهری اولوب. 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, آذربایجان خانلیقلاری,

ناخچیوان خانلیغی

+0 بگندیم

ناخچیوان خانلیغی‌نین بایراغی و خریطه‌سیی

ناخچیوان خانلیغی

ناخچیوان خانلیغی — خانلیغین اساسی کنگرلی طایفا باشچیسی حیدرقولو خان طرفیندن قویولموشدور. زنگه‌زور کندیندن باشلامیش آراز چایی وادیسینه قدر اوزانان گئنیش اراضیده یئرلشن ناخچیوان خانلیغی، غربی آذربایجا‌نین(ایندیکی ائرمنیستان) بؤیوک بیر حیصه‌سینی احاطه ائدیردی. داغلار خانلیغی قالا کیمی احاطه ائدیردی. شیمال-غربدن دره‌له‌یَز داغلاری، جنوب-شرقدن ایلانلی‌داغ، شیمال-شرقدن بؤیوک و کیچیک آغری داغلاری خانلیغین سرحدلری بویو اوزانیردی. ناخچیوان خانلیغی ایروان، قاراباغ، خوی و ماکو خانلیقلاری ایله همسرحد ایدی.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان خانلیقلاری, آذربایجان,

باکی خانلیغی

+0 بگندیم

باکی خانلیغی‌نین بایراغی
باکی خانلیغی‌نین بایراغی

باکی خانلیغی

باکی خانلیغی – 18. عصرده چاغداش آذربایجان جومهوریتی‌ینین اراضیسینده یارانمیش، پایتاختی باکی شهری اولان فئودال دؤولت. 

خانلیغین یارانماسی و تصروفات حیاتی
نادر شاه اؤلدورولدوکدن سونرا ایراندا صفویلر یئنیدن حاکیمیتی الا آلدی ( راضیه سلطان ) آذربایجان دا ایسه 18.عصرین اورتالاریندا موستقیل خانلیقلار یاراندی. 18. عصرین 40-جی ایللرینده آبشئرون یاریماداسیندا یارانمیش باکی خانلیغی قوبا، شاماخی و جاواد خانلیقلاری ایله همسرحد ایدی. خانلیغین ترکیبینه 39 کند داخیل ایدی: ماشتاغا، نارداران، بیلگح، بوُزووْنا، مَرده‌کان، تورکان، کورکند، زیره، قالا، هؤوسان، رامانا، زابرات، محمدی، دیگاه، فاطمایی، گؤره‌دیل، پیرشاغی، کورده‌خانی، کئشله، احمدلی، زیغ، امیرجان، بولبوله، صابونچو، بینه‌قَدی، ماسازیر، نوْوخانی، شاغان، سارای، جوْرات، شووه‌لان، گوزدک، قوْبوُ، خوجاحسن، بیله‌جری، پیره‌کشکول، سوُراخانی، بالاخانی، بیبی هئیبت.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, آذربایجان خانلیقلاری,

مرند خانلیغی

+0 بگندیم

مرند خانلیغی

مرند خانلیغی — مرکزی مرند شهری اولماقلا آذربایجان خانلیقلاریندان بیریدیر.شیمالدان گرگر ماحالی، شرقدن قاراداغ خانلیغی، جنوبدان تبریز خانلیغی، غربدن خوی خانلیغی ایله حودودلانیردی .

تاریخی
خانلیغین یارادیجیسی محمدرضا خان‌دیر. محمدرضا خان نادر شاه قیرخلی-آوشارین اؤلوموندن سونرا مرندین حاکیمی اولموشدو. حاکیمیت اوغروندا اصلاً یئکان ماحالیندان اولان میر قیلینج بابا خا‌نین تؤرمه‌لری ایله خویدان اولان دونبیلی ائلی‌نین نوماینده‌لری موباریزه آپاریردیلار. 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, آذربایجان خانلیقلاری,

سراب خانلیغی

+0 بگندیم

سراب خانلیغی

سراب خانلیغی –آذربایجان اراضیسینده خانلیق. (18. عصرین 40-جی ایللری – 19. عصرین اوّللری). اراضیسی اردبیل، قاراداغ، تبریز، ماراغا خانلیقلاری و ایرانلا حودودلانیردی. مرکزی سراب شهری. 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, آذربایجان خانلیقلاری,

ماراغا خانلیغی

+0 بگندیم

ماراغا خانلیغی

ماراغا خانلیغی - آذربایجان اراضیسینده یارانمیش خانلیق. (18. یوزایلین 40-جی ایللری – 19. یوزایلین 20-جی ایللری). جنوبدان ساققیز ماحالی، شرقدن میانه، شیمالدان تبریز، غربدن اورمیه گؤلو و سولدوز ماحالی ایله حودودلانیردی. مرکزی ماراغا شهری. 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, آذربایجان خانلیقلاری,

قاراداغ خانلیغی

+0 بگندیم

قاراداغ خانلیغی

قاراداغ خانلیغی – 1747-جی ایلده  آذربایجاندا یارانمیش فئودال دؤولت اولموشدور. مرکزی اهر شهری ایدی. غربدن خوی خانلیغی، شرقدن لنکران خانلیغی، جنوبدان تبریز و اردبیل خانلیقلاری ایله حودودلانیردی. 

تاریخی
قاراداغلی طایفاسی صفویلرین حاکیمیته گلمه‌سینده فعالیت گؤستردیگیندن 1. شاه اسماییلدان باشلایاراق قاراداغ ویلایتی‌نین ایداره‌سینه نایل اولا بیلمیشدی. 16. عصردن 19. عصرین اوّللرینه‌دک قاراداغ ویلایتی‌نین ایداره‌سی ایرثی اولاراق موعین نسیل اوزره اولموشدو. اونلار هم ده روحانی صلاحیتلرینه مالیک ایدی. 18. یوزیلین اوّللرینده صفوی سولاله‌سی ضعیفله‌دیگیندن حاکیم کاظم خان مرکزی حاکیمیته تابئع‌چیلیکدن چیخمیش، شاه سلطان حسین‌ین ائحتیرامینا لاییق گؤرولن روس آ.وولینسکینی اهره قویمامیشدی. نادر مرکزی حاکیمیته تابئع اولمایان خانین گؤزلرینی چیخارتدیرمیشدی. نادرین اؤلوموندن سونرا قاراداغ خانلیغی موستقیل‌لشمیش، کاظم خان قاراداغ خانی اولموشدو. 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان خانلیقلاری, آذربایجان,

ماکو خانلیغی

+0 بگندیم

ماکو خانلیغی

ماکو خانلیغی —آذربایجان اراضیسینده خانلیق. (18. عصرین 40-جی ایللری - 1922-جی ایل). مرکزی ماکو شهری. خوی، قاراداغ، ناخچیوان، ایروان خانلیقلاری و عثمانلی ایمپراتورلوغو ایله حودودلانیردی.

عومومی معلومات

ماکو ایالتی صفوی حؤکمرانلیغی دؤورونده چوخورسعد بیگلربیگلیگینه داخیل اولان یاریم‌موستقیل سولطانلیقدان عیبارت ایدی. اونو بایات طایفاسیندان اولان نسلی حاکیملر ایداره ائدیردی. ماکو خانلیغی اؤز اطرافیندا 30 کندی بیرلشدیریردی.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان خانلیقلاری, آذربایجان,

زنجان خانلیغی

+0 بگندیم

زنجان خانلیغی

زنجان خانلیغی — تاریخی آذربایجان تورپاقلاریندا مؤوجود اولموش آذربایجان دؤولتلریندن بیری.

خانلیغین تاریخی

زنجان خانلیغین بانیسی ذولفقار خان امیرلی-آوشار ایدی. آوشار ائلی‌نین امیرلی اویماغی‌نین زنجان اطرافیندا چکیسی آغیر ایدی. "کتاب مجموع السلطانیه"‌نین 370-جی صحیفه سینده یازیلیر: "امیرلی-آوشار ائلیندن بیر طایفا آدیدیر کی، خمسه‌‌نین (زنجا‌نین) اطرافیندا ساکیندیرلر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان خانلیقلاری, آذربایجان,

خوی خانلیغی

+0 بگندیم

خوی خانلیغی

خوی خانلیغی - آذربایجان اراضیسینده خانلیق. (18. یوزایلین اورتالاری - سونلاری). مرکزی خوی شهری. خوی خانلیغی آراز چایی،ناخچیوان، ماکو، اورمیه، تبریز خانلیقلاری و تورکیه ایله حودودلانیردی. 

عومومی معلومات
خوی خانلیغی‌نین اساسینی دونبولی طایفا باشچیلاری قویموشدو. دونبولی احمد خان اون سککیزینجی عصرین 60-جی ایللرینده تبریزده ده مؤحکملنمیشدی. خوی خانلیغی ایروان، ناخچیوان و قاراداغ خانلیغینی دا اؤزونه تابئع ائتمیشدی. قاراباغ خانلیغی ایله موتّفیقلیک حاکیمیتی‌نین مؤحکملنمه‌سینه موثبت تاثیر گؤستردی. 
1775-جی ایلده خوی خانی احمد خاندان چیلدیر والیسی سلیمان پاشایا گؤندریلن مکتوبدا "شیمالی قافقازین ایستیلاسیندان قووّت آلان روسیه‌نین و اونونلا ایتّیفاق یارادان ایراکلی خا‌نین تجاووزونه ایمکان وئرمه‌مه‌سی اوچون آذربایجان و قافقاز خانلاری‌نین "دؤولتی-عالیه" (عثمانلی ایمپراطورلوغو - ق.گ.) ایله بیرگه موباریزه آپارماسی‌نین واجیب اولدوغو بیلدیریلیردی". 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان خانلیقلاری, آذربایجان,

تبریز خانلیغی

+0 بگندیم

تبریز خانلیغی

تبریز خانلیغی – اون سککیزینجی عصرین اورتالاریندا کئچمیش تبریز بیگلربیگلیگی‌نین مرکزینده تبریز خانلیغی یارانیر. خانلیغین اساسینی دونبولی طایفاسیندان اولان امیراسلان خان قویموشدور. خانلیغین مرکزی ده تبریز شهری اولموش، خوی، ناخچیوان، قاراداغ، سراب و ماراغا خانلیقلار ایله سرحدلنمیشدی. امیراسلان خان قیسا بیر زاماندا تبریز، خالخال، اردبیل و آذربایجانین بیر سیرا جنوب ایالتلرینی اؤزونه تابئع ائدیر.تبریز اوغروندا موباریزه‌یه قوشولانلارین چوخ اولماسی بو شهره تئز-تئز هوجوملارا، شهرین الدن-اله کئچمه‌سینه سبب اولور. نادر شاهین قارداشی اوغلو ابراهیم میرزه گوجلو اوردو ایله تبریزه هوجوم ائده‌رک شهری اله کئچیریر. لاکین مشهد و ایصفاهاندا باش وئرمیش عوصیان خبرینی ائشیدیب مشهده قاییدیر و دؤیوش زامانی هلاک اولور.

بوندان سونرا فتحعلی خان افشار تبریزی توتور و شهرین ایداره‌سینی نجف‌قولو خان دونبولی‌یه تاپشیریر.اورمیه خانلیغی‌نین سوقوطوندان سونرا تبریز تام موستقیل خانلیغا چئوریلیر. 1780-جی ایلده ایسه خانلیغین فعالیتینه سون قویولماقلا اراضیسی خوی خانلیغینا بیرلشدیریلیر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان خانلیقلاری, آذربایجان,