دربند خانلیغی
دربند خانلیغی - افشارلار دؤولتینین سوقوطو نتیجهسینده یارانمیش آذربایجان خانلیقلاریندان بیری.. خانلیغین اساسی 1747-جی ایلده محمدحسن خان طرفیندن قویولموشدور.دربند خانلیغی 1806-جی ایلده روسیه ایمپراتورلوغو طرفیندن ایشغال اولونموشدور.[4] روسیهیه بیرلشدیریلرکن دربند خانلیغینین ساحه سی 7 مین ک.م ایدی.
تاریخی
اون سککیزینجی عصرین اوّلینده صفویلر دؤولتینین ضعیفلهمهسی نتیجهسینده آذربایجان اساسن قاپالی حیات سورن چوخسایلی خانلیقلارا پارچالاندی. بو خانلیقلاردان بیری ده دربند خانلیغی ایدی. قوبا خانی فتحعلی خان قونشو خانلیقلاری، قوبایا ایلحاق ائتمک اوچون چوخ چالیشدی. بو چالیشمالارین نتیجهسینده دربند خانلیغی قوبایا بیرلشدی. فتحعلی خان قافقاز سیرا داغلارینی و خزرین غرب ساحیلریندهکی اراضینی سامور چایینا قدر و دربندی فتح ائتدی. دربند خانی محمدحسین خان دربندینی ایکی گؤزونو کؤر ائتدی. اونو بیرینجی قوبادا سونرا ایسه باکیدا حبس ائتدیردی. بیر مودّت سونرا محمدحسین خان باکیدا وفات ائتدی.
1759.جو ایلده فتحعلی خان یئرلی اهالینین خواهیشی ایله دربنده یوروش ائدهرک اونو قوبا خانلیغینا بیرلشدیردی.بوندان سونرا دربند قوبا خانلیغینین موهوم تیجارت، صنعتکارلیق و ایقتیصادی مرکزلریندن بیری اولدو.
قایناق
- Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы. III ҹилд: Гаjыбов – Елдаров. Баш редактop: Ҹ. Б. Гулиjeв. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксиjасы, 1979, сəhифə 413.
- Tadeusz Swietochowski. Russian Azerbaijan, 1905—1920: The Shaping of National Identity in a Muslim Community. Cambridge, UK, Cambridge University Press, 2004.
کؤچورن: عباس ائلچین