"موللا نصرالدین"دن داها یاشلی ساتیریک قزئت
ناشیری پولیس اولان "شبنامه"
علوییه طاهیرقیزی
"موللا نصرالدین" ژورنالینین آذربایجان مطبوعاتی تاریخینده ایلک ساتیریک مطبوع اورقانی اولدوغو معلومدور. لاکین تاریخی منبعلردن معلوم اولور کی، اون دوققوز عصرین 90-جی ایللرینده ایکییه بؤلونموش آذربایجانین جنوبوندا، تبریز شهرینده 1892-جی ایلدن باشلایاراق "شبنامه" آدلی کیچیک فورماتلی مطبوع نومونهلری گؤرونمهیه باشلاییب. صحیفهلرینده خالقی ناراحات ائدن سوسیال پروبلئملره توخونولور، مؤوجود قورولوشداکی چاتیشمازلیقلاری تنقید ائدن کسکین یازیلار حاضیرلانیردی. گیزلی اوصوللا چاپ ائدیلن "شبنامه" عادتن گئجهلر قاپی و دیوارلارا یاپیشدیریلاردی. سحر آچیلاندا آرتیق اهالینین گور اولدوغو بازار، مکتب و مدرسهلرده یاییلیر، الدن-اله گزیردی. گئجهلر یاییلدیغی اوچون ده آدی "گئجه ورقهلری" معناسینی داشیییردی. او دؤورده دؤولت قزئتلری چوخ زامان ماراقسیز و جانسیخیجی اولدوغوندان چتینلیکله ساتیلیر، اهالینین موعین بیر قیسمینه مجبوری فورمادا پایلانیردی. بئله "داریخدیریجی" روزنامهلر خالق آراسیندا روزنامه-زورنامه آدینی قازانمیشدی. بئله قزئتلرین بیرینی واختیله م.ف.آخوندوو "ایران" قزئتینین مونشیسینه..." مقالهسینده کسکین تنقید ائتمیشدی. لاکین پولسوز یاییلان، پروبلئملری بامزه، دوزلو یازیلارلا تقدیم ائدن و گولمهلی شکیللرله بول اولان ورقهلری ساده اینسانلار بؤیوک هوسله اوخویوردولار. ساوادلی کسیمین بارماقلا ساییلدیغی او دؤورده بو قزئته ماراق او قدر چوخ ایدی کی، بعضاً محلّه-محلّه گزیب اونو اوخوتدورماق اوچون یازی-پوزونو بیلن آدام سوراقلاییردیلار.
آردینی اوخو/ Ardını oxu