+0 بگندیم
آذربایجان میلّی حؤکومتی دؤنمینده تورکجه مطبوعات
رضا شاه‌‌ین آشماسی‌نین آردیندان میدانا گلن اؤزگورلوک سونوجوندا آذربایجاندا دا اونلارجا قزئت چیخماغا باشلامیشدی. 1941-1946دا آذربایجاندا یایینلانان 36 قزئت‌دن تخمیناً 15-ی تورکجه ویا تورکجه-فارسجا اولموشدور.
آذربایجان (قزئت)
+0 بگندیم
+0 بگندیم
"کاسپی" (قزئت) — باکیدا 1881-جی ایلدن روس دیلینده نشر اولونموش قزئت.
باکیدا روس دیلینده چیخان بورژوا قزئتلری ایچریسینده "کاسپی" قزئتی داها اوزون عؤمور سورموشدور. قزئتین 1881-جی ایلدن 1919-جو ایله‌دک مودّتده 10 مین 65 نؤمره‌سی چیخمیشدیر؛ ایلک 28 نؤمره‌سی هفته‌ده ایکی دفعه،سونرا بیر مودّت هفته‌ده 3 دفعه چیخمیشدیر. "کاسپی" 1884-جو ایلین یانواریندان گونده‌لیک نشره چئوریلدی. اوّللر قزئت 400-420 نوسخه تیراژلا چیخیردیسا، 1887-جی ایلده بو رقم 1000-ه قالخمیشدیر. همین ایلدن اعتیباراً قزئت مونتظم چیخماغا باشلامیشدیر. 1897-جی ایلده ایسه قزئتین تیراژی 2.400-ه قالخمیشدیر. "کاسپی" 1919-جو ایلده فعالیتینی دایاندیرمیشدیر.
+0 بگندیم
میرزه بالا محمدزاده– پوبلیسیست، ترجومه‌چی، دراماتورق، ایجتیماعی خادیم. موساوات پارتیاسی‌نین ایکینجی باشقانی
میرزه بالا محمدزاده 1898-جی ایل مایین 24-ده آبشئرونون زیره کندینده بالیقچی عاییله‌سینده آنادان اولموشدور. آتاسی عاییله‌سینی دولاندیرماق اوچون عصرین اوّللرینده باکی‌یا کؤچه‌رک، شهرین چمبره‌کند آدلانان حیصه‌سینده مسکونلاشمیشدیر. اوشاقلیغی باکیدا چمبره‌کندده کئچمیشدیر. 7.جی "روس-تاتار" مکتبینی (1914)، 3-جو عالی ایبتیدایی مکتبی بیتیردیکدن سونرا تحصیلینی باکی تئکنیکی صنایع مکتبینده داوام ائتدیرمیشدیر. ادبی یارادیجیلیغا تحصیل ایللرینده باشلامیش، 1912-جی ایلده عیسی بیگ آشوربیگووون "کاسپی" مطبعه سینده "نفی-عئلم و یاخود عئلمین سونو" آدلی کیتابی چاپ اولونموشدور(1912). "محمدیّه" درنگینده قاباقجیل فیکیرلی ضیالیلارلا یاخیندان تانیش اولماسی اونون دونیاگؤروشونون فورمالاشماسینا جیدی تاثیر گؤستریر. بو دؤورده "آذربایجان" ،"گنجلیک صداسی" و س. قزئتلرده آرابیر چیخیش ائدیر. 1915-جی ایلده م.ا.رسول‌زاده‌نین نشر ائتدیردیگی "آچیق سؤز" قزئتینه آرا-سیرا مقاله‌لر یازان میرزه‌بالا محمدزاده، سونرادان همین قزئتین ایشینده فعال ایشتیراک ائتمیشدیر. عئینی زاماندا، هفته‌لیک "بصیرت" درگیسی‌نین باش رئداکتورو اولموشدور.
+0 بگندیم
+0 بگندیم
آذربایجانچیلیق و میلّی کاراکتئر
1) میلّی کاراکتئر
2) میلّی حیسّلر
3) میلّی اؤزونودرک
+0 بگندیم
حیات قزئتی
+0 بگندیم
"اکینچی" قزئتی
اکینچی — آذربایجان تورکجه‌سینده یاییملانان ایلک قزئت. 1875-جی ایلده باشلایان نشریاتی 1877-جی ایلده بیتمیشدیر. ایلک سایی‌نین بوراخیلدیغی 22 اییول آذربایجاندا "میلّی مطبوعات گونو" کیمی قئید اولونور. آیدا ایکی دفعه300-400 تیراژلا یاییملانمیشدیر. عومومیلیکده 56 سایی بوراخیلمیشدیر.
+0 بگندیم
ایقبال (قزئت)
+0 بگندیم
خالخال خانلیغی — مرکزی خالخال شهری اولماقلا آذربایجان خانلیقلاریندان بیریدیر.
تاریخی
خانلیغین یارادیجیسی امیرگونه خان‌دیر. امیرگونه خان امیرلی-آوشار نادر شاه قیرخلی-آوشارین اؤلوموندن سونرا گیلا‌نین والیسی اولموشدو. سونرا طاروما باشچیلیق ائتمیشدی. امیرگونه خان آوشار فتحعلی خان آراشلی-آوشارلا بیرلشیب کریم خان زنده قارشی چیخدی. سونرا کریم خا‌نین طرفینی توتوب فتحعلی خانی ساتدی. کریم خان اونو شیرازا "فخری قوناقلیغا" آپاریب عالی شورایا داخیل ائتدی.
+0 بگندیم
آی ملا عمی (قزئت) - قاجار حؤکومتینده بیلاواسیطه مورتجئع و محمدعلی میرزه‌نین سارایینا باغلی قووّه‌لرین اورقانی ساییلان، 1908-جی ایلده تبریزین دوه‌چیلر محلّه‌سینده ایسلامیّه جمعیتینین واسیطه‌چیلیگیله نشر ائدیلن قزئت.
قزئتین نشری
21. عصرین سونلاریندان ایراندا قاجار حؤکومتی علئیهینه اؤز-اؤزونه سیچراییشلار شکلینده تظاهور ائدن خالق نوماییشلری آرتیق 1905-جی ایلین سونوندا شوعورلو، نیظاملی فورمالار آلماغا باشلادی. حؤکومته قارشی اولان بو کوتلوی حرکاتلار، اینقیلابلا نتیجه‌لندی و تاریخه مشروطه اینقیلابی (1906-1911) آدی ایله داخیل اولدو. 20. عصرین اوّللرینده آذربایجانین گونئیینده یاشایان تورکلرده «اومّت‌چیلیکدن میلّتچیلیگه» کئچمه مئیللری یارانیردی. تدریسین تورک دیلینده آپاریلدیغی مکتبلر قورولور، تورکجه مطبوعات یارانیردی. بئله بیر دؤورده آذربایجان تورکجه‌سینده درج ائدیلن مطبوع اورقانلاریندان بیری ده «آی ملا عمی» آدلانان قزئت اولموشدور. بو قزئت تبریزین دوه‌چیلر محلّه‌سینده ایسلامیّه جمعیتینین واسیطه‌چیلیگیله نشر ائدیلیردی. دؤورون مورتجئع قزئتلریندن اولان اَیلنجه‌لی «آی ملا عمی» ایسلامیّه جمعیتی طرفیندن 1908-جی ایلده (ه.ق.1326) هم فارس، هم ده تورک دیللرینده چاپ اولونوردو. آذربایجان تورکجه‌سینده اولان «آی ملا عمی» قزئتی قبول اولونموش قایدادا اساساً کیچیک حجمده بصیرت مکتبینین مودیری، عئینی زاماندا «اوخووّت»، «ایتّیحاد» و «ایسلامیّه»نین قزئتلری نین رهبری اولان میرزه احمد طرفیندن تبریزده چاپ اولونوردو. «آی ملا عمی»، باشقا بیر منبعه ایستیناداً، میرزه حسن و سعیدالسلطان‌ین رهبرلیگی آلتیندا نشر اولونوردو.
+0 بگندیم
"فیوضات" (درگی)
"فیوضات" (درگی) - ایجتیماعی درگی. بیر ایل عرضینده 32 سایی ایشیق اوزو گؤروب
آدی
درگی‌نین ایلک ساییندا مرام و مقصدلرینی آچیقلایان علی‌بیگ حسین‌زاده "حیات و مئیلی-فیوضات" مقاله‌سینده فیوضات کلمه‌سی‌نین معناسینی آچیقلایاراق یازیردی:
" مجموعه‌میزه "فیوضات" آدی تصادوفی وئریلمییور، بو نام حیاتدان طبیعی اولاراق تولّود ائدییور... "فیوضات" لفظون "فیض"-ین جمیل-جمعی اولوب ریفاه و برکت، بوللوغا، مادّی و معنوی نئعمتلرین بوللوغونا، ترقّیات و کمالاتین شأنیه-تجلّی‌سینه دلالت ائدرسه ده، فقط اصل مفهومو سعادت و علی الخصوص سعادتی-معنویه‌دیر، حقیقی ذؤوق و صفالردن عیبارت بیر سعادتی-معنویه‌دیر. حیات ایسه معنایی باطینی‌سیله دایمی بیر مئیلی-سعادت، بیر مئیلی-فیوضاتدیر. "
"فیوضات" کلمه‌سی عربجه "فیض" سؤزوندن اولوب لوغوی معناسی بوللوق، برکت، نعمت، مووفّقیت، خئییر فایدا، لذت، حضّ، حیات گئرچکلرینی دویماق، درک ائتمک، اونلاردان حضّ آلماق، ذؤوق، فیض آلماق، فیض‌یاب اولماقدیر."
+0 بگندیم
جاواد خانلیغی — بیر چوخ آذربایجان خانلیقلاری کیمی نادر شاه افشارین اؤلوموندن سونرا یارانمیشدیر. ایندیکی آذربایجان جومهوریتی‌نین اراضیسینده قاراباغ خانلیغی ایله شاماخی خانلیغی‌نین و سالیان سلطانلیغی‌نین آراسیندا یئرلشیردی. جاواد خانلیغی 1747-جی ایلده یارادیلمیشدیر. مرکزی جاواد قالاسی ایدی.
+0 بگندیم
|
| گنجه خانلیغی‌نین بایراغی و خریطه‌سی |
گنجه خانلیغی – اون سککیزینجی عصرین اورتالاریندا، پایتاختی گنجه شهری اولماقلا یارانان آذربایجان خانلیقلاریندان بیریدیر. گنجه خانلیغی موُرووْداغ سیلسیله‌سیندن کور چایینادک اولان تورپاقلار، قاراباغ، ایروان خانلیقلاری، قازاخ و شَمشَددیل سولطانلیقلاری و گورجوستانلا همسرحد ایدی. خانلیغین مرکزی گنجه شهری ایدی.
+0 بگندیم
|
| شکی خانلیغی‌نین بایراغی و خریطه‌سی |
شکی خانلیغی — اون سککیزینجی عصرده آذربایجان اراضیسینده مؤوجود اولموش ان گوجلو خانلیقلاردان بیری.
