ائلچین ELÇİN

تورک دیلی و ادبیاتی

اوزبیک مقال‌لری/ اؤزبک آتالار سؤزلری/ ضرب المثل‌های ازبکی

+0 بگندیم

اوزبیک مقال‌لری/ اؤزبک آتالار سؤزلری/ ضرب المثل‌های ازبکی

الف: احترام پدر و مادر                             

آتنگ بالهسی بولمه ,آدم بالهسی بول .

آتان بالاسی اولما، آدام بالاسی اول

 بچه پدرت نباش ,بچه آدم باش .

آتنگ قریسه قل آلمه,آنگ قریسه چوری

آتان قوجالسا قول آلما، آنان قاریسا قاراباش.

اگرپدرت پیر شد غلام نگیر ,اگر مادرت پیرشد کنیز.

آتنگنی اولدیرگنگه هم یخشیلیک قیل .

آنانی اؤلدورنه بئله یاخشی‌لیق قیل.

حتی به قاتل پدرت هم نیکی کن.

آتهلر سوزی عقل نینگ کوزی .

آتالار سؤزو، عاغیلین گؤزو.

سخن نیاکان اساس عقل است.

آته کسبی اوغلیگه مدال .

آتا کسبی اوغولا حلال

کسب پدر برای پسرجایزه میباشد.

آته بیزار دن ,خدا بیزار .

آتا بئزاردان، تانری بئزار.

کسی که از پدرش بیزار باشد,خداوند (ج) ازاو ناراضی است.

آنه راضی پیغمبر راضی ,آته راضی خداوند راضی.

آنا راضی پیغمبر راضی، آتا راضی تانری راضی.

 رضایت پدر رضایت خداوند است ,رضایت مادر رضایت پیغمبر(ص)است.

آنه مهری دریا.

آنا سئوگیسی دنیزدیر

مهری مادر دریای محبت است.

آنهسینی کور قیزینی آل ,ملکینی کور ,بوزینی آل .

آناسینا باخ قیزینی آل، قیراغینا باخ بئزینی آل

مادرش رادیده دخترش را بگیر ,جنسیت کرباسش رادیده کرباسش را بگیر.

آنه مهری ,مهر لر نینگ آنه سی .

آنا سئوگیسی، سئوگیلرین آناسی

 محبت مادر,مادر محبت ها است.

آنه دن کورگن تون بیچر,آته دن کورگن آت چاپر .

آنادان گؤرن دون بیچر، آتادان گؤرن آت چاپار.

کسیکه تحت تاثیر مادرقرار گیرد خیاط می‌شود، کسیکه که تحت تاثیر پدر قرار بگیرد سوار کار.

ب: وطن دوستی و ارزش آن

آنه یورتینگ امان بولسه ، رنگ و روینگ سمان بولمس .

آنا یوردون آمان اولسا، رنگ - روفون سامان(ساری) اولماز

اگر در وطنت صلح و آرامی حکمفرما باشد ، چهره ات کاه برنمی شود.(خاروزارنمی شود)

یورتیم کوکسیم ،ایلیم ایلگیم.

یوردوم کؤکسوم، ائلیم گوجوم.

 وطن سینه من است مردم بازوی من است .

وطن نینگ ویرانه سی ،عمر نینگ غمخانه سی.

وطنین ویرانه‌سی، عؤمرون غمخانه‌سی.

ویرانه های وطن ،غمخانه عمراست.

آنه یورتینگ ،آلتون بیشیگنینگ.

آنا یوردون، آلتین بئشیگین.

وطنت گهواره طلا است.

وطن گدا بولگنچه،کفن گدا بول .

وطن دیله‌نینجه، کفن دیله

از سا یل شدن وطن ،سایل کفن باش.

وطن تینج ،سین تینج.

وطن دینج، سن دینج

  اگر دروطن صلح باشد ،تو آرام زند گی می کنی .

  ت: کار وزحمت کشی

زحمت چیک راحت کور .

زحمت چک، راحات اول.

  زحمت بکش راحت باش.

زحمت چیکمهسنک راحت قیرده.

زحمت چکمه‌سن راحات هارادا؟

زحمت نکشی راحت کجا ست .

محنت بخت کیلترر.

محنت بخت گتیرر.

زحمت بخت می آورد.

محنت سیز راحت یوق.

زحمت‌سیز، راحات یوخ.

بی زحمت راحت نیست .

محنت دن قورقمه ،منت دن قورق .

محنت‌دن قورخما، مینت‌دن قورخ.

از محنت نترس ، از منت بترس .

محنت دن کیلگن نرسه شیرین دور.

محنت‌دن گلن شیرین دیر.

 حاصل محنت شیرین است.

محنت قیلیب تا پگه نینگ،قندوعسل تاتگه نینگ.

محنت قیلیب تاپدیغین، بال-قند کیمی دادی وار.

 حاصل که از محنت بدست آید ،مثل قندو عسل شیرین است .

محنت  نینگ راحتی بار .

زحمتین راحاتی وار.

  هر زحمت راحت دارد.

محنت ییرده قالمس .

امک یئرده قالماز

  زحمت بی حاصل نمی ماند .

 ث: مقام ومنزلت انسان

آدم آدم بیلن ،پسته بادام بیلن .

آدام آدام ایله، پوسته بادام ایله

 آدم با آدم ،پسته با بادام .

آدم ،آدمنی گوشتینی ییمس .

آدام، آدامین اتینی یئمز

آدم ،گوشت آدم را نمی خورد.

آدم اله سی ایچیده،مال اله‌سی تشیده.

آدامین آلاسی ایچینده، مالین آلاسی دیشیندا.

عیب انسان در داخل اوست، عیب حیوان در بیرون

آدم تاشدن قتیق ،ایپکدن نازک .

آدام داشدان قاتی، ایپکدن اینجه

آدم از سنگ سخت تر ،از ابریشم نازگتر .

آدم حسنیگه بها بیرمه ،عقلیگه بهابیر .

آدامین اؤزو گؤزل اولونجا عاغلیی گؤزل اولسون

کمال آدم به عقل است ،نه به حسن.

آدم سفره بیلیز.

یولداشی یولدا تانی.

آدم در سفر شنا خته می شود.

آدم قلالمهگن ایش یوق.

آدام قیلمایان ایش یوخ.

هیچ کاری از عهده انسان بیرون نیست.

 ج: دوستی  و دشمنی

دوست باشگه قرر،دشمن ایاق‌قه قرر.

دوست باشا باخا، دوشمن آیاغا

 دوست به سر می نگرد،دشمن به پای.

دوست تاپیش آسان ،سقلش قیین .

دوست تاپماق آسان، ساخلاماق چتین.

 یافتن دوست آسان است ،اما نگاه گردنش مشکل .

دوست حسابی ،کونگل ده.

دوست حئسابی، کؤنولده

 حساب دوست ،دردل است.

دوست نی باشینگه  ، کلفت تو شگنده سینه.

دوستو دار گؤنده تانی

 دوست آنست که بروز غم بدردت بخورد .

دوست ییغیله تیب ایتر،دشمن کولدیریب.

دوست آغلادیب ایتر، دوشمن گؤلدوروب.

گپ دوست چون تبر،گپ دشمن چون شکراست.

دوست یمانکونده،بیلیز.

دوست یامان گونده تانینار

دوست به روز بد،شناخته میشود.

دوستینگ گه رازدل قیل،دشمنینگ گه لاف اور.

دوستونا ایچ سؤزون. سؤیله، دوشمنینه گؤپ.

بادوست راز دل کن،به دشمن خود لاف بزن.

دوست،دوست نینگ آئینه سی.

دوست، دوستون آیناسی(گؤزگوسو)

دوست آئینه دوست است.

آذربایجان تورکجه‌سینه کؤچورن: عباس ائلچین

انتخاب ضرب‌المثل‌ها وترجمه به فارسی دری: ؟


آچار سؤزلر : اؤزبکجه, آتالار سؤزو, اؤزبک, تورک دونیاسی, اؤزبک ادبیاتی,