ائلچین ELÇİN

تورک دیلی و ادبیاتی

آذربایجان تورکجه‌سینده سسلی کیتابلار (کتابهای صوتی به زبان ترکی آذربایجانی)

+0 بگندیم

آذربایجان تورکجه‌سینده سسلی کیتابلار

کتابهای صوتی به زبان ترکی آذربایجانی

 

sefiller

 ویکتور هوگو

سفیل‌لر (بینوایان)

 

سفیل‌لر سسلی کیتابی بو کینلدن یوکله‌یه بیلرسینیز


 

 

pushkin

 الئکساندر پوشکین

یئوگئنی اوْنئگین

یئوگئنی اوْنئگین سسلی کیتابی بورادان یوکله‌یین

 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : سسلی کیتابلار,

سویوق داش

+0 بگندیم

سویوق داش

یوسیف صمداوغلو

      جیغیرین قیراغینداکی، اوستونه ایشیق دوشنده گوموشدن تؤکولموش کیمی گؤرونن بو هامار داش، واختیله داغلارین باشیندان آخیب چاغلایا-چاغلایا بو یئرلردن کئچن بؤیوک بیر چایدان یادیگار قالمیشدی.

      هاوالار یاخشی کئچنده، یاغیش، دومان اولمایاندا، اوغلان هر گئجه مئشه‌یه گلیر، بو داشین اوستونده اوتوروب پاپیروس یاندیریر، دوشونور، مئشه‌‌نین هنیرتیسینه قولاق آسیر.

      اونا ائله گلیر کی، گؤیدن اوتلارین، یارپاقلارین اوستونه گؤرونمز داملالار دوشور، پالچالانیب جینگیلده‌ییر.

      بو جینگیلتی اونا یوخودا ائشیتدیگی موسیقینی آندیریر. او، همیشه یوخودا موسیقی ائشیدیر و غریبه –غریبه رنگلر گؤرور. سحرلر بو موسیقینی، رنگلری یادینا سالماق ایسته‌ییر، لاکین هئچ بیر شئی خاطیرلایا بیلمه‌ییب عذاب چکیر...

      قیز خیردا و سسسیز آددیملارلا آغاجلارین آراسیندان چیخیب اوغلانا یاناشاندا او، یئریندن قالخیر، سالام وئرمه‌دن، دینمز-سؤیله‌مز پئنجگینی چیخاریب قیزین چیی‌نینه سالیر. قیز همیشه بیله-بیله نازیک پالتاردا گلیر کی، اوغلا‌نین پئنجگینه بورونسون.

     بو گئجه قیز گئجیکیر، آی لاپ یوخاری قالخاندا، آغاجلارین کؤلگه‌لری قیسالاندا گلیر. گلیر و اوزاقدا دایانیر. اوغلان دورور، پئنجگی‌نین دویمه‌لرینی آچا-آچا قیزا یاناشیر... قیزین اَینینده‌کی آغ یون ژاکئتی گؤروب پئنجگینی چیخارمیر، نسه دئمک ایسته‌ییر، آنجاق دئمیر، گئری دؤنوب داشین اوستونده اوتورور. و بیردن اونا ائله گلیر کی، عئینیله یوخودا گؤردوگو کیمی، ایندیجه آغاجلارین آراسیندان قارا بیر دومان قیوریلا-قیوریلا آخیب قیزی آپاراجاق، او ایسه هئچ بیر موقاویمت گؤستره بیلمه‌ییب اوتوردوغو یئرده‌جه چاپالایاجاق.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آلدار کوسانین ائششک توخوملاری

+0 بگندیم

 اؤزبک خالق ناغیلی

آلدار کوسا 

آلدار کوسانین ائششک توخوملاری  

چئویری: عباس ائلچین

     خالق  آراسیندا، بیر مثل وار: "کاسیبی دوه اوسته بؤوه سانجار،".  یاغیشلی بیر گون آلدار کوسا دوه‌ ایله یوخ، ائششگه مینیب ائوه گلیردی، او ائله‌جه‌ده چتین‌لیکله اؤزو ایله ایکی یوکلو ائششگینی چکیردی. گئجه یاریسی سمرقند ایله قونشو اولان عالیمکنت کندینه یئتیشدی.

     عالیمکنت خالقی هئچ واخت یاشادیقلاری کنده فیکیرلشمه‌ییب کوچه‌لری همیشه باتاقلیق ایدی.  بازارین اورتالاریندا، آلدار کوسانین ائششکلری باتاقلیغا باتدی. آلدار کوسا قیشقیریب خالقی یاردیما چاغیرسادا کیمسه ایستی یورغان- دوشگیندن چیخیب اونون یاردیمینا گلمه‌دی. عالیمکنت خالقی‌نین یوخوسو چوخ آغیر ایدی. باتلاق ائششکلری ایچینه  چکیردی. آلدار کوسا گوجلوکله تکجه اؤزونو قورتارا بیلدی. یوکلردنسه، یالنیز  لوبیا تورباسینی ساخلایا بیلدی.

     سحره‌دک ائششکلر باتلاغا باتییب یالنیز قولاقلاری گؤرولدو. آلدار کوسا آغلاماغا باشلادی.لاپدان او زامان زنگین آدام جانبای سمرقنددن  گلیردی. او آلدار کوسادان سوروشدو:

  - "هوی! آلدار کوسا بورادا نه ائدیرسن؟

  آلدار کوسا جاواب وئردی:

 - "گون آیدین، قارداش. دینجیمی آلیرام"

  جانبای شاشقین-شاشقین اوندان سوروشدو:

- " اونلار ائششگین قولاقلاری دئییل باتاقلیقدان گؤرونور؟"

  آلدار کوسا:

  - "هه، من ائششک اکمیشم".

  جانبای:

  - نه؟

  آلدار کوسا:

 - "من دونن اوچ ائششک توخومونو اکدیم ایندی اونلار بؤیویورلر".

  جانبای سارسیلدی:

 - " دویو بیتکیسی‌نین، بوغدا، پامبیق بیتکیسی‌نین توخومونون اکیله‌ بیلمه‌سینی بیلیردیم آنجاق ایندییه‌دک ائششک توخومونون اکیلمه‌سینی ائشیتمه‌میشدیم".

آلدار کوسا اونا باتاقلیقدان گؤرولن ائششکلرین قولاقلارینی گؤسته‌ره‌رک دئدی:

 - "گؤرمورسونوزمو؟ ائششکلر بؤیویور".

 جانبای:

- " اونلار هاچان بؤیویه‌جکلر؛ اونلارا هاچان مینیب یوک چاتماق اولار؟"

آلدار کوسا:

- "بیر آیدان سونرا... آرتیق سورغو-سوال یئتر، من چوخ یورغونام. دایانمایین یولوزنوزو گئدین"!

 آلدار کوسا اؤز-اؤزونه دئدی : "اؤلودن چوخ دیری!".

 جانبای:

  - "سیزده ائششک توخوملاریندان واردیر؟"

آلدار کوسا آغیزینی اییشدیره‌رک گولوب توربادا اولان لوبیا توخوملارینی گؤستردی.

آج گؤز جانبای، آلدار کوسانین گؤستردیگی توخوملاردان گؤیه‌ره‌جک ائششک سوروسونو گؤز اؤنونه گتیره‌‌رک، سوروشدو:

 - "لوطفن، منه ائششکلرین توخوملارینی ساتین ".

آلدار کوسا دؤنه-دؤنه آلیش-وئریشدن بویون قاچیردی آنجاق سونوندا جانبای لوبیا تورباسینی بئش قیزیل روبل‌لا آلیب آتینی دا اوسته‌لیک وئردی.

آلدار کوسا جانباین آتینی مینیب اوچ-دؤرد قامچی چالاراق آرادان چیخدی.

جانبای چؤمبه‌لیب  ائششکلرین بؤیومگینی گؤزله‌دی.

 دئییلنلره گؤره، جانبای هله ده اورادا اوتوروب  ائششکلری بؤیومگینی گؤزله‌ییر .

 




آچار سؤزلر : اؤزبک, ناغیل,

شئیطانین حیله سی

+0 بگندیم

شئیطانین حیله سی

لئو تولستوی

      یوخسول کندلی سحر تئزدن کوتان سورمگه گئدیردی، سحر یئمگینی یئمه‌دیگی اوچون اؤزو ایله بیر پارچا چؤرک آپارمیشدی. تارلایا چاتاندا تورباسینی ائندیریب بیر یئره قویدو. چؤرگی ده اونون یانینا قویوب دسماللا اوزرینی اؤرتدو. بیر آز کوتان سوردو. آت یورولوب، کندلی ده آجاندا کوتانی دایاندیردی. راحات اوتلاسین دئیه حئیوانی دا آچیب بوراخدی. یئمک یئسین دئیه ده بایاق تورباسینی قویدوغو یئره گئتدی. آنجاق دسمالی قالدیراندا گؤردو کی، چؤرک یوخدو. بیر خئیلی آختاردی. دسمالی سیلکله‌دی، آما چؤرگی تاپمادی. "غریبه دیر!" دئدی اؤز اؤزونه. "اطرافدا دا هئچ کیمی گؤرمه‌دیم، آما کیمسه گلیب چؤرگی گؤتوروب یقین" دئیه دوشوندو. بو ایشی گؤرن بالاجا شئیطان ایدی. چؤرگی آلیب بیر آغاجین آلتیندا اوتوردو، کندلی‌نین عصبی‌لشیب و بونون آدینی آنیب نئجه تحقیر ائده‌جگینی گؤزله‌ییردی. کندلی بیراز دوشوندوکدن سونرا: "نه ائدک؟.. آجیندان اؤلمه‌یه‌جم کی؟ گؤتوره‌نین احتییاجی اولماسا گؤتورمزدی. نوش اولسون" - دئدی. سونرا قویونون باشینا گئدیب سو ایچدی. بیراز ایستیراحت ائتدی. حئیوانینی یئنه کوتانا قوشوب تورپاغی شوملاماغا باشلادی. بالاجا شئیطان کندلینی گوناها سالا بیلمه‌دیگی اوچون تعجوبلنمیشدی. اولانلاری بؤیوک شئیطانا دانیشماغا گئتدی. کندلی‌نین چؤرگی نئجه اوغورلادیغینی، کندلی‌نین تحقیر ائتمه‌لی اولدوغو حالدا "نوش اولسون" دئمگینی دانیشدی. بؤیوک شئیطان ایسه بونا چوخ عصبی‌لشدی. "کندلینی آلدادا بیلمه‌میشسنسه سهو سنده‌دیر. دئمه‌لی ایشی باجارمادین. کندلیلرین هامیسی بئله‌دیرسه، اوندا بیز نه ائدریک؟ یووخ.. بو ایشی بئله قویا بیلمه‌ریک. ایندی او کندلی‌نین یانینا گئت و چؤرگین آجیغینی چیخ.


آردینی اوخو/ Ardını oxu

موللا نصرالدین ژورنالی PDF فورمتینده

+0 بگندیم

موللا نصرالدین ژورنالی PDF فورمتینده

    موللانصرالدین ژورنالی‌نین تبریزده 1921-نجی ایلده یایینلانمیش بوتون سایلارینی تقدیم ائدیریک. آشاغیداکی لینک‌لردن یوکله‌یه بیلرسینیز:

I say

II say

III say

IV say

V say

VI say

VII say

VIII say

 موللا نصرالدین ژورنالی‌نین 1912-نجی ایل سایلارینی دا بو لینک‌دن یوکله‌یین:

موللانصرالدین 1912




ساتیریک "بهلول" ژورنالی

+0 بگندیم

بهلول ژورنالی

     بهلول ساتیریک ژورنالی 19 مای 1907-نجی ایلده باکیدا نشره باشلاییب. موللا نصرالدین ژورنالی‌نین تاثیری آلتیندا نشر اولونان درگی‌نین رئداکتوروعلی‌ عسگر علی‌ یئو ایدی. ژورنالین جمعی 9 سایی (1907-نجی ایل 4 نویابرادک) ایشق اوزو گؤروب. میرزا علی اکبر صابرین بیر نئچه شئعیری (بهلول داننده حاققیندا) ایلک دفعه بو درگیده درج اولونوب.




آذربایجانچیلیق موللانصرالدینچیلرین فردی یارادیجیلیق کونتئکستینده: محمدسعید اوردوبادی

+0 بگندیم

گؤرکملی موللانصرالدینچی، آذربایجانچیلیق مفکوره‌سی‌نین داشیییجیسی، آذربایجان تاریخی روما‌نینین یارادیجیسی، شاعیر، دراماتورق، ترجومه‌چی، پوبلیسیست، ایجتیماعی خادیم محمد سعید اوردوبادی

آذربایجانچیلیق موللانصرالدینچیلرین فردی یارادیجیلیق کونتئکستینده:

محمدسعید اوردوبادی

آللاهوئردی محمدلی ؛ فیلولوگییا عئلملری نامیزه‌دی

کؤچورن: عباس ائلچین

       "موللا نصرالدین" ادبی مکتبی‌نین نوماینده‌لری سیراسیندا محمد سعید اوردوبادی‌نین آدی حؤرمتله و ایفتیخارلا چکیلیر. "موللا نصرالدین" ژورنالی اونون یارادیجیلیغیندا و گله‌جک طالعیینده موهوم رول اوینامیشدیر. محمد سعید اوردوبادی ژورنالین فعال مؤلیفلریندن بیری اولموش، پوبلیسیست یازیلاری، ساتیریک شئعیرلری و ترجومه‌لری ایله بو ژورنالدا چیخیش ائتمیشدیر. ماراقلیدیر کی، 1906-جی ایلده "موللا نصرالدین"این "غئیرت" مطبعه‌سینده اونون "غفلت" آدلی 32 صحیفه لیک ایلک شئعیرلر کیتابی نشر اولونموشدور. همین کیتابا موقددیمه‌سینده گؤرکملی شاعیر و پوبلیسیست عؤمر فایق نعئمانزاده یازمیشدیر: "بو گونکو حالیمیزدا جاماعاتی اوخوماغا هوسلندیرمگین ان گؤدک یولو، بیزجه، آچیق دیل ایله یازیلان کیچیک-کیچییک فایدالی کیتابلاردیر... "غفلت" نشری-ساواد قصدیله چیخاردیغیمیز اثرلرین بیرینجیسیدیر". محمد سعید اوردوبادی‌نین بو کیتابیندا خالقین معاریفلنمه‌سی مسله‌سی قویولور. او، بوتون منفی حاللارین تقصیرینی میلّتین مؤوهومات گیردابینا دوشمه‌سینده، موطیع‌لیگینده گؤروردو. خالقین دوشدوگو بو آغیر وضعیتدن چیخیش یولونو ایسه آنجاق معاریفچیلیکده آختاریردی. بیر ایل سونرا 1907-جی ایلده محمد سعید اوردوبادی‌نین "وطن و حورّییت" آدلی یئنی شئعیرلر کیتابی چاپ اولونور. بو کیتاب ایدئیا و مضمون باخیمیندان "غفلت"دن فرقلنمه‌سه‌ده، شئعیرلرده آزادلیق، موباریزه روحو دویولوردو، موعاصیرلیک آب-هاواسی حیس اولونوردو. بو شئعیرلردن دوغان نتیجه بئله‌دیر: خالقین خوشبختلیگین، وطنین موستقیل‌لیگینه یالنیز بیرلشمکله، بیرگه‌ سعی گؤسترمکله، آزادلیق الده ائتمکله نایل اولماق اولار. بونون اوچون ایسه اولجه عئلم، معاریفه یییه‌لنمک لازیمدیر. "وطنیمیزه بیر نئچه سؤز" آدلی شئعیرینده مؤلیف یازیردی:

غنیلر کرمسیزدی، میلّت-فقیر،

یورولدوق جفالاردان، اولدوق یئسیر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, میللی,

اورگی یانان مسئوللارا

+0 بگندیم

اورگی یانان مسئوللارا

 گیریش:

 هر گون رادیو-تئلئویزیونو ایزله‌دیکده، مسئول‌لارمیزین میلّتین معیشتی‌نین آغیر دوروما دوشدوگوندن یانیب-یاخیندیقلارینی ائشیدیب گؤرنده، گؤزلریم یاشاریر؛ اللریمی گؤیه قالخیزیب بئله اورگی یانان مسئوللار بیزه باغیش ائتدیگینه گؤره تانری‌یا، شوکرانلاریمی بیلدیریرم.

      اورگی یانان مسئوللاریمیزدان تشکّور عونوانیندا، "ماساللی فولکور اؤرنک‌لری" آدلی کیتابدا اوخودوغوم گؤزل بیر حئکایه‌نی حوضورلارینا ایتحاف ائدیرم.

                                             سایغیلارلا: عابباس ائلچین

 

یاندیم خانعلی*

      کربلایی حوسئین علی اوغلو خانعلی کیشی‌نین ایکی آروادی وار ایمیش. بیر گون کیشی‌نین کئفینه دوشور کی، بو آروادلاری سیناسین، گؤرسون اونو هانسی آرواد چوخ ایسته‌ییر. کیشی ائله‌میر تنبل‌لیک "اؤلدوم، اؤلدوم" ،- دئییب وورور اؤزونو اؤلموشلوگه.

    قضادان بیر نئچه گون بوندان اوّل بونلارا گلن سالیانلی قوناق دا کیشی‌یه بیر بارداق سالیان دوشابی گتیرمیش ایمیش. دوشابی قویوبلار یوکون آلتینا کی، آغزی قیشا یئیرلر. الغرض، کیشی اوزانیر اورتالیقدا، دوغرودان اؤلموش کیمی نفسینی ده چکیر ایچینه. آروادلار باخیر کی، بو کیشی لاپدان دوشوب اؤلدو. اوّل باشلاییللار هارای-هشیر سالماغا، سورا آروادین بیری او بیرینه دئییر:

- باشین باتسین، نه قیشقیریرسان، ایندی قونوم-قونشو تؤکو­لوب گله‌جک، اؤلو بیر یانا قالاجاق، آرادا دوشابی یئییب قور­تا­راجاقلار.

ایکینجی آرواد مات-مات باخیر اونون اوزون، سوروشور:

- آاز، به ناغایراخ؟

او بیری:

- نه قاییراجئیئک، گل دوشابی یئیک، سورا های سالاخ.

     هر ایکی آرواد ده بایاق، بارداغی قویورلار اورتایا، نه بیلیر­لر، نه یئییرلر. سونرا باشلاییرلار باشلارینا، دیزلرینه دؤیه-دؤیه های-کوی سالماغا. سسه-هایا قونشولار تؤکولوب گلیر. دیپ­دیری کیشینی اوزادیرلار اوزو قیبله‌یه، باشلاییرلار آغلاماغا.

     دوشاب دا کی، اؤز ایشینی گؤرور، آروادلارا وئریر یانغینی. یا­زیق آروادلار دردلرینی هئچ کسه دئیه بیلمه‌ییب، دیزلرینه وورا-وورا آغلاییر، آغلایا-آغلایا دئییرلر:

- یاندیم، خانعلی! یاندیم، خانعلی!

خانعلی ده ائشیدیرمیش هر شئیی. گؤرور کی، آروادلار دیل بو­غا­زا قویمورلار، دئ بایاق، قالخیر آیاغا، جومور آروادلارینا ساری:

- آی کؤپگین قیزلاری، سیزی یاندیران خانعلی دؤیول ائی، دوشابدی!

او واختدان بو سؤز دیله-آغیزا دوشوب، مثله چئوریلیب.

 

* ماساللی فولکور اؤرنکلری"، 2-نجی کیتاب، باکی2013