قازاق ناغیلی
کئچل اوغلان
کؤچورن:عباس ائلچین
اسکیده بیر قوجا، قاری وار ایمیش. اونلارین اوچ بالاسی، بئش کئچیسی وار ایمیش. بیر گون بؤیوک بالاسی باشقا یئرده فایدالی ایش اؤیرنمک ایستهییب، اؤز پایینا دوشن کئچینی کسیب، اتیندن قاری ایله قوجایا بیر پارچا بئله وئرمهدن چؤنوب گئتمیشدی.
گلیرکن بیر هونرلی زنگینه توش گلمیش. هونر اؤیرنمک اوچون او زنگینه نؤکر اولموش. او هونرچی زنگین چوخ آجیماسیز بیر آدام ایمیش، او نؤکر ایگیدی بیر صاندیغا سالیب، آجلیقدان اؤلدورموشدو. ائوینده قالان اورتانجی بالاسی دا هونر اؤیرنمک ایستهییب، او دا آغا قارداشینین گئتدیگی یول ایله گئدیب، هونرچی زنگینه نؤکر اولموش. هونرچی زنگین اونودا آجلیقدان اؤلدورموشدو. اوچونجو اوغلو کئچل اوغلان او دا آغا قارداشلاری کیمی اؤز پایینا دوشن کئچیسین کسیب، یاری اتین آتا-آناسینا وئریب، اونلاردان روخصت آلیب، چیخیب گئتمیشدی.
گلیرکن، بیر سورو قویونا راست گلمیش، قویون سوروسونون قویونچوسونا سوروشسا، بو قویونلار هونرچی زنگینین ایمیش. قویونچو بیر قوجا ایمیش. او کئچل اوغلاندان:"بالام، هارایا گئدیرسن؟"-دئیه سوروشموش. کئچل اوغلان،" هونر اؤیرنمگه گئدیرم"- دئیه جاواب وئرمیش. اوندا قوجا دوروب،" بو سؤزونو هئچ کیمه دئمه، اؤزون یالان دانیشما"دئیه سؤیلهمیش. اوندان سونرا بو بالا قوجانین سؤیلهدیگی دوغرو ایمیش دئیه دوشونوب، هونرچی زنگینه گئتمیشدی. زنگینین ائوینه قونوب، ائرتهسی گون گئدیرم دئیه حاضیرلاشاندا، هونرچی زنگین کئچل اوغلاندان، "بالام، هارایا گئدیرسن؟ یولون آچیق اولسون"، دئیه سورشموش.کئچل اوغلان جاوابیندا، " من اؤزون کیمی اوغلو اولمایانا بالا اولورام" ، دئمیش. اوندا هونرچی: "سن منیمله قال،بالا اول، بیزیم آغ قوچو کّس، توی ائدیب، آشیق ایلیگینی اتی ایله اؤزون یئ، من اؤزوم یولچو اولارام"،- دئیه سؤیلهمیش ده اؤزو یولونا گئتمیش. کئچل اوغلان: " تامام آتا، یاخشی اول"، دئیه ائوده قالیر.
بو هونرچی زنگینین ائوینده بیر قیزی وار ایمیش. قیز کئچل اوغلانا: " آغا، سن آشیق ایلیگینی اؤزون یئمه، دیوارین باشینا آسیب قوی. اوندا بیر آغ تازی گلیب، ایلیگه آتیلار، اوندا سن بالتانی آلیب، تازینی اؤلدور"،- دئیه سؤیلهر.. بوندان سونرا کئچل اوغلان آغ قوچو سویوب، توی ائدیب، قونشولاری چاغیریب، آشیق ایلیگی اؤز یئمهدی، قیزین دئدیگی کیمی ائدیب، دیوارین باشینا آسیب قویدو. سؤیلنن کیمی آغ تازی گلیب، ایلیگه آتیلدی. کئچل اوغلان بالتانی گؤتوروب آتیبدی. آنجاق بالتاسی تازییا دگمهییب، ایت قاچیب قورتولوب گئتمیشدی.
هونرچی زنگین ائوینه قاییتدیقدان سونرا، کئچل اوغلانین بئله ایشلرین گؤردوگونو بیلیب، بتر آجیقلانیب: "بو ایتی آجلیقدان اؤلدوروم"- دئیه صاندیقا سالمیشدی. زنگینین قیزی آتاسی یوخکن صاندیغین دیبین دئیشیب، یئمک وئریب، کئچلی دؤیدورموشدو. او صادیقدا یاتیب،زنگینین هر تورلو سئحیر، هونرین اؤیرنمیشدی.
بیر نئچه گون کئچندن سونرا، کئچلین اؤز آتاسی بالالارینی آختارماغا چیخیب، هونرچی زنگینه گلیب: "بیر کئچل دئییلن بالام وار ایدی، اونو گؤردونوز مو؟"،- دئیه سوروشار. هونرچی زنگین: "گؤرمهمیشم"، دئیه جاواب وئرةر. بونلارین دانیشدیغی سؤزلری ائوده صاندیقدا یاتان کئچل ائشیتمیش. زنگین ائله دئینده کئچل: " آتا، من بوردایام"، دئیه ایچیندن باغیرمیش. سسیندن بالاسینی تانییب، زنگینین صاندیغیندان چیخاریب آلمیش. کئچل ایله آتاسی ائولرینه قاییتمیشدی.
کئچل اوغلان یولدا آتاسینا: " آتا من قارا قوچ اولوم، بوینوما ایب تاخیب، یئدکلهییب بازارا آپاریب سات، بیرجه ایپینی وئرمه"، دئیه سؤیلةر.. بالاسی او یئرده دئدیگی کیمی قارا قوچ اولدو دا، آتاسی بوینونا ایپ تاخیب، بازاردا ساتیب، آخچاسینی آلیب، ائوینه قاییدار. ائرتهسی گون بالاسی اؤز قالیبینا دوشوب گلیب، آتاسینا: "آتا من قارا یورغا آت اولوم، منی بازارا آپاریب سات، پولومو آل، بیرجه جیلوومو وئرمه"، دئیر. بالاسی دئدیگی کیمی آت اولوب، آتاسی بازارا آپاریب ساتیب، جیلووو آلیب ائوینه قاییدار.
ائرتهسی گون بالاسی کئچل اوغلان داها اؤز قالیبینا دوشوب، ائوینه گلیب، آتاسینا: " آتا من بیر میس ایپلی بیر یاشینی کئچیمیش بیر هؤرگوچلو دوه اولوم، سن منی بازار آپاریب سات دا پولومو آل، بیرجه ایپیمی آلیب ائوینه قاییت"، دئیر. کئچل اوغلان سؤیلهدیگی کیمی دوه اولوب، آتاسی بازاردا ساتیم دئیه یئدکلهییب گلرکن قاباغیندان هونرچی زنگین چیخار. او دئیر: " منه بو دوهنی سات". کئچل آتاسینا: "دوهنین باهاسی یوز آلتین"،- دئیر. اوندا هونرچی زنگین اونلارین حیلهسین بیلیب، یامان دوشونجه ایله دوهنی یوز آلتینا ساتین آلار. ائوینه یئدکلهییب گلیب قیزینی چاغیریب: " بو دوهنی ساخلا"، دئییب ده، اؤزو پیچاق گتیریب، دوهنی بوغازلاییم دئیه، ائوینه یوگوروب گئدر. قیز آتاسینین یامان نییتینی بیلیب، او دا پیچاق آلیب چیخمیش. آتاسی ائوه گیرن کزده دوهنین ایپینی پیچاقلا کسیب بوشلار.
هونرچی زنگین بونو گؤروب، قاچان دوهنی قووالامیش. کئچل اوغلان اوندا تولکو اولوب قاچمیش، هونرچی زنگین تازی اولوب قووالامیش. هونرچی زنگین یئتیشن کزده، کئچل اوغلان اؤردک اولوب اوچموش، زنگین اوندا لاچین اولوب قووموش، بیرآزدان سونرا کئچل اوغلان سئرچه اولوب قاچمیش، اوندا زنگین قیرغی اولوب آردینا دوشموش. اوندان سونرا کئچل سئرچه قالیبینا دوشوب، اوچوب گلیب چیته قونوب اوتورموش. زنگین قیرغی اولوب گلیب دایاناجاغی سیرادا، کئچل قورخوب یایلیق اولوب یئره دوشموش. هونرچی زنگین کیشی اولوب گلیب یایلیغی گؤتوروم دئمیش. کئچل داری اولوب یئره ساچیلمیش. هونرچی زنگین تویوق اولوب دنهلهییم دئینده، کئچل پیشیک اولوب دا، تویوق اولان هونرباز زنگینین بوینون قوپاردیب سسینی کسمیش. بئلهجه اونون قیزینی آلیب، مورادینا یئتمیشدی.