آق بابا، 1922-1977 ایللری آراسیندا تورکیهده یاییملانمیش هفتهلیک سیاسی ساتیریک درگی.
تورک ادبیاتینین ان اوزون عؤمورلو ساتیریک درگیلریندندیر. 1922.ده بئش هِجهجیلر آدلی ادبیات آخیمی نین ایکی اؤنملی اویهسی اولان یوسف ضیا اورتاچ سیفی اورهون طرفیندن قورولموش؛ بیرنئچه کز کسینتییه اوغراماقلا بیرلیکده 1977’یه قدر چیخاریلاراق تخمیناً ایکی مین سایی یاییملانمیشدیر.
تورک قورتولوش ساواشی قازانیلدیقدان سونرا باغلانان آی دده درگیسینین بوشلوغونو دولدورماق اوزره قورولان درگی.[۱]سونرادان اؤز کیملیگینی قازانمیش؛ توپلومون یوخسول کسیمی نین درگیسی اولموش و گئنیش بیر اوخویوجو کوتلهسینه اولاشمیشدیر.[۲]دؤنمین اؤنملی ادبیاتچیلاری نین یازیلارینا یئر وئرن آقبابا، سیاسی ساتیریک درگیسی اولماسی ایله یاناشی بیر ادبیات درگیسی اولاراق دا دگرلندیریلمیشدیر.[۱]
یایین تاریخچهسی
یوسف ضیا و اورهان سیفی طرفیندن آیددهنین دئمک اولار عئینی هیئت، عینی بیچیم و قورولوشو ایله یایینلانماغا باشلایان درگی نین ایلک ساییسی 7 دسامبر 1922 تاریخلیدیر. اورهان سیفی، قیسا بیر سوره سونرا درگینی یوسف ضیایا بوراخمیش و یوسف ضیا آق بابانی حیاتی بویونجا تک باشینا چیخارمیشدیر. 1931-1933 و 1950-1951 ایللری آراسیندا یایینی کسینتییه اوغرایان درگی، یوسف ضیانین 11 مارس 1967’ده اؤلومو اوزرینه 1977’ده باغلانانا قدر اوغلو انگین اورتاچ طرفیندن چیخاریلمیشدیر.
1923-1955 ایللری آراسیندا ایقتیدارداکی جومهوریت خالق پارتیسیندن یانا بیر چیزگی ایزلهین درگی،سربست فیرقه ، دموکرات پارتی کیمی موخالیفت پارتیلرینه قارشی چیخدیغی دؤنملرده اوخوجو دستگینی ایتیردیگیندن، یاییمینا آرا وئرمک زوروندا قالدی (1931-1933، 1950-1951 آراسی). سونرالاری بو پولیتیک دوشونجهدن وازگئچه رک ساتیریک درگیسی کیملیگینی سوردورموشدور.[۲]
باشلانغیجدا بازار ائرتهسی و جومعه آخشامی گونلری دؤرد صحیفه حالیندا چیخماقدا اولان آق بابا 208 سایی چیخدیقدان سونرا باغلانیب، 1933'ده یئنی حرفله تکرار یاییملانماغا باشلادی. یئنیدن نومرهلندیریلن درگی چارشنبه و شنبه گونلری چیخماغا باشلادی. حرف دئوریمیندن سونرا اؤلکه ده اوخور-یازار ساییسی آرتدیغیندان درگینین اوخویوجوسو ساییسی دا آرتدی.[۱]1934 ایلینده 73. ساییدان سونرا اؤلچولری کیچیلدی، صحیفه ساییسی ییرمییه چیخدی و یئنیدن نومرهلندیریلدی. 24 فوریه 1944 تاریخینده 517. سایییا چاتدی و یالنیز جومعه آخشامی گونلری یاییملانماغا باشلادی. درگی، اؤز آدینی داشییان آق بابا مطبعهسینده باسیلمیشدیر.
ایچریگی
آق بابا درگیسی نین ایچریگی؛ تنقیدی یازیلاری، تئاتر اویونلاری، گولمهجهلر، یوخو تعبیرلری، گنج فیرچالار کؤشه سی و کاریکاتورلاردان عیبارت ایدی. درگینین آرخا قاپاغیندا یابانجی کاریکاتوریستلرین اثرلری یئر آلیر، بو کؤشه نین آدی درگی نین ایلک ایللرینده " اجنبی کاریکاتورلاری " ایکن، سونراکی ایللرده " دونیا کاریکاتورلاری " 'نا چئویریلدی.
اکیبی
درگی نین یازارلاری آراسیندا عثمان جلال قایقیلی ، ابراهیم علاالدین گؤوسا، ارجمند اکرم تالو، عزیز نسین، رفعات ایلقاز، صولحی دؤلئک و مظفر ایزگو وار ایدی. چیزرلری آراسیندا ایسه منیف فهیم، ذکی بئیأر، فتحی دوهلی اوغلو، علی علوی، رامیز گوکچه، نمجی رضا، جعفر زورلو، ثمین آقار و سمیح بالجی اوغلو وارایدی. آق بابا درگیسینده یایینلانان کاریکاتورلار رسیم صنعتیه داها یاخیندی.
اتک یازیلار
- Necati Tonga, İki Bacanağın Kardeş Mecmuası: Akbaba ve Çınaraltı, 'Değirmen Yüzyılın Dergileri 1900-2000 Özel Sayısı, Ocak-Haziran 2012
- Arda Özgen, Akbaba Dergisi ve Akbaba Dergisi'nin Türk Çağdaş Grafik Sanatındaki Yeri ve Önemi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2009