+0 بگندیم
دیل امانتی
استفان نمانیا (وفات ایلی 1200 میلادی) صرب نمانیچ کرال‌لیغی‌نین بانیسی و صرب پراواسلاو کیلیساسینین تأسیس‌چیسیدیر. نمانیچ عاییله‌سی صرب میلّتی‌نین یارانیب مؤحکملنمه‌سی اوچون چوخ چالیشمیش، نهایت 19.عصرده صرب میلّیتی‌نین یارانماسی و صرب پراواسلاو کیلیساسینین موستقیل‌لیگینه شراییط یاراتمیشلار. دیل امانتی کیمی مشهور اولان استفان نمانیانین وصیتنامه‌سی صرب میلّتی‌نین میلّی سؤزلشمه‌سیدیر. بعضاً صربستانین قزئت و ژورناللاریندا چاپ ائدیلن دیل امانتینی بو اؤلکه‌نین بوتون تحصیل و مدنیت موسیسه‌لری‌نین دیوارلاریندا موشاهیده ائتمک مومکوندور. نمانیا بو مکتوبوندا دیلی میلّتین جؤوهری حساب ائدیر.
استفان نمانیانین وصیتنامه‌سی‌نین بیر حیصه‌سی
عزیز اوشاغیم!
اؤز وطنینی موحافیظه ائتدیگین کیمی اؤز دیلینی موحافیظه ائت. شهرلری، یوردو و حیاتی ایتیرمک کیمی سؤزلری ده ایتیرمک اولار. لاکین دیلینی، یوردونو و حیاتینی ایتیرمیش بیر میلّتدن نه قالار؟ (او داها میلّت دئییلدیر).
اوغلوم!
هئچ بیر یاد سؤز دیلینه گتیرمه. یاد سؤز دیلینه گتیرنده بیل کی، سن اونا غالیب گلمه‌میسن، بلکه داخیلدن اؤزونله بیگانه‌لشمیسن. دیلینین ان کیچیک و ضعیف سؤزلرینی ایتیرمکدنسه اؤلکه‌نین ان بؤیوک و مؤحکم شهرلرینی ایتیرمک یاخشیدیر. اراضیلری تکجه قیلینجلا یوخ، بلکه دیلله ده فتح ائتمک اولار. آگاه اول کی، دیلینین اسارته دوشموش و اونودولموش سؤزلری سنین بیگانه‌نین اسارتینه دوشمگی‌نین معیاریدیر. دیلینی باشقالارینا اودوزان میلّتلرین حیاتی دا دایانیر.
منیم سئویملیم!
بدنی خسته‌لندیریب اذیت ائدن کیمی، دیلی ده خسته‌لندیریب اینجیدن خسته‌لیک وار. من بئله اینفکسیون و یولوخوجو خسته‌لیکلری خاطیرلاییرام. بئله یولوخوجو خسته‌لیکلر بیر خالقین کنار و سرحدلرینه تاثیر ائدیر. یعنی بیر میلّتین دیگر میلّتله سرحددینه و دیللرین تماسدا اولدوغو یئرده. من موحاریبه‌لرده دیلدن ان قورخونج سیلاح کیمی فایدالانیرام. من ده بو یولوخوجو و اؤلومجول خسته‌لیکدن دوشمن آراسیندا یاییب و اوندان قالخان کیمی اؤز قوشونوما ایستیفاده ائدیرم. قوشون و کوماندانلاری یاری توتولموش اراضیلره گؤندریرم و داها چوخ شهرلری قیلینجدان چوخ دیلله توتورام.
منیم سئودام!
ایکی خالق بیر-بیری ایله موحاریبه ائدیب و یا باریشا بیلرلر. لاکین ایکی دیل هئچ زامان بیر-بیری ایله باریش بیلمز. ایکی خالق صولح و هارمونیادا یاشا بیلرلر، لاکین دیللری یالنیز موحاریبه شراییطینده اولور. ایکی دیل بیرلیکده تماس ائدیب بیر-بیرینه قاریشدیقدا سانکی ایکی قوشون اؤلوم-دیریم موحاریبه‌سی آپاریر. هر ایکی دیل قولاغا دَییرسه دئمه‌لی هئچ بیری موحاریبه‌نین غالیبی اولماییب. لاکین بیر دیل باشقاسیندان چوخ ائشیدیلیرسه او دیل غالیب اولماغا دوغرو گئدیر. موحاریبه سونا چاتیر و دیگر دیل اوراتادان قالخیر. بیر دیلین ایتمه‌سی ایله بیر میلّت ده محو اولور.
اوغلوم!
بیلمه‌لیسن کی، دیللر آراسیندا موحاریبه نه ایکی قوشون آراسینداکی موحاریبه کیمی بیر-ایکی گون، نه ده ایکی خالق آراسیندا موحاریبه کیمی بیر-ایکی ایل داوام ائتمیر، بلکه یوز ایللر داوام ائدر. بو زامان کسیگی، اینسان عؤمرونون بیر-ایکی دقیقه‌سی کیمی دیل اوچون چوخ قیسا زاماندیر.
اوغلوم!
دیل اوچون یولوخوجو خسته‌لیک و اؤلوم اوندان عیبارتدیر کی، خالق اؤز دیلینه آرخا چئویرسین. او زامان ایستر-ایسته‌مز بیگانه دیلی قبول ائده‌جکلر. دئمه‌لی بوتون موحاریبه‌لرده مغلوب اولماق دیلی ایتیرمکدن داها یاخشیدیر. چونکی بیر دیل اؤلندن سونرا همین دیلی دانیشان میلّت ده اولمایاجاق. میلّت دیلی اولدوغو واختا قدر دیریدیر. اینسان بیر ایله اؤز آنا دیلینی اؤیره‌نیر و عؤمرونون سونونادک اونو اونوتمور. خاریجی دیلی بیر ایله اؤیرنه بیلرسینیز، لاکین بیر ایله آنا دیلینی اونودوب، خاریجی دیلی قبول ائده بیلمزسینیز.
سئویملی اؤولادیم!
باشقا دیلده دانیشانلارلا دیقّتلی اولون، اونلار گیزلی گلر و سیز بیلمزسینیز نئجه گلدیلر. هر آددیمدا سیزه تعظیم ائدر و سیزه یولو آچارلار. ایلک اؤنجه دیلینیزی بیلمه‌دیکلری اوچون ایت کیمی یالتاقلیق ائدیب اؤزلرینی شیرین گؤستررلر. بیز هئچ زامان اونلارین نه دوشوندوگونو بیلمیریک و هئچ زامان دا بیلمریک. چونکی، هر زامان ساکیتدیرلر. چونکی، بیرینجی گلنلر تانیماق اوچون گلیرلر و سونرا دیگرلرینه خبر وئریرلر، داها سونرا هامی گلیر. گئجه واختی سایسیز-حسابسیز قروپلار شکلینده قنده توپلاشان قاریشقالار کیمی ساکیت گلرلر.
بیر گون سیز یوخودان اویانیب و اؤزونوزو یاد دیلین چنگینده گؤره‌جکسینیز. سیزین اطرافینیزی باشقا دیلده دانیشانلار آلمیشلار. او زامان باشا دوشرسینیز کی، آرتیق گئجدیر. غفلتاً باشا دوشه‌جکسینیز کی، اونلار لال و کار دئییللر. اؤز دیللری، عادت-عنعنه‌لری و رقصلری واردیر. اونلارین های-کویلولری‌نین سسلری قولاقلاری کار ائدیر. ایندی اونلار آرتیق یالتاقلیق و خواهیش ائتمه‌ییب، بلکه اوغورلاییب و زور ایله الده ائدیرلر. بئله اولدوغوندا سن اؤز ائوینده یاد کیمیسن. باشقا چاره یولو قالمیر. یا اونلارلا دؤیوشوب چؤله سالمالیسینیز، یادا اؤز ائو ائشیگینیزی بوراخیب گئتمه‌لی‌سینیز. غئیری دیلداشلارین غصب ائتدیگی تورپاقلارا قوشون چکمه‌مک لازیمدیر؛ اونلارین اؤز قوشونلاری گلیب دیلین الده ائتدیگینی منیمسه‌یه‌جکلر.
اؤولادیم!
دیل هر قالادان مؤحکم اولار. دوشمن قالالاری داغیتدیغی آن اومیدینی ایتیرمه. دیقّت ائله گؤر دیلینین باشینا نه گله‌جکدیر. دیلین زیان گؤرمه‌دن آیاق اوسته قالدییسا، قورخما. جاسوس و تاجیرلری شهر و کندلرین اورتاسینا گؤندر و دیقتله دینلمه‌لرینی ایسته.
بیزیم سؤزلریمیزین ایزی قالان یئرلر و ترمینلریمیزین اسکی قیزیل پول کیمی دبده اولدوغو یئرلر، هله ده بیزیمدیر. کیمین او یئرلره حاکیم اولدوغو اؤنملی دئییل. شاهلار گلیب گئدرلر. اؤلکه‌لر و حاکیمیتلر دارماداغین اولارلار، لاکین تکجه دیل و میلّت ثابیت قالار. اؤلکه‌نین آیریلمیش حیصه‌لری و غصب اولونموش میلّت بیر گون اؤز اصلینه قاییداجاقدیر.
ائی اورک مئیوه‌سی!
بونو بیل کی، اؤلکه‌نین آیریلماسی میلّی کیملیگه او قدر ده تهلوکه‌لی دئییل، اولا بیلسین کی آنجاق بیر نسیل اوچون تهلوکه‌لی اولسون، بوندان آرتیق یوخ. اورگیمین مئیوه‌سی! کیملیک نسیللردن و اؤلکه‌لردن و شهرلردن داها اوزون و داها داواملیدیر. خاریجیلرین اسارتینده اولان میلّت، سد آرخاسیندا اولان سویا بنزر، نهایت بیر گون سد سینیب کیچیک چایلار بیر-بیرینه قوووشاجاقدیر. دیل همین سودور. سو سددین آرخاسیندا و یا او طرفینده اولورسا-اولسون همیشه سودور. دیل، همین ساکیت و گوجلو سو کیمیدیر کی، یاواش-یاواش داشلاری یاریب، داغیلمیش میلّتی سرحدلرین، سدلرین و داشلارین آرخاسیندان گتیریب، بیر-بیرینه قوووشدورور.
قایناق: eldar-guneyli.com / کؤچورن: عباس ائلچین
