دیمور (Dimur)

یازار: اورهان آراس

تورکیه تورکجه‌سیندن اویغونلاشدیران: ائیواز زئینالوف

کؤچورن: قدرت ابوالحسنی سهلان  

اورهان آراس 1963-جو ایلده ایغدیردا دوغولوب. آلمانیادا یاشاییر. اورادا "Referans" درگیسی‌نین باش رئداکتورودور. آذربایجان و آلمانیا یازارلار بیرلیگی‌نین عوضوودو. تورکجه، آلمانجا و آذربایجان تورکجه سینده بیر چوخ کیتابین موللیفیدیر.

اونونلا بیر تویدا تانیش اولموشدوم. ایپک کیمی آغاپپاق ساچلاری، قییق، قارا گؤزلری، قیریشمیش یاناقلاری و دونوق باخیشلاریلا ائله ایلک گؤروشدن دیققتیمی چکمیشدی. سونرادان اؤیرندیم کی، گلینین باباسیدی. کیچیک بیر کندده یاشادیغیما گؤره اورادا یاشایانلارین هامیسینی تانیسام دا، بو آدامی ایلک دفعه گؤروردوم. کوره کنی تانیشلیق وئرندن سونرا ایصرارلا اونون یانیندا اوتورماغیمی خواهیش ائتدی. دومور یا دا دیمور کیمی بیر آدی واردی.

کوره کن پاکیستانلیدی. تمیز، چالیشقان بیر آدامدی. آرابیر قارشیلاشیر، دونیا، ایسلام و اینسانلار حاققیندا صؤحبتلشیردیک. گنجدی، آمما دونیا گؤروشلویدو.  پروبلئملریمیزین جهالتدن قاینالاندیغینین فرقیندیدی. بیر گون صؤحبت زامانی آلمان اصیللی بیر روس قیز ایله ائولنمک ایسته دییینی سؤیله دی و منیده تویونا دعوت ائتدی.

- منیم کوره کنیمده اوخویا بیلیر، آنجاق منده بیر کاغیذ وار، اوخوسادا، باشا دوشمه دی، -دئدی. 

قولتوق جیبندن سارالمیش بیر کاغیذ چیخاردیب منه اوزاتدی. کاغیذ اوچکونج شکیلده سلیقه ایله قاتلانمیشدی و قاتلاندیغی یئرلری قات کسمیشدی. کاغیذی سلیقه ایله سیغاللادیم و ستولون اوستونه سردیم. لاپ باشدا گؤزه ل بیر خط ایله "بیسم الله"، سونرا اونون آلتیندا "باغچاسارای رایونو، مای آی 21، سورگون ائدیلدیک. واقونلارا میندیریلدیک. سن اکرم اوغلو تئیمورسان"، یازیلمیشدی.    

همین قیسا جومله نین آلتیندا دا  "موسلمان" سؤزو و فاتیحه سوره سی یازیلمیشدی. اوول اوخودوغوم سؤزلرله بو آدام آراسیندا بیر باغلیلیق گؤرمه دیم.

- بو کاغیذی هاردان تاپمیسان؟ -دئیه سوروشدوم.  

- تاپمامیشام، مندیدی، -دئدی. سونرا آلمانجا کلمه لری روس آکسئنتیله قیرا-قیرا ایضاح ائتمه یه باشلادی. – من یئتیمخانادا بؤیوموشم. بو کاغیذ بیر بئزین ایچینه قویولموش و بیر ایپله سارینیپ  بوینومدان آسیلمیشدی. اییرمی یاشیما قدر ائله جه بوینومدا داشیدیم. سونرا آچیب باخدیم، بیر شئیی آنلامادیم. اطرافیمیزداکیلارین هامیسی آلمان اصیللی روسلاردی، اونلار دا اوخویا بیلمه دیلر. سونرا پولقابیمدا گزدیردیم. آلمانییایا گلمزدن اوول بیر اؤزبه یه گؤستردیم، "دوعادیر"،دئدی. منیمله نه علاقه سی وار، بیلمیرم.

تویو، اطرافیمداکی آداملاری اونوتموشدوم. بو آدامین بیر آیاغی گوردایدی و جیبینده کی بو کاغیذین اونون کیملییی، طالع یازیسی اولدوغوندان خبری یوخدو.

- آدینی منه بیر ده دئیرسنمی؟ - دئدیم.

- دومیر، -دئدی.

- سنین آدین دومیر دئییل، تئیموردور، -دئدیم.

سؤزلریمی آنلامادی.

- بلی، آدین تئیمور و آتانین آدی دا اکرمدیر. سن کریمین پایتاختی باغچاسارایدانسان. سیزی ستالین کریمدن سورگون ائدرکن یقین کی، بو یازینی آتان یازیب بوینوندان آسمیشدیر. آلتینادا فاتیحه سوره سینی یازیب. یعنی موسلمانلار اوچون نامازدا اوخودوقلاری بیر دوعادی. ایتسن بیر زامان موسلمان اولدوغونو بیله سن دئیه.

آدامین سانکی دیلی توتولدو.

- یعنی من موسلمانمییام؟

- بلی، آتان، آنان موسلمانمیش.

کیمسه ائشیتدیمی دئیه اطرافا بویلاندی. سونرا سسینی قیساراق یالنیز منیم ائشیده جه ییم شکیلده:

- بیلیرسنمی من پروتئستانام و هر بازار کیلسه یه گئدیرم، هر بازار. یعنی دیندار بیر آدامام.

نه دئیه بیلردیم؟ دینمه دیم. اون دقیقه یه قدر سانکی منی اونوتدو. سونرا ایکی اللی الیمی توتدو.

- صاباح نه ائده جکسن؟ - دئیه سوروشدو.

- ایشه گئده جه یم، - دئدیم.

- نه اولار، ایشدن سونرا بیر یئرده گؤروشک، - دئدی.

- یاخشی، دئدیم.

او گوندن سونرا اوچ-دؤرد دفعه گیزلیجه گؤروشدوک. دیندار قاریسیندان و اطرافینداکیلاردان چکینیردی. من کریمی، باغچاسارایی، اورداکی آداملارین سورگون ائدیلدیکلرینی، فاجیعه لرینی آنلاتدیقجا آغلاییردی. داواملی شکیلده موسلمانلیقلا باغلی سئواللار وئریردی. بیر گون فاتیحه سوره سینی من دئدیم، او کیریل حرفلریله یازدی. سون دفعه گؤروشنده سوره نی ازبرله میشدی. منه اوخویارکن هم اوشاق کیمی سئوینیر، هم ده گؤز یاشلاریندا بوغولوردو.

- منیم گوناهیم یوخدو، - دئیینیردی. – تک باشینا قالمیش، یئتیمخانالاردا  بؤیوموش، سونرا بیر آلمان اصیللی عاییله یه اؤولادلیغا وئریلمیشم. تورک اولدوغومو هاردان بیله بیلردیم؟

- البتته، گوناهین یوخ، -دئدیم. – هاردان بیله بیلردن؟

قالدیغیم یئردن باشقا بیر شهره کؤچدوم. بیر نئچه ایل سونرا تصادفا گؤروشدویوموز پاکیستانلی قونشوموزدان تئیمورون اؤلوم خبرینی آلدیم. تورک اولدوغونو کوره کنینه ده سؤیله میشدی. کوره کنی ده قاییناناسینین ایجازه سینی آلاراق دفنینه بیر موللا گتیرمیش و نامازینی قیلمیشدی. اوندان تاثیرلنن قیزی دا موسلمان اولموشدو.

ایلک فورصتده اوول یاشادیغیم کندده گئتدیم. کیچیک پروتئستان قبریستانلیغیندا تئیمورون قبرینی تاپماق چتین اولمادی. چونکی گیریشده، بیر کناردا تک بیر قبیردی. قارا قبیر داشینا بیر آی-اولدوز چکیلمیش و آلتیندا دا "تئیمور اوغلو اکرم"  یازیلمیشدی.

اونا اؤیرتدیییم فاتیحه نی اوخویوب روحونا تاپیشیردیم.

قایناق: سینیق کؤرپو بلاقی