یاغیشلی گئجه
آنار
…گئجهدیر. یاغیش یاغیر…
بیر قدر غوصهلییم.
عادی بیر گئجهدیر. هر گئجه اولان گئجهلردندیر. بایرام هر گون اولمور. اینسانلارین عؤمرونون چوخ قیسمی بایرام حسرتینده کئچیر.
…14-15 یاشلاریندا بیر قیز درسدن قاییدیر. او، هر گون باخ بئلهجه مکتبدن ائوه گلیر. هفتهده آلتی دفعه . آیدا 6×4 دفعه . ایلده نه بیلیم نئچه یوز نئچه کره، هر گون. خستهلندیگی گونلردن باشقا.
گونلرین بیر گونونده 24-25 یاشلاریندا بیر گنج – اونلارین حَیَط قونشوسو (و، گؤزل و یاراشیقلیدیر) – قیزین قدملری قاباغینا الوان چیچکلر سپلهییر.
بو گون قیزین بایرامیدیر. بو هله محبت بایرامی دئییل. آخی مکتبلی قیزین وور-توت 15 یاشی وار. 14-15. لاکین بو باشقا بیر بایرامدیر. بو قادین قلبینده محبتدن چوخ ائرکن اویانان و محبتدن چوخ سونرا سؤنن بیر حیسّین، ریقّتلندیریجی و گوجلو بیر ایستگین – دیقّت ایستگینین، پرستیش، سجده، خفیف، حسّاس، اینجه بیر نوازیش ایستگینین بایرامیدیر. بو ایستهیه چاتماق مکتبلی قیزین اولو سئوینجی، خاروقهوی بایرامیدیر.
ائله اونا گؤره ده بو بایرامین باش توتماماسی اونون اوچون آغیر فاجیعه دیر.
قیزی چوخ سرت موحاکیمه ائتمهیک. او هله اوشاقدیر. او بیچاره نه بیلسین کی، باش توتموش بایراملار بئله سعادت ایلغیملاریندان غئیری بیر شئی دئییلدیلر. اینسان بایرامی گؤزلهمکدن، اونون حسرتیله یاشاماقدان حضّ آلیر.
…"اینسانا سعادت وئریلمهمیشدیر. بلکه اونا یالنیز سعادت آرزولاماق، خوشبختلیک اومیدییله، بختییارلیق گومانییلا یاشاماق، سئوینجین کؤلگهسینده دالدالانماق حاقی وئریلمیشدیر.
سعادت – سئوینج اومیدییله، خوشبختلیک اینتیظاریندا، گلهجک حسرتینده یاشاماق و نه ایسه هئی گؤزلهمک، گؤزلهمک، گؤزلهمکدیر…"
اینسان یالقیزدیر. او، اینسانلیق دنیزینین ایچینده بؤیوک فیرتینالاردا ایشتیراک ائده بیلر. لاکین حیاتین اساس موشکوللرینی او اؤزو تک، کیمسهسیز حلّ ائتمهلیدیر، آچمالیدیر. عؤمور. طالع. محبت. یارادیجیلیق. ایضطیراب. اؤلوم.
بو ازلی و ابدی قووّهلر قارشیسیندا اینسان تپه-تنها دایانمیشدیر. قویو تکین. اینسان قویو کیمیدیر. قویونون سویونو ایچیرلر. لاکین اونون دیبینه دوشنلر چوخمودور؟ حیات اینسانین گوزگوسونده – قویونون سویوندا عکس اولونور. لاکین گونشی، آغاجلاری، اوتلاری، بوتون اونا باخانلاری اوزونه یاپیشدیران بو سویون آلتیندا نهلر واردیر؟ قویونون دیبیندن خبردار اولانلارین چوخ قیسمی اونون سویوندان ایکراه ائتمیر؟
اینسان تکدیر. حیات، اؤلوم، عشق، یارادیجیلیق پروبلئملرینی او تک ائتمهلیدیر.
او روبینزوندور. حیات – جومعه. او – روبینزوندور. اؤلوم – جومعه. او – روبینزوندور. سئوگی – جومعه.
او هئچ یئردن کؤمک دیلهمیر، هئچ کسدن یاردیم ایستهمیر. نه آتادان، نه آنادان، نه آرواددان، نه باجیدان، نه قارداشدان، نه اؤولاددان، نه ده دوستدان.
اینسان کیچیک دنیزدیر. او بؤیوک دنیزدن – اینسانلیقدان سو سیزماز، اون کئچمز قایالارلا – اؤز "من"ی ایله، فردی ایله، طالعی ایله آیریلمیشدیر. او، هئچ واخت بؤیوک دنیزله قوووشا بیلمهیهجکدیر.
اینسان اکیز دوغولدوقدا بئله دونیایا تک گلیر. سئودیگیله، سئودیکلرییله، نئجه دئیرلر "جان بیر قلب" اولسا دا، حرفی معنادا "جان بیر قلب" اولا بیلمیر. یوز مین آداملا بیرلیکده بیر بومبادان، بیر مینادان بیر پارتلاییشدان اؤلسه بئله تک اؤلور.
اینسانلیق – اینسانلاردان عیبارتدیر، فقط اینسان اینسانلیغین آیریلماز بیر حیصهسی دئییل. آیریلان، هر آن آیریلا بیلن بیر حیصه سیدیر. مسله بوندادیر. هر کس اینسانلیغین سعادتی و یا بدبختلیگی بارهسینده دوشونور. لاکین اینسانلیق هر کسین سعادتی و یا بدبختلیگی حاقیندا دوشونمور. اینسانلیغین نه بورجونا؟
اینسانلیغین دردلرینی چیگنیندن آتان آدام اؤزو حاقیندا دوشونمهیه باشلاییر. او، مرضلرین ان دهشتلیسی اولان اؤزونوآنالیز مرضینه توتولور. قویونون دیبینه، قلبینین قویوسونا، کؤنلونون گئجهسینه دوشور. او، اؤز داخیلینده حقیقت آختاریر کی، حیاتین حقیقتینی ده آنلایا بیلسین. او حیاتین اینکار ائدیلمز حقیقتلرینی" اؤز داخیلی وارلیغینین تجروبهسی ایله یوخلاماق ایستهییر. اونا ائله گلیر کی، اصل حقیقت – اینسانین اؤزونون شخصن تاپدیغی حقیقتدیر. او، بو حقیقتی آختاریر، تاپیر، بلی،
تاپیر، آما دالینا قولاق آسین، تاپیر، …تاپیر و شوبههلهنیر، تردّود ائدیر، بیر ده، اون دا، یوز ده یوخلاییر و …ایتیریر.
یئنیدن آختاریر، یئنیدن تاپیر و یئنیدن ایتیریر. تزهدن آختاریر، تاپیر، ایتیریر و س و ای.آ. آخیر کی، او غریبه بیر حقیقت ایجاد ائلهییر: یئگانه حقیقی حقیقت یئگانه حقیقی حقیقتین اولماماسیدیر. بوتون قالان حقیقتلر نیسبیدیر. هر شئی. وارلیغین درک اولونوب اولونماماسی حاقیندا موباحیثه تئدن فیلوسوفلاردان توتموش بیر کیلو آلمانین قییمتی حاقیندا موباحیثه ائدن آلیجییلا ساتیجییا قدر بوتون اینسانلارین رأیلری، فیکیرلری، عقیدهلری نیسبیدیر. بو بؤیوک حقیقتی تاپان اینسان، اونو تاپدیغی گون اینسانلارین اکثریتینین گؤزونده اؤز اینسانلیغینی ایتیریر.
دوغرودان دا آرتیق او مئییتدیر. جانلی مئییت. او خئییر و شرری درک ائتمکدن عاجیزدیر، دئمهلی یاشامیر، چونکی اینسانلارین چوخونون فیکرینجه یاشاماق – بو ایکی قووّهدن بیرینین طرفینه دورماق دئمکدیر. حقیقتین نیسبیلیگینی آنلایان اینسان هئچ بیر طرفه کئچه بیلمیر. چونکی هر ایکی طرف اؤزونو خئییر – موقابیلینی شر ساییر. بئله اینسان طرفلری آییرمیر. اونونچون هر طرف عئینیدیر. شیمال قوطبونده دایانان آدامچون هر طرف جنوب اولان کیمی. شیمال قوتبونده دایانان آدام اؤزونون شیمال قوطبونده دایانیب دایانمادیغیندان دا شوبههلیدیر. بلکه ده او جنوب قوطبونده دایانمیشدیر و هر طرف اونونچون شیمالدیر. آخی قوتبلرین آدی دا نیسبیدیر.
قوطبده دوروب-دوروب اوشویوروک. داریخیریق. دونوروق. حیسلریمیز دونور. بئینیمیز بوز باغلاییر. اورگیمیزده آلتی آی گئجه اولور. بوز،نیمداش، رنگی گئتمیش تاکسیلر سئودیکلریمیزی بیزدن آپاریرلار. اونلاری ساخلاماغا جهد ائتمیریک. لاقئیدلیگیمیزین بوزونو اریده بیلمیریک.
چونکی یاخشی بیلیریک، تاکسینی ساخلاماق مومکوندور. واختی ساخلاماق اولماز. قادینی قایتارماق مومکوندور. کئچیب گئدن دقیقهلری قایتارماق اولماز.
ایضطیراب چکیریک. آما بیلیریک، یاخشی بیلیریک کی، بو ایضطیراب بئله
کئچری، گئدریدیر، "گلیملی-گئدیملیدیر. سون اوجو اؤلوملودور". آغریییریق، آما بیلیریک، یاخشی بیلیریک کی، آغری دا دؤنوکدور، وفاسیزدیر. واخت اونو بیزدن دؤندرهجک، باشقاسینا یار ائدهجکدیر. آغلاییریق. آما بیلیریک کی، گؤز یاشلاریمیز هرجایی مونجوقلار کیمیدیر. واخت صاباح اونو بیزدن آلیب باشقاسی نین گؤزونو بزیهجکدیر.
یارب! بلایی – عشق ایله…
اولماز! ائله اونا گؤره آغریدیر. اوزون زامان ایضطیراب چکیرسن، حقیقتن آغرییا بیلمهدیگینچون آغریییرسان، هؤنکور-هؤنکور آغلایابیلمهدیگینچون هؤنکور-هؤنکور آغلاییرسان.
بعضاً ده آلدانیرسان. کؤنلون گئجهسینده محبت اومیدلرینه اینانیرسان، تسکینات، تسلّی آختاریرسان.
بعضاً محبتین و اونون ایشگنجهلرینین آغریسی ائله گوجلو اولور کی، کؤنلوندهکی دیش آغریسینی موعالیجه ائتمکچون واخت-طبیبه یوخ، اؤلوم-طبیعته موراجیعت ائدیرسن. لاکین بو آز-آز اولور. یالنیز حئکایه قهرمانلاری سئوگیلیسینین پالتوسونون وفاسیزلیغینا دؤزمهییب اینتیحار ائدیرلر. بیر ده حیاتدا بو قهرمانلاری یامسیلایانلار. قالان آداملار یاشاماقچون قالیرلار. چوخ یاشاییرلار. اوزون یاشاییرلار. قوجالاندا ایسه اونلارا یالنیز جیهازلارین ثابیت اونسیتی قالیر. رادیونون، تئلئویزورون، ماقنیتافونون. بیر ده تئلئفونون.
بعضاً ایچیرم. آما بو بیر یول دئییل. اونسوز دا آخشام ایچنده صاباح آییق اولورسان. ائله بیل یوخودان آییلیرسان. یوخو – ایچکیسیز سرخوشلوقدور. سرخوشلوق-یاتماقسیز یوخو، همیشه یوخولارلا کئچینمک اولماز. سحرلر سرت، موطلق و آمانسیزدیرلار.
داها بیزه نه قالیر؟
یازماق. یازماق. مومکون اولمایان شئیلر حاقیندا یازیریق. قهرمانلاریمیزی بختییار ائدیریک. قهرمانلاریمیزین سئودیکلری تاکسیلرده ابدی گئتمیرلر. گئتسهلر ده قاییدیرلار.
موطلق قاییدیرلار.
یازیچی آللاهلارین ان رحیمدیلیدیر. او یاراتدیقلارینی اؤلدوردوکده بئله اونلارا ابدی بیر حیات بخش ائدیر. بلکه ده بو ائقویزمدن دوغور. بیز اؤزوموز قهرمانلاریمیزین وارلیغیندا ابدیته قوووشماق ایستهییریک. ابدیته و اینسانلیغا.
قایالارین آراسیندان قلمله اوووب یول آچاراق فردیمیزی، "من"یمیزی، کدریمیزی اینسانلیغین بؤیوک دنیزینه قاتماق ایستهییریک.
واخت بیزی مغلوب ائدیر. بیز واختا قالیب گلیریک. واخت موعین بیر واختدان سونرا بیزی تورپاغا قاتیب وطنیمیزین اراضیسینی بیر آدام جیسمی قدر بؤیودهجکدیر. عملیمیز، ایشیمیز، یارادیجیلیغیمیز نئجه اهمیتسیز اولسا دا هر حالدا بیر سؤزدور، بیر قلبین دؤیونتوسودور، تکرار ائدیلمز بیر سس، بیر نفس، بیر قورخودور. آخی ایکی عئینی آدام یوخدور، دئمهلی ایکی عئینی یارادیجیلیق، ایش، عمل ده یوخدور. هر کس اؤز سؤزونو، اؤز فیکرینی دئمهلی، اؤز سسینی قورویوب گئتمهلیدیر. سسلریمیز هاوادا اریییب گئدهجک. یازیچی خوشبختدیر؛ اونون سسی کاغیذا یاپیشیر. واخت بیزه نئیلیهجک؟ واختا قالیب گلمک اوچون نه ایسه بیر ایش گؤرمهلیسن. بو گون سونسوز اؤلن بیر آدام یوز ایلدن سونرا بشریتین یوز نفر آز اولماسینین گوناهکاریدیر. هئچ بیر ایش
قویوب گئتمهمیش آدام اینسانلیغی بیر آددیم گئری چکیر. یازیچی یازمالیدیر. اینسانلیغی دوشونمهییب اؤز فردینی تصدیق ائدن، "من"ینی ایفاده ائدن، داخیلینی تصویر ائدن یازیچی اینسانلارا ان بؤیوک خیدمت گؤستریر. اؤزو حاقیندا کشف ائتدیگین هر شئی اینسانشوناسلیق علمینین بیر جوملهسیدیر. نه ایسه…
حئکایه یازیریق. حئکایهلر یازیریق. غوصهلننده، سئویننده. یای. قیش. پاییز. یاز.
گئجهدیر، یاغیش یاغیر. پنجرهمدن بویلانان آغاج هردن بیر دریندن آه چکیب کؤکسونو اؤتورور. 22 یاشیم وار. "گونده بیر کرپیج دوشور، عؤمرومون ساراییندان…" رادیو محزون مئلودیلر وئریر. همیشه ائله بیلیردیم کی، 21 یاشیندا اؤلجم. 22 یاش تامام اولدو. 23-اون ایچیندیم. یاشاماق یاخشیدیر. چوخ گؤزلدیر. خاطیرهلرین سولغون کدرییله، اومیدلرین آلدادیجی سئوینجییله یاشاماق، گؤزلهمک، گؤزلهمک، گؤزلهمک. بیر ده یازماق.
گئجهدیر. یاغیش یاغیر.
فوضولی دئییب:
ائی فوضولی شامی-غم انجامینه یوخدور اومید
بیر تسلّیدیر سنه اول سؤز کی، دئرلر وار صوبح!
یقین کی، بیر بو "دئرلر" سؤزو منیم بوتون یارادیجیلیغیما دیر. "دئرلر". ائلهدیر، اوستاد، "دئرلر".
گئجهدیر. یاغیش یاغیر.
حئکایه یازیریق. حئکایهلر یازیریق.
حئکایه یازیرام. حئکایهلر یازیرام.
گئجهدیر. یاغیشلی گئجه…
کؤچورن:عباس ائلچین