قوزئی آذربایجان سینئماسی   

  ایلکین دؤور 

      آذربایجان کینو (ْسینئما) صنعتی‌نین تاریخی 1898-جی ایل آوقوستون 2-دن باشلاییر. ایلک فیلملر فوتوقراف و ناثیر آلئکساندر میشون طرفیندن چکیلمیش خرونیکا سوژئتلری ( " بی‌بی‌هئیبتده نئفت فونتانی یانغینی " ،  " بالاخانیدا نئفت فونتانی " ،  " شهر باغیندا خالق گزینتیسی " ،  " قافقاز رقصی "  و س.) و بیر بدیعی کینوسوژئتدن ( " ایلیشدین " ) عیبارت ایدی. 1915-جی ایلده قافقازدا پیرونئ قارداشلاری‌نین آچدیغی سهمدار جمعیتلری (تیجارت ائولری) طرفیندن باکی، تیفلیس، ایروان شهرلرینده پروکات کونتورلاری یارادیلمیشدیر. 1915-جی ایلده آدی چکیلن جمعیت نئفت صنایعچیلری‌نین پولو ایله ایبراهیم بی موسابیووون  " نئفت و میلیونلار سلطنتینده "  رومانی اساسیندا عئینی آدلی ایلک آذربایجان بدیعی فیلمی‌نین چکیلیشینه باشلادی. فیلمی چکمک اوجون پئتئربورقدان رئژیسسور بوریس سوئتلوو دعوت اولونموشدور. طبیعت منظره‌لری باکیدا و اطراف کندلرده، پاویلیونلا باغلی صحنه‌لر ایسه تیفلیسده چکیلیردی. فیلمده لوطفعلی بی رولونو حوسئین عربلینسکی اوینامیشدیر. 1916-جی ایلده باکیدا اوزئییر حاجی‌بیووون  " آرشین مال آلان "  اوپئرئتتاسی اساسیندا ایلک آذربایجان کینوکومئدییاسی چکیلدی. 1919-جو ایلده ایسه آذربایجانین موستقیللیگی‌نین ایلدؤنومو موناسیبتیله  " طنطنه  "  آدلی تام‌مئتراژلی فیلم ائکرانلاردا نوماییش ائتدیریلدی. 1920-جی ایللر 1923-جو ایلده آذربایجان فوتو-کینو ایداره سی (AFKİ) تاسیس اولوندو. AFKİ آیری-آیری صاحیبکارلارین فوتو، کینوتئاتر و پروکات کونتورلارین میلّی‌لشدیریلمه‌سی و بیرلشدیریلمه‌سی تدبیرلرینی حیاتا کئچیریردی. او زامانلار AFKİ-‌نین نزدینده باکیدا  " طیاره " ،  " ائدیسون " ،  " میلیون " ،  " لادیا " ،  " معدنچی "  و س.کینوتئاترلار دا وار ایدی. 1924-جو ایلده AFKİ ایکی‌سئرییالی  " قیز قالاسی افسانه‌سی "  (رئژیسسور و.و. واللیوزئک) آدلی بدیعی فیلمی ائکرانلارا چیخاردی. ائتنوقرافیک جهتدن ماراقلی اولان بو فیلمده مؤلیفلر شرق ائکزوتیکاسیندان قاچا بیلمه‌میشدیلر. آذربایجاندا میلّی رئژیسسور و آکتیور کادرلاری حاضیرلاماق اوچون 1925 ایلده ش.ماحمودبیووون تشببوثو ایله AFKİ-‌نین نزدینده ستودییا تشکیل ائدیلدی. ج.جاببارلی، م.میکاییلوو، ا.طاهیروو و باشقالاری بورادا اوخوموشدولار. فیلملرین بدیعی کئیفیتینی یوکسلتمک، میلّی کادرلارین اینکیشافینا کؤمک مقصدیله باکییا و.ای.پودووکین، ای.آ.سئوچئنکو، ن.م.شئنقئلایا، م.ائ.چیاورئلی کیمی مشهور کینورئژیسسورلاری، ائلجه ده ق.م.لئمدئق، و.ر. لئمکئ، آ.و.قالپئرین، ای.س.فرولوو، ا.م.فلدمان، ل.ل.کوسماتوو، و.م.شنئیدئر و باشقا کینووپئراتورلار دعوت اولونموش، ج.جاببارلی، آ.م.شریف‌زاده و باشقالاری کینو یارادیجیلیغی ایشینه جلب ائدیلمیشدیلر. AFKİ سونرالار  " آز دؤولت کینو "  (1926-1930)،  " آذرکینو "  (1930-1933)،  " آزفیلم "  (1933)،  " آزدؤولت سنایئسی "  (1934)،  " آذرفیلم "  (1935-1940)،  " باکی کینوستودییاسی "  (1941-1959) کیمی آدلار داشیمیشدیر، 1961-جی ایلدن ج.جاببارلی آدینا  " آذربایجانفیلم "  کینوستودییاسی آدلانیر. خورافات و جهالته قارشی موباریزه، اینقیلاب، قادین آزادلیغی اؤتن عصرین 20-جی ایللرینده آذربایجان کینوسونون اساس مؤوضوسو ایدی.  " بیسمیللاه "  (1925، رئژیسسورلار آ.م.شریفزاده، آ.والووو)،  " وولکان اوزرینده ائو "  (1929، رئژیسسور آ.ای.بئک-نازاروو،  " ائرمنی‌کینو "  ایله بیرق)،  " حاجی قارا "  (1929، رئژیسسور آ.م.شریفزاده) کیمی کینو اثرلری، ائلجه ده اؤز آزادلیغی اوغروندا موباریزه آپاران آذربایجان قادینی اوبرازینی بدیعی و رئال شکیلده ایفاده ائدن  " سئویل "  (1929، رئژیسسور آ.ای.بئک-نازاروو) همین دؤورده یارادیلمیش اوغورلو فیلملردندیر. ییرمینجی عصرین 20-جی ایللرینده باکیدا یئرلی اوپئراتورلار و خاریجی کینو شیرکتلری‌نین نوماینده‌لری طرفیندن شهرین حیاتیندان، نئفت معدنلریندن بحث ائدن کینوخرونیکالار و سندلی فیلملر چکیلیردی. 1920 ایلده  " باکیدا 9 قیزیل اوردونون رسمی کئچیدی "  آدلی ایلک خرونیکا کینوژورنالی چکیلمیشدیر. همین ایل  " شرق خالقلاری‌نین بیرینجی قورولتایی "  خرونیکا فیلمی ده یارادیلدی. سونراکی ایللرده موعین حادیثه‌لرله باغلی کینورئپورتاژلار حاضیرلاندی:  " سووئت آذربایجانی‌نین 3-جو ایل‌دؤنومو "  (1923)،  " سوراخانی نئفت معدنلرینده یانغین "  (1923)  " نریمان نریمانووون دفنی "  (1925)،  " م.فرونزئ‌نین باکییا گلمه‌سی "  (1925) و س. سندلی فیلملرله یاناشی، علمی-کوتلوی فیلملرین ده ایستحصالینا باشلانیلدی. 1925-جی ایلده رئژیسسور آ.م.شریف‌زاده رئسپوبلیکانین مدنی و ایقتیصادی حیاتیندان بحث ائدن  " آذربایجانا سیاحت "  فیلمی‌نین چکیلیشینی باشا چاتدیردی. 20-جی ایللرده آذربایجان کینوسوندا تاریخی-سندلی فیلملرله یاناشی، تاماشاچیلاری گنج رئسپوبلیکانین تصروفات و مدنی حیاتینداکی نایلیتلری ایله تانیش ائدن  " آذربایجان ائکرانی "  کینوژورنالی (ایلده 4-5 نؤمره) بوراخیلماغا باشلاندی. بو ایللر آذربایجان سندلی کینوسوندا م.میکاییلوو، آ.آ.لیتوینوو، آ.آ.ماکووسکی کیمی ایستعدادلی رئژیسسورلار، و.پ.لئمکئ، آ.والوووی، آ.تولچان، ای.س.تارتاکووسکی، ای.س.موناکوو کیمی اوپئراتورلار چالیشیردیلار. 30 ایللرده بو ساحه‌ده ب.و.پومیانسکی، س.بدلوو، و.یئرئمئیئو، ا.حسنوو، ا.علی اکبر اوو و ب. فعالیته باشلادیلار. بو صنعتکارلارین فیلملرینده ایلک بئشیللیکلرده رئسپوبلیکانین حیاتی، کولخوز قوروجولوغو، مدنیت ساحه‌سینده کی  اوغورلار، نئفت صنایعسی‌نین یئنی تئخنیکا ایله تجهیز و س. عکسینی تاپمیشدی. سندلی فیلمین ایمکانلاری داخیلینده بیتکین اینسان اوبرازی یارادیلماسی ساحه سینده کی  جهدلر او دؤورون بدیعی نایلیتلریندندیر.

1930 - 40-جی ایللر 

      30-جو ایللرین اولرینده مؤوضوسو موعاصیر حیاتدان آلینمیش، معیشتی بدیعی شکیلده تصویر ائدن، ائلجه ده تاریخی-اینقیلابی مؤوضولو فیلملر چکیلیردی:  " لطیف " ،  " عیصمت "  (1930، 1934، رئژیسسور م.میکاییلوو)،  " آلماز "   و  " یئنی هوریزونت "  (1936، 1940، رئژیسسورلار آ.قولییئو، ق.م.براقینسکی)،  " باکیلیلار "  (1938، رئژیسسور و.و.تورین)،  " کندلیلر "  (1940، رئژیسسور س.مردانوو) و س. آذربایجان کینوسو 1935-1988-جی ایللرده.

سسلی دؤور 

      1935-جی ایلده  " آذرفیلم " این موسکوانین  " مئژرایپرومفیلم "  کینوستودییاسی ایله بیرگه یاراتدیغی  " ماوی دنیزین ساهیلینده "  (رئژیسسور ب.و.بارنئت) بدیعی فیلمی ایله آذربایجاندا سسلی کینو اثرلری‌نین ایستحصالینا باشلانیلدی. فیلمده باش روللاردا گؤرکملی سووئت کینواکتیورلاری ل.ن.سوئردلین، ن.آ.کریوچکوو، و.آ.کوزمینا و باشقالاری چکیلمیشلر. 1936-1941-جی ایللرده ائکرانلارا 10-دان چوخ سسلی فیلم بوراخیلمیشدیر. ایکینجی دونیا موحاریبه‌سی ایللرینده قهرمان دؤیوشچولر کامال قاسیموو و بختییار کریمووا حصر اولونموش  " وطن اوغلو "  و  " بختییار "  (1941،1942، رئژیسسور آ.قولییئو) کینونووئللالاری، م.ف.آخوندووون حیات و فعالیتینه دایر  " صبوحی "  (1942، رئژیسسورلار آ.ای.بئک-نازاروو، ر.تهماسیب)، واحید سوژئت خطی ایله باغلی اوچ کینونووئللادان عیبارت  " بیر عاییله "  (1943، رئژیسسورلار ق.و.آلئکساندروو، ر.تهماسیب، م.میکاییلوو)، موحاریبه  دؤورونده دنیزچیلرین گؤستردیکلری ایگیدلیکلره حصر اولونموش  " سوآلتی قاییق ت-9 "  (1943، رئژیسسور آ.ایوانوو) بدیعی فیلملری چکیلمیشدیر. 1945-جی ایلده او.حاجیبیووون  " آرشین مال آلان "  موسیقیلی کومئدییاسی یئنیدن ائکرانلاشدیریلدی. رئژیسسورلار ر.تهماسیب و ن.لئششئنکو میلّی کولوریتی و خالق یومورونو ساخلاماقلا پارلاق رئالیست کینوکومئدییا یارادا بیلمیشدیلر. فیلم کئچمیش سسری-ده، ائلجه ده دونیانین بیر چوخ اؤلکه سینده اوغورلا نوماییش ائتدیریلمیشدیر.  " آرشین مال آلان "  فیلمینه گؤره رئژیسسورلار ر.تهماسیب و ن.لئششئنکو، بسته‌کار او.حاجیبیوو، آکتیورلاردان ر.بئهبودوو، ل.بدیربیلی، ا.حوسئینزاده، م.کلنترلی و ل.آبدوللایئو 1946-جی ایلده سسری دؤولت موکافاتینا لاییق گؤرولدولر.

 آذربایجان کینوسو 1950-جی ایللرده 

   1940-جی ایللرین سونو 50-جی ایللرین اوللرینده  " باکی کینوستودییاسی "‌نین اساس ایستیقامتی بدیعی-سندلی و پوبلیسیستیک فیلملرین چکیلمه‌سینه یؤنلدیلمیش، بو دؤورده یالنیز  " فتعلی خان "  (1947، رئژیسسور و.ای.دزیقان، 1959 ایلده ائکرانا بوراخیلمیشدیر) و  " باکی‌نین ایشیقلاری "  (1950، رئژیسسورلار ای.و.خئیفیتس، آ.ق.زارخی و ر.تهماسیب) بدیعی فیلملری چکیلمیشدیر. 50-جی ایللرده ائکراندا فهله و کولخوزچولارین، موختلیف پئشه صاحیبلری‌نین امگی و حیاتی اؤز عکسینی تاپدی ( " قیزمار گونش آلتیندا "  (1957، رئژیسسور ل.صفروو)،  " قارا داشلار "  (1958، رئژیسسور آ.قولییئو)،  " کؤلگه‌لر سورونور "  (1958، رئژیسسورلار ای.افندییئو و ش.شئیخوو)،  " اونون بؤیوک اورگی "  (1959، رئژیسسور ه.ایبراهیموو)،  " حقیقی دوست "  (1959، ت.تاغیزاده)،  " اونو باغیشلاماق اولارمی؟ "  (1960، رئژیسسور ر.تهماسیب)،  " بیزیم کوچه "  (1961، رئژیسسور ه.آتاکیشییئو)،  " بؤیوک دایاق "  (1962، رئژیسسور ه.ایسماییلوو)،  " تئلئفونچو قیز " ،  " بئله آدا دا واردیر "  (1962، 1963، رئژیسسور ا.سئییدبیلی)،  " اؤگئی آنا "  (1959، رئژیسسور ا.ایسماییلوو).  " باکی کینوستودییاسی " ندا موختلیف مؤوضولاردا فیلملر یارادیلمیشدیر. 1957-جی ایلده چکیلمیش  " بیر محلله‌لی ایکی اوغلان "  (رئژیسسورلار ا.ایبراهیموو و ای.و.قورین، اوپئراتورلار م.م.پیلیخینا و ر.اوجاقوو، بسته‌کار ق.قارایئو) فیلمی شرق اؤلکه‌لریندن بیرینده خالقین آزادلیق و دئموکراتییا اوغروندا موباریزه سیندن بحث ائدیر. جسور پارتیزان مئهدی حوسئین‌زاده یه حصر ائدیلمیش  " اوزاق ساحیللرده "  (1958، رئژیسسورت.تاغیزاده) فیلمی ایسه آذربایجانین، ائلجه ده کئچمیش سووئت کینوسونون نایلیتلریندندیر. 

  آذربایجان کینوسو 60-جی ایللرده 

     60-جی ایللرین اولریندن آذربایجاندا رنگلی فیلملرین چکیلیشی گئنیشلندیریلدی.  " کوراوغلو "  (1960، رئژیسسور ا.سئییدزاده) بدیعی فیلمی آذربایجان گئنیشئکرانلی رنگلی کینوسونون ایلک نومونه سیدیر.  " سحر "  (1961، رئژیسسور آ.قولییئو) فیلمی باکیدا 1905-1907-جی ایللر اینقیلابی حادیثه‌لریندن صؤحبت آچیر.  " ماهنی بئله یارانیر "  (1959،رئژیسسورلار ر.تهماسیب و م.میکاییلوو) فیلمی داغیستانین خالق شاعیری سولئیمان ستالسکییه حصر ائدیلمیشدیر.  " محبت داستانی "  (1961،رئژیسسور ل.صفروو)  " لئیلی و مجنون "  مؤوضولاری اساسیندا چکیلمیشدیر.  " آرشین مال آلان "  فیلمیندن اعتیبارن آذربایجان کینوسوندا موسیقیلی کومئدییا ژانرینا مئیل گوجلنمیشدی.  " گؤروش "  (1955، رئژیسسور ت.تاغیزاده)،  " سئویملی ماهنی "  ( " بختییار " ، 1955، رئژیسسور ل.صفروو، باش رولدا ر.بئهبودوو)،  " او اولماسین، بو اولسون "  (1965، رئژیسسور ا.سئییدزاده)،  " رومئو منیم قونشومدور "  (1963، رئژیسسور ش.ماهمودبیوو)،  " احمد هارادادیر؟ "  (1964، رئژیسسور آ.ایسگندروو)،  " اولدوز "  (1964، رئژیسسور آ.قولییئو)،  " آرشین مال آلان "  (1965، رئژیسسور ت.تاغیزاده)،  " قاینانا "  (1978، رئژیسسور ه.سئییدزاده) و س. فیلملرده بو عنعنه  داوام ائتدیریلمیشدیر. 

  آذربایجان کینوسو 70-جی ایللرده 

    70-جی ایللرده  " اوشاقلیغین سون گئجه‌سی " ،  " گون کئچدی "  (1969،1971،رئژیسسور آ.بابایئو)،  " باش موصاحیبه " ،  " وار اولون، قیزلار "  (1971،1973، رئژیسسور ائ.قولییئو)،  " حیات بیزی سیناییر "  (1971، رئژیسسور ش.ماحمودبیوو)،  " خوشبختلیک قایغیلاری "  (1976، ه.سئییدبیلی) و س. فیلملری گؤستمک اولار. 

   70-جی ایللرین سونرالاریندا و 80-جی ایللرده آذربایجان کینوسوندا معنوی-اخلاقی پروبلئملره دیقت داها دا آرتمیشدیر. سسئناریچی ر.ایبراهیمبیوولا رئژیسسور ر.اوجاقووون فیلملرینده مورکّب پسیخولوژی وضعیتلر، اصل اینسان لیاقتی ایله علاقه دار موشاهیده لر، خودبینلیک، سرتلیک، مرحمتسیزلییه قارشی اعتیراض کیمی مؤوضولارا مئیل گوجلودور (( " ایستینطاق " ، 1979،14-جو عوموم ایتّیفاق کینوفئستیوالی‌نین باش موکافاتی، دوشنبه،1980؛  سسری دؤولت موکافاتی ،1981)،  " باغلی قاپی "  (1981)،  " پارک "  (1983)،  " اؤزگه حیات " (1987)،  " اؤلسم، باغیشلا "  (1988)). همین مؤوضولار  " دئ کی، منی سئویرسن "  (1977، رئژیسسور م.ایبراهیمبیوو)،  " بیزی باغیشلایین "  (1979، رئژیسسور آ.بابایئو)،  " گوموشو فورقون "  (1982) ،  " شئیطان گؤز قاباغیندا "  (1987، رئژیسسور ق.میرقاسیموو، 21-جی عوموم ایتیفاق کینوفئستیوالی‌نین موکافاتی، باکی،1988)،  " آنین ستروکتورو " ،  " ایشگوزار صفر "  (1982، رئژیسسور ر.ایسماییلوو)،  " بابامین باباسی‌نین باباسی " ،  " باغ مؤوسومو "  (1985، رئژیسسور ت.تاغیزاده)،  " ایلیق دنیزده بوز پارچاسی "  (1983، رئژیسسور ی.س.قوسمان)،  " گوموش گؤل افسانه‌سی " ،  " بورولغان " ،  " تخریبات "  (1984، 1986، 1989، رئژیسسور ائ.قولییئو) فیلملرینده یئنی جهتلردن آچیلمیشدیر.  " یاراماز "  1988، رئژیسسور و.موستافایئو) فیلمینده خاراکتئر دئفورماسییاسی موعاصیر بدیعی ایفاده واسیطه‌لری، ساتیریک بویالارلا تصویر ائدیلمیشدیر. فیلم اؤلکه میزده و خاریجده بؤیوک ماراق دوغورموشدور. 

  آذربایجان کینوسوندا تاریخی-اینقیلابی ژانر 

   60-80-جی ایللرده تاریخی-اینقیلابی ژانردا بیر سیرا ماراقلی، اوریژینال فیلملر چکیلمیشدیر.  " موسفیلم "  کینوستودییاسی ایله بیرگه یارادیلمیش ن.نریمانووون فعالیتیندن بحث ائدن  " اولدوزلار سؤنمور "  (1971، رئژیسسور ه.ایبراهیموو) فیلمی بو باخیمدان دیقته‌لاییقدیر. س.وورغونون  " کومسومول پوئماسی "‌نین موتیولری اوزره چکیلمیش  " یئددی اوغول ایسته‌رم "  (1970، رئژیسسور ت.تاغیزاده؛ آذربایجان لئنین کومسومولو موکافاتی ، 1970) فیلمی 20-جی ایللرین کومسومولچولارینا حصر اولونموشدور. یوکسک ایدئیالیلیق، وطنداشلیق موتیولری ایله کینئماتوقرافییانین ایفاده واسیطه‌لری‌نین اویارلیغی، گؤزل آکتیور اویونو بو فیلمین موهوم مزیتلریندندیر.  " سمت کولگی "  (1973، رئژیسسور ائ.قولییئو) فیلمی آذربایجان کینوسونون تاریخینده خاریجی اؤلکه (چئخوسلوواکییا) ستودییاسی ایله بیرگه یارادیلمیش ایلک اثردیر،  " آخیرینجی آشیریم "  (1971، رئژیسسور ک.روستمبیوو)،  " قاتیر محمد "  (1974، رئژیسسور ر.اوجاقوو) فیلملرینده سووئت حاکیمیتی‌نین ایلک ایللرینده آذربایجان کندینده گئدن صینفی موباریزه دن بحث اولونور.  " سئوینج بوختاسی "  (1977، رئژیسسور آ.بابایئو؛ آذربایجان سسر دؤولت موکافاتی، 1978)،  " او بیریگون گئجه یاریسی "  (1981، رئژیسسور آ.بابایئو؛ آذربایجان سسر دؤولت موکافاتی، 1986)،  " آتلاری یهرله‌ین "  (1983، رئژیسسور ا.تورابوو، آذربایجان سسر دؤولت موکافاتی، 1986)،  " ایشاره‌نی دنیزدن گؤزله‌یین "  (1986، رئژیسسور ج.میرزه‌یئو) فیلملری ده تاریخی مؤوضولاردادیر. 

   " نسیمی "  (1973، رئژیسسور ا.سئییدبیلی، 7-جی عوموم ایتیفاق کینوفئستیوالی‌نین ان یاخشی تاریخی فیلم اوچون موکافاتی، 1975) فیلمینده فئودال دونیاسی‌نین حاقسیزلیقلارینا قارشی چیخان شاعیرین حیاتی و او دؤورون سوسیال و اخلاقی پروبلئملری عکسینی تاپمیشدیر.  " دده قورقود "  (1975، رئژیسسور ت.تاغیزاد) فیلمی پوئتیکلیگی ایله فرقله‌نیر.  " بابک "  (1979، رئژیسسور ائ.قولییئو) فیلمینده دوققوزنجو عصر آذربایجان سرکرده‌سی بابکین باشچیلیغی ایله خیلافته قارشی خالقین موباریزه سی تصویر ائدیلمیشدیر.  " نیظامی "  (1982، رئژیسسور ائ.قولییئو) فیلمینده ن.گنجوی‌نین،  " غم پنجره سی "  (1986، رئژیسسور آنار) فیلمینده ایسه ج.ممممدقولوزاده‌نین اوبرازی جانلاندیریلمیشدیر. 

  آذربایجان بدیعی تئلئویزییا فیلملریندن  " آد گونو "  (1977، رئژیسسور ر.اوجاقوو،8-جی عوموم ایتیفاق تئلئویزییا فیلملر فئورالی‌نین 1-جی موکافاتی، باکی، 1979، آذربایجان سسر دؤولت موکافاتی، 1980) خوصوصیله فرقله‌نیر.  " دانتئنین یوبیلئیی " ،  " تکجه آدانی اؤزونله آپارا بیلمزسن " ،  " اؤتن ایلین سون گئجه سی "  (1978، 1980، 1983، رئژیسسور گ.عظیمزاده)  " بیلمک ایسته ییرم "  (1980، رئژیسسور ق.میرقاسیموو) و س. بدیعی فیلملر ده آذربایجان تئلئویزییاسی‌نین ایستحصالیدیر.  " اوزئییر حاجیبیوو. اوزون عؤمرون آککوردلاری "  (1981، رئژیسسور آنار) تئلئویزییا فیلمی گئنیش آرخیو ماتئریاللاری اساسیندا یارادیلمیشدیر. 

  بعضی فیلملرده ایکینجی دونیا موحاریبه سی مؤوضوسو عکسینی تاپمیشدیر:  " بیزیم جبیش موعلّیم "  (1970، رئژیسسور ه.سئییدبیلی)،  " باکیدا کولکلر اسیر "  (1974، رئژیسسور م.داداشوو)،  " توتک سسی "  (1975، رئژیسسور ر.اوجاقوو) و س.  " شریکلی چؤرک "  (1969، رئژیسسور ش.ماهمودبیوو؛ آذربایجان سسر دؤولت موکافاتی، 1969) فیلمینده موحاریبه‌نین سون آیلاریندا باکی‌نین حیاتی خوصوصی صمیمیلیکله تصویر اولونور. رئژیسسور ر.ایسماییلووون  " من سیزی حیاتیمدان آرتیق سئویردیم "  (1985) فیلمی سووئت ایتتیفاقی قهرمانی هَزی آسلانووا حصر ائدیلمیشدیر. 

  آذربایجان کینوسوندا اوشاق فیلملری‌نین ایستحصالینا دا موهوم اهمیت وئریلیر: ( " بیر قالانین سیرری " ،  " سِحرلی خالات " ،  " قریب جینلر اؤلکه‌سینده "  (1959، 1964، 1987، رئژیسسور ه.آتاکیشییئو)،  " شیرین ائودن گئتمه‌سی "  (1978، رئژیسسور ر.ایسماییلوو)،  " من ماهنی قوشورام " ،  " عذابلی یوللارلا " ،  " موسیقی موعلیمی "  (1979، 1982، 1983، رئژیسسور ت.ایسماییلوو)،  " گمی ساعاتی‌نین سیرری "  (1982، رئژیسسور ر.شابانوو)،  " ایسماییل بیین موجروسو "  (1983، رئژیسسور گ.عظیمزاده) و س.)

 1989-جو ایلده ایلک فانتاستیک آذربایجان بدیعی فیلمی ( " علاقه  " ، رئژیسسور چ.زئینالوو) یارادیلمیشدیر  .

کؤچورن: عباس ائلچین