ایکی آلما

جلیل محمدقولوزاده 

    آخشام واختلاری گزمه یه چیخاندا، هردنبیر بالاجا اوغلومو دا یانیمجا آپاریرام. بو دفعه  ده آپاردیم.      و هامان بالاجا اوغلوم ایله گزمه یه گئدنده، هردنبیر ایتتیفاق دوشور کی، اونا یئمه لی شئی ده آلیرام کی، مندن راضی قالسین. بو دفعه  ده بالاجا اوغلوم دوکانلاردا دوزولموش نازو-نعمتی گؤرنده مندن یئمــــه لی بیر شئی ایسته دی. من او عقیده ده دئییلم کی، هر دفعه  اوشاق ایله بازارا گئدنده اونا بیر شئی آلماق لازیمدیر و لاکین بونو دا دئمیرم کی، هئچ بیر واخت آلماق لازیم دئییل. آنجاق بو دفعه  هئچ بیر زاد آلماق ایستمیردیم؛ او سببه کی، جیبیمده چوخ پولوم یوخ ایدی. و بیر ده ایستمه دیم کی، اوشاغیم هر دفعه  بازارا چیخاندا دادامال اؤیرنسین. 

  ***   

  بیر قدر دولاندیق، سونرا یولوموز چای کنارینا دوشدو. آما اوغلومو دا بیداماق گؤروردوم. چون تربییه اؤز قایداسینجا، اوشاغین اؤز طبیعتی - بو دا اؤز قایداسینجا. و اونونچون دا چوخ عیناد ائتمه مک بابتیندن، دریا کناریندا تاباغا دوزولموش مئیوه لردن ایکی شاهییا ایکی دنه یاخشی قیرمیزی آلما آلدیم و ایکیسینی ده وئردیم اوغلوما. هرچند اوغلوم آلمالاری مندن آلدی، آما گؤردوم کی، کؤنولسوز آلدی. من اوندان بیداماقلیغی نین سببینی سوروشمادیم؛ چونکی سببی آشکار ایدی. بازاردا بیر آز بوندان قاباق او مندن ایکی شئی ایسته دی، هئچ بیرینی آلمادیم، سونرا دا نئمسه قننادی دوکانی نین قاباغیندان کئچنده شوشه نین دالینا دوزولموش رنگارنگ کونفئت و شیرنیاتدان ایسته دی - آلمادیم.  اوغلوم او درجه ده مندن ناراضی ایمیش کی، من آلمالاری اونا وئرندن سونرا دا گئنه بیر سؤز دانیشماق ایستمه دی و من اونا وئردیگیم سواللارا دا چوخ مئییلسیز جاواب وئردی.     دخی اونو بئله قاشقاباقلی گؤرنده من اؤزوم ده بیداماق اولدوم و آذرنئفت ایداره سی نین قاباغیندا دوران تراموای واقونلاری نین بیرینه اوغلومو قالخیزدیم و اؤزوم ده میندیم کی، گلک ائویمیزه.     واقوندا هله بیزیم ایکیمیزدن باشقا بیر کس یوخ ایدی. اوغلوم بویدا بیر یئتیم روس اوشاغی جیر-جیندیر ایچینده، اوز-گؤزو قاپقارا چیرکلی و اییرنج، گلدی دوردو قاباغیمیزدا و مندن قپیک پول ایسته دی.     جیبیمده آنجاق بیر آبباسی گوموش پول وار ایدی. من اوشاغا بیر سؤز دئمه دیم کی، کئچیب گئتسین. بیر نئچه مینیک آرواد و کیشی واقونا گیردیلر و ساغیمیزدا-سولوموزدا یئر توتدولار. بورادا منیم فیکریم گئتدی یئتیمه پول وئرمه مه گیمه و دیلنچییه پول وئرمک لازیمدی، یا لازیم دئییلمی مسلـــــه سی منی باشلادی مشغول ائتمه یه؛ هر کس نه دئییر دئسین، آنجاق دیلنچی اوشاغا هئچ بیر شئی وئرمه مک منیم خوشوما گلمه دی. بورادان اونا ایشاره ائتمیرم کی، من هئچ بیر دیلنچییه یوخ دئمرم؛ چونکی اونا بیلر کی، بیر پارا فیلوسوفلارین دیلنچییه پول وئرمک، اونو بدبخت ائتمک صیفتی بلکه منه ده سیرایت ائدیبدیر. آنجاق سؤزون حقیقتی بودور کی، بوگونکو دیلنچی اوشاغا بیر قپیک وئرمه مه گیم منی بورادا خاراب ائتدی؛ او سببه خاراب ائتدی کی، هامان دیلنچی اوشاق یاشدا منیم آتالی و آنالی اوغلوم، اَینی-باشی تزه، قارنی توخ، بو ساعات بورادا منیم ساغ طرفیمده مندن اینجیمیش اوتورموشدو کی، نییه من اونا کونفئت آلمادیم، آنجاق ایکی آلما آلدیم.     واقونوموز حرکت ائدیب گئدنده آکوشکانین شوشه سی نین دالیندان گؤردوم کی، هامان دیلنچی اوشاق یئرده دوروب بیر قیرمیزی آلمانی آغزینا باسیب گمیرتله ییر. قاباقچا بیر شئی دویمادیم؛ آما هامان دقیقه  یانیمداکی اوغلومون آلمالاری یادیما دوشدو و چؤندوم اوشاغا طرف. اوغلوم گوله-گوله منه یاواشچا بونو دئدی:     -دده، آلمانین بیرینی وئردیم دیلنچی اوشاغا.     بیر دنه قیرمیزی آلما اؤز-اؤزلوگونده بیر شئی دئییل؛ اونون قییمتی ایکی قپیکدیر و یئییب قورتاراندان سونرا هئچ بیر شئیدیر. آما معنوی ایشلرده بیر آلمانین دیری اولا بیلر چوخ بؤیوک اولسون. او قدر یونگوللوک و کؤنول خوشلوغو کی، بورادا ایکی قپیکلیک آلمادان منه گلیب چاتدی، نهایت درجه ده ایدی.     فیلوسوفییا عالمینه گلدیکده، غئیریلری دیلنچییه کوچه ده ایعانه  وئرمه گی نه جور باشا دوشورلر دوشسونلر و اینسانیت موتخصیصلری بو مسئله نی  نه تؤور حلل ائدیرلر ائتسینلر، آنجاق منیم بالاجا اوغلوم ایکی آلماسی نین بیریسینی بیر یئتیم اوشاغا وئردی.     و اولا بیلر کی، اوغلوم دا یئکلندن سونرا، بیر پارا عالیملرین  " کوچه ده دیلنچییه ایعانه  وئرمگینیز "  نصیحتینی ائشیدندن سونرا، اونلاری کوچه ده گؤرنده منیم کیمی اوز چؤندره جکدیر. آنجاق هله کی، ایندی اوغلوم بو ایشلری باشا دوشمور و اونونچون دا ایکی آلمانین بیرینی یئتیم اوشاغا وئریر.