اویغور تورکجه‌سینده موللانصرالدین گولمه‌‌جه‌ لری

نەسریدین ئەپەندی لەتیپیلیری

1

ئەپەندیمنیڭ بیر سازەندە ئاغینیسی ئەل - ئاغینیلەر ییغیلغان بیر سورۇندا، دۇتارنی تیریڭ - تیریڭلا قیلیدیکەن، توختاپ دۇتارنیڭ قولیقیغا تۈکۈریدیکەن، یەنە ئیککیلا پەدە چالیدیکەن، توختاپ دۇتارنیڭ قۇلیقیغا تۈکۈریدیکەن. ئەپەندیم بۇنیڭغا ئیچی پۈشۈپ ئولتۇرسا، ھېلیقی ئاغینیسی یېنیدا ئولتۇرغان ئەپەندیمگە
: - ئاداش، قۇلاققا تۈکۈرۈپ قویۇڭلار، - دەپتۇ. ئەپەندیم بولیدۇ، دەپتۇ - دە، ئاغینیسینیڭ قۇلیقیغا بیرنی تۈکۈرۈپتۇ.
ئەپەندیمنیڭ سازەندی ئاغینیسی دەررۇ ئورنیدین تۇرۇپ: - ئەپەندیم، مەن سیزنی قۇلیقیمغا تۈکۈرۈڭ، دېمیدیم، دۇتارنیڭ قۇلیقیغا تۈکۈرۈڭ! دېدیم، - دەپتۇ.
- خاپا بولماڭلار ئاداش، - دەپتۇ ئەپەندیم ھېچنېمینی بیلمیگەن قییاپەتتە، - مەن تېخی سیلەرنی قۇلیقیمغا تۈکۈرۈپ قویۇڭلار دەۋاتیدیغان ئوخشایدۇ، دەپتیمەن، دەپتۇ.

2

ئەپەندیم ئیمامەتچیلیک قیلۋاتقان مەسچیتکە یېپیېڭی گیلەم سېلینغانیکەن، ییراق - یېقینغا داڭقی کەتکەن بیر قیمارۋاز ئۆیدیکی پۇل - پۈچەک ۋە مال - مۈلکینی ئۇتتۇرۇۋەتکەندین کېیین تەپتارتماستین مەسچیتتیکی گیلەملەرنی ئوغریلاپ ئۆییگە سېلیپ قویۇپتۇ. ئەپەندیم بۇ ئیشنی ئۇقۇپ بیر کۈنی ئەتیگەن جامائەتنی باشلاپ ھېلیقی قیمارۋازنیڭ قورۇسیغا بېریپتۇ. بۇ جامائەتنی کۆرۈپ ھودۇقۇپ کەتکەن قیمارۋاز ئەپەندیمدین:
- ئیمام ئاخۇنۇم، بامدات نامازنی مەسچیتتە ئوقۇمای بۇ یەرگە کیرگەنلیریگە قاریغاندا، یېڭیلیپ قالدیلیمۇ، نېمە؟ - دەپ سوراپتۇ. - یوقسۇ، - دەپتۇ ئەپەندیم قیمارۋازغا چۈشەندۈرۈپ:
- تۈنۈگۈن قورۇییڭیز ئالدیدین ئۆتۈپ کېتیۋېتیپ، قورۇییڭیزغا قاریسام، ساپلا مەسچیتنیڭ گیلەملیری سېلیقلیق تۇریدۇ، شۇنیڭغا
قاراپ مەسچیت سیزنیڭ قورۇییڭیزغا یۆتکیلیپ قالغان ئوخشایدۇ، دەپتیمەن. قیمارۋاز بۇنی ئاڭلاپ ئۆپکیدەک قیزیریپ کېتیپتۇ.

3

ئەپەندیمنیڭ ئایالی کاسسیغا چۈشۈپ تۇریدیغان چیرایلیق ئیککی ئۆرۈمە چېچینی ئەپەندیمگە دېمەی ساتیراشخانیدا کەستۈرۈۋېتیپ چېچینی بۈدۈرەت قیلدۇرۇپ قایتیپ کېلیۋاتسا ئەپەندیم ئۇچراپ قاپتۇ. ئەپەندیم قېریغینینی تۇیمای چېچینی بۈدۈرە قیلیۋالغان خوتۇنینی کۆرگەن بولسیمۇ تونۇمیغانغا سېلیپ کېتیۋېریپتیکەن، ئایالی:
- ھوی ئەپەندیم، کۆزلیرینی یۇمۇپلا ماڭمای، ئیککی یانغا قاراپ ماڭسیلا! یېنیلیریدین ئۆتۈپ کېتیۋاتقان باشقا بیری ئەمەس، بەلکی ئۆزلیرینیڭ خوتۇنلیری بولیدۇ، - دەپ ئەپەندیمگە خاپا بولۇپتۇ.
- شۇنداقمۇ خوتۇن، - دەپتۇ ئەپەندیم خوتۇنیغا قاراپ قویۇپ، - سیلەر مېنیڭ خوتۇنۇم بولامسیلەر؟ مەن تېخی ئەرکیشیمیکین دەپ قاپتیمەن.

4

ئیککی ئیشەکنیڭ یۈکیتۇمۇز ئیسسیق بیر کۈنی پادیشاھ ، ۋەزیر ، نەسیردین ئەپەندی ئۈچی بیرلیکتە شیکارغا چیقیپتۇ . پادیشاھ بیلەن ۋەزیر ئیسسیققا چیدییالمای ئارقا ئارقیدین کیییم کیچەکلیرینی ئەپەندیمگە ئارتیپ قۇیۇپتۇ . ئارقیدین مەسخیرە قیلیپ ئەپەندیمنی گەپکە سوقماقچی بۇلۇشۇپتۇ.پادیشاھ : ئەپەندیمگە بیر ئیشەکنیڭ یۈکی ئارتیلیپ قاپتۇ. ۋەزیر :شۇ ئەمەسمۇ؟ ۋای بیچارە ئەپەندیم دەپتۇئەپەندیم : یوقسۇ تەقسیرلیریم مینیڭ ئارتیۋالغینیم بیر ئیشەکنیڭ ئەمەس ، ئیککی ئیشەکنیڭ یۈکی دەپ جاۋاپ قایتۇرۇپتۇ .

5

 ئۇدۇلدیکی ئیشەک بیر کۈنی ئەپەندیم ئیشیکینی مینیپ کیتیۋاتسا ، قارشی تەرەپتین کەۋاتقان پادیشاھقا قاراپ ئیشیکی یولنی تۇسیۋېلیپ توختیماستین ھی ھا ، ھی ھا ، ھی ھا ،،،،،قیلیپ ھاڭراشقا باشلاپتۇ.

   پادیشاھ :ھەی ئەپەندیم ،ئیشیکیڭ نیمانداق یېقیمسیز ھاڭرایدۇ .نیمانداق بیشەم ئیشەک بۇ دەپ زاڭلیق قیلیپتۇ .ئەپەندیم : تەقسیر ئەییپکە بۇیرۇمیغایلا ، مینیڭ ئیشیکیم ئۇدۇلدین کەلگەن بیشەم ئیشەکنی کۆرگەندیلا مۇشۇنداق ھارامزادیلەرچە ھاڭرایدۇ دەپتۇ . 

ئادلەتنیڭ کەملیکیدین پادیشاھ بیر کۈنی ئەپەندیمدین مۇنداق بیر سۇئال سۇراپتۇ.پادیشاھ : ئەپەندیم قېنی دەپ باقە ئالدیڭدا بیر خالتا ئالتۇن بیلەن ئادالەت بولسا سەن زادی قایسیسینی تاللایسەن ؟ ئەپەندیم : ئالتۇننی تەخسیر.پادیشاھ بیردینلا ئادەلەتپەرۋەر قییاپەتکە کیریۋېلیپ کۇرەڭلیگەن ھالدا سۇزلەشکە باشلاپتۇ .پادیشاھ : مەن بولسام ئادالەتنی تاللایتیم ، مال دۇنیا بایلیق دیگەن تېپیلیدۇ. بیراق ئادالەتنی پۇل خەجلەپمۇ سېتیۋالغیلی بولمایدۇ .ئەپەندیم : توغرا دەیلا ، چۈنکی مەندە ئادالەت ئېشیپ تېشیپ تۇرۇپتۇ ، شۇڭا ئالتۇننی تاللیدیم . کیمدە نیمە کەم بولسا شۇنی تاللایدۇ ئەمەسمۇ ؟ 

 سۈۋەرەکنیڭ جینسی (یۇمۇر)ئوغلی:ئانا مەن بۈگۈن بەش سۈۋەرەک ئۆلتۈردۈم .ئیککیسی ئەرکەک ، ئۈچی چیشی .ئانیسی:سەن ئۇلارنیڭ جینسینی قانداق ئایریدیڭ ؟ئوغلی:ئۇلارنیڭ ئیککیسی پیۋا پوتولکیسی ئالدیغا ، ئۈچی ئەینەکنیڭ ئالدیغا بېریپ توختاپتیکەن