ائلچین ELÇİN

تورک دیلی و ادبیاتی

میللی شاعیر، محمت امین یورداكولون حیاتی و شئعیرلری

+0 بگندیم

  

 میللی شاعیر : محمت امین یورداكول حیاتی و شئعیرلری

13 ماییس 1869دا ایستانبولدا دوغولدو . 14 اوجاق 1944ده  ایستانبولدا یاشامینی ایتیردی. زینجیرلی كؤیو مزارلیغیندا توپراغا وئریلدی. میللی ادبییات  و توركچولوك آخیمی نین اؤنده گلن تمثیلجیسی و دولت مأمورو ایدی. ایتیحاد و ترققی جمعییتینه گیردی. شئعیرلری ایله ایستانبول حوكومتینی ائلشتیرینجه 1907ده ارزروم روسومات ناظیرلیغینا آتاناراق ایستانبولدان اوزاقلاشدیریلدی. ایكینجی مشروطییتین اعلانیندان سونرا عینی گؤروله بو كز ترابزونا گؤندریلدی. 31 مارت اولایی نین آردیندان 13 نیسان 1909دا ایستانبولا چاغریلدی. بحرییه نظارتی موستشارلیغینا آتاندی. حیجاز و سیواس دا والیلیك یاپدی. 1910دا ایستانبولا دؤندو. تورك یوردو جمعییتی و تورك اوجاغی نین قوروجولاری آراسیندا یئر آلدی. تورك یوردو درگیسی نین یایین سوروملولوغونو اوسته لندی. ایتیحاد و ترققی ایله آنلاشمازلیغا دوشونجه، 1912ده ارزروم والیلیغیندن امكلییه آیریلدی. 1914ته عوثمانلی مجلیس-ای معبوثانیندا موصول میلت وكیلی اولدو. آرالیق 1919دا تورك فیرقه سینی قوردو . ایستانبولون ایشغالیندان سونرا 1921ده آنادولویا گئچدی. آنتالیا، آدانا، ایزمیر چئوره سینده چالیشدی. جومهورییتین ایلك ایللرینده شرقی قارا حیصار ، سونرا دا اورفا و ایستانبول میلت وكیلی اولدو. اؤلومونه قدر میلت وكیلی  اولاراق قالدی. یازماغا شئعیر له باشلادی. ایلك شئعیری 1897ده ثروت-ای فونون  درگیسینده یایینلاندی. دؤنمی نین شئعیر آنلایاشی نین دیشینا چیخدی، هیجا اؤلچوسو نه دایالی یالین بیر توركچه قوللاندی . تورك ادبییاتینا خالقین سسینی گتیرن گئرچكچی بیر شاعیر اولاراق دگرلندیریلدی. عوثمانلیجیلیك و ایسلامجیلیك آخیملارینا قارشی توركچولوگو ساوونان شئعیرلر یازدی. جوشغو، اولوسال دویغولار، قهرمانلیق، اوركلندیرمه و اؤیرتیجیلیك اؤیه لرینی اؤن پلانا چیخاردی. شئعیره بیچیم ینیلیكلری ده گتیردی. دؤرتلوك گله نگی نین دیشینا چیخاراق اوچر، آلتیشار، سگكیزر دیزه دن قورولو شئعیرلر یازدی. میللی ادبیات آخیمی و توركچولوگون اؤنده گلن تمثیلجیلری آراسیندا یئر آلدی.  "  تورك شاعیری " ،  "  میللی شاعیر  "  دئیه بیلینیر. 

    شئعیر:  

  توركجه شئعیرلر (1899-1918)  

  تورك سازی (1914)  

  ائی تورك اویان (1914)  

  دان سسلری (1915، 1956)  

  اوردونون دستانی (1915)  

  دیجله اؤنونده (1916)  

  خسته باخیجی خانیملار (1917)  

  تورانا دوغرو (1918)  

  ظفر یولوندا (1918)  

  عیصیان  و دوعا (1918)  

  آیدین قیزلاری (1919)  

  موصطفی كمال (1928، شئعیر و دوزیازی)  

  آنكارا (1939)  

  دوزیازی:  

فضیلت و اصالت (1890)  

  توركون حقوقو (1919)  

  كرال جورجا (1923)  

  دانته یه (1928)  

شئعیرلریندن اؤرنكلر :

منیم عؤمروم 

   گنج چاغدایدیم، اؤزومو بیر تیكانلی یولدا بولدوم؛  

  هیچقیرقلار ائشیتدیم ، گول و بولبول باغلاریندان.  

  فلاكتلر توپلادیم، آنادولو داغلاریندان؛  

  اوزون سازلی آشیقلار  دییاریندا شاعیر اولدوم.  

   

  ائزگی قویدوم، آهلارلا، فغانلارلا تورك شئعیرینه،  

  اؤز دیلیمله هایقیردیم، " ائی میلتیم، اویان! " دییه ؛  

  ویران یوردون دولاشدیم، بیر شهریندن بیر شهرینه؛  

  ساچ و ساققال آغارتدیم منده  "وطن ، وطن ! " دئیه.

 جنگه گئدركن 

   من بیر توركم؛ دینیم، جینسیم اولودور؛  

  سینم، اؤزوم آتش ایله دولودور.  

  اینسان اولان وطنی نین قولودور.  

  تورك اؤولادی ائوده دورماز گئده رم.  

  محمدین كیتابینی قالدیرتمام؛  

  عوثمانجیغین بایراغینی آلدیرتمام؛  

  دوشمانیمی وطینمه سالدیرتمام.  

  تانری ائوی ویران اولماز، گئده رم.  

  بو توپرقلار اجدادیمین اوجاغی؛  

  ائویم، كؤیوم هئپ بو یئرین بوجاغی؛  

  ایشده وطن، ایشده تانری قوجاغی.  

  آتا یوردون، اؤولاد پوزماز، گئده رم.  

  تانریم شاهید، دوراجاغام سؤزومده؛  

  میلتیمین سئوگیلری اؤزومده؛  

  وطنیمدن باشقا شی یوخ گؤزومده.  

  یار یاتاغین دوشمان آلماز، گئده رم.  

  آق كؤینكله گؤزیاشیمی سیله رم؛  

  قارا داشلا بیچاغیمی بیله رم؛  

  وطنیمچون اوجالیقلار دیله رم.  

  بو دونیادا كیمسه قالماز، گئده رم. 

 

 كؤچورن و حاضیرلایان : عباس ائلچین

 


آچار سؤزلر : میللی,