+0 بگندیم
درس کلاسی
غلامحسین ساعدی
چئویرن: عباس ائلچین
بیزی سینیق-سالخاق بیر کامیونون ایچینه تپمیشدیلر؛ چالا-چوخوردان گئچنده چرچیوه‌سی آچیلیب بیر هوْوردان ییغیلیردی، بیزسه اوست-اوسته بوشالیر، ییخیلماماق اوچون بیربیریمیزدن یاپیشیردیق. سانکی انگی آردیجیل آچیلیب یومولان آنجاق چئینه‌ییب اودماغا حؤوصله‌سی اولمایان بیر جاناوارین آغزیندا ایدیک. گونش بوتون گؤیو توتموشدو؛ چئوره‌سینه فیرلانیردی؛ سولوق آلیب وئریردی؛ وئردیکجه ده اود یاغدیردی تپه‌میزه. هامیمیز لؤهله‌ییردیک. آچیلی آغیزلارلا بیربیریمیزه باخیردیق. کیمسه، کیمسه‌نی تانیمیردی. یاشید دئییلدیک.اؤنومده اون دؤرد یاشلی بیر اوغلان اوتورموشدو. یانیمدا یورغونلوقدان تاخما دیشلرینی چیخاردیب اوْووجوندا ساخلایان بیر قوجا کیشی وار ایدی، قیرخ یاشلی بیر کیشی ایسه باشینی قوللاری ایله سیم-سیخی دوگونله‌دیگی دیزلرینه قویموشدو. هامی دوگونلنمیشدی. هامی یارالی-خورالی ایدی. آلتمیشدان چوخ کیشی ایدیک. هامی جیر-جیندیر، توز-تورپاق ایچینده ایدی، تکجه بیر نئچه‌میزین آیاغیندا باشماق وار ایدی. هامیمیز سوسغون ایدیک؛ آج ایدیک؛ سوسوز ایدیک. کامیون یولون دؤنگه‌لریندن گئچنده چوخلو توز-تورپاق قوپاریر، هر کس ده اؤسکوروب آغزیندان بیر پارچا پالیق ائشیگه آتیردی.
نئچه ساعاتدان سونرا کامیون دایاندی. بیزی ائندیردیلر. ییخیق بیر دیوارین گؤلگه‌سینده اوزاندیق. گؤرونمه‌دیک بیر بوجاقدان اللرینده چللک اولان بیر نئچه قوجا کیشی تاپیلدی. هره‌میزه بیر قاب سو وئردیلر سونرا یئمک گتیردیلر. آجی شوربا ایله بیر پارچا چؤرک ایدی، هامی‌سینی آج‌گؤزلوکله ایچری اؤتوردوک. یئنه سوگتیردیلر. ایکینجی سو چوخ یاپیشدی. سؤیکندیک دیوارا. یوخو، اسنه‌مه اوزوموزو جیرماقلایارکن ناظیم تاپیلیب گلدی. اوجابوی، سوموکلو و قوروموش بیر کیشی ایدی. آلت انگی اولدوقجا یئکه ایدی، آشاغی دوداغی اوست دوداغینی اؤرتموشدو. بیرنئچه کز وار-گل ائله‌دی. کیرپیک‌لری‌‌نین ساللاندیغیندان کیمه باخدیغی بللی دئییلدی. سونرا یوکسک سسله، دوروب سیرایا گئچمه‌میزه بویروق وئردی. آیاغا قالخیب دوزولدوک. یولا دوشدوک، دارما-داغین بیر قاپیدان گئچه‌رک بیر خارابالیغا یئتیشدیک. گئنیش بیر ساحه ایدی. هر یئری قازمیشدیلار، دئشیک یانیندا دئشیک، چوخور یانیندا چوخور. چوخورلارین قیراغیندا اوتوردوق. قارشیمیزدا شوملامیش بیر پالچیق دیوار وار ایدی، دیوارین اوزه‌رینده ایسه بیر قاراتاختا. قاراتاختانین آیاغیندا قاراداشدان دوزه‌لدیلمیش اوزون بیر ماسا وار ایدی. ماسانین قیراقلارینا نئچه چللک سو قویولموشدو، نئچه چووال دولوسو دا بئز، ایپ و تورپاغا بولاشمیش پامبیق وار ایدی. گونش اَییلمیشدی، آرتیق یاندیریجی ایستیسی تپه‌میزه وورموردو. داها راحات نفس آلا بیلیردیک. موعلّیم گلنه قدر یاریم ساعات گؤزله‌دیک. او، کؤک و قیسابویلو بیری ایدی. آغیر-آغیر یئرییردی. اونون اینجه بیلک‌لری، یاییق اللری و اوزون بارماق‌لاری وار ایدی. اوزو یاستی ایدی. گؤزلری سورکلی گؤز‌ائوینده فیرلانیردی، سانکی هرکسی و هر شئیی کسینتی‌سیز گؤزدن گئچیرمک ایسته‌ییردی. گولومسه‌ییر، دیشلرینی قیجیردیردی. قاباغا گلدی. الی‌نین ایچی ایله داش ماسانی سیلیب بیر پارچا گچ گؤتوره‌رک قاراتاختانین باشینا گئچیب، "درسیمیز چوخ آساندیر. دیقت یئتیرسه‌نیز چوخ تئز اؤیره‌نه‌جکسینیز"-دئدی. "گؤردوگونوز بونلار ائله بیزیم ایش اسباب‌لاریمیزدیر." -دئیه الی ایله سو چللک‌لرینی، چووال‌لاری گؤستردی. سونرا آچیقلادی: " ایشیمیز چوخ آساندیر. ایچری گتیریب یاتیزدیراجاغیق". قاراتاختادا یاتمیش بیر آدامین شکلینی چکیب آرتیردی: " ایلک ایشیمیز اونو یوماقدیر. ایکی-اوچ چللک سو سپَریک اوزه‌رینه. سونرا نئچه پارچا پامبیق قویوروق گؤزلرینه، برکدن باغلاییریق بیر داها گؤره بیلمه‌سین". چکدیگی جیزیقلا کیشی‌نین گؤزلرینی قاپاداراق اوزونو بیزه توتوب، "انگینی ده باغلامالی‌ییق. انگی‌نین آلتیندان بیر پارچا گئچیردیب کلّه‌سی‌نین اوستونده دوگونله‌ریک. گؤزلر باغلاندیقدا آغیزدا باغلانمالی‌دیر داها دانیشماسین"-دئدی. آلت انگدن کلّه‌یه چکه‌رک، "آیاغین باش بارماق‌لاینی دا بیربیرینه باغلاریق داها گئده بیلمه‌سین"-دئیه اؤز-اؤزونه گولدو. "قوللارینی بدنی‌نین یانیندا دوزلشدیریب باغلاریق." نییه‌سینی دئمه‌دن اللرینی باغلادی. سونرا آرتیردی: "ایندیسه بیر بئزه ساریلمالی‌دیر، داها ایشی بیتیب". سونرا خارابانین ائشیگینه ال ترپتدی. ایکی قوجا تابوت ایچینده بیر گنجی گتیردیلر ایچری. هله اؤلمه‌میشدی، اینیلده‌ییردی. هردن بیر ده ال-آیاغینی سیلکه‌له‌ییردی. اونو داش ماسانین اوستونه اوزاتدیلار. قوجالار باییرا چیخینجا موعلّیم قاباغا گلیب گنج اوغلانین اگنینده اولان جیندیر کؤینگی ییرتاراق قیراغا آتدی.
موعلّیم ایکی الی ایله اوغلانین بوینونو توتوب سیخا-سیخا بوردو. اوغلان چابالاییب سسی کسیلدی، بدنی ایسه دینجلدی. بیر چللک سو گؤتوروب جنازه‌نین اوستونه سپدی سونرا گؤزلری‌نین اوستونه پامبیق قویوب بیرپارچا بئز ایله باغلادی. اؤلونون انگی آشاغی‌یا آخمیشدی، بیر یومروق ایله ایکی انگی بیربیرینه تیکدی، سونرا چووالدان بیر بئز پارچاسی چیخاردیب آغزینی باغلادی، بیر آیری پارچانی چنه‌نین آلتیندان گئچیرده‌رک امزیگینده دؤگونله‌دی. سونرا قوللارینی بدنین یانیندا دوزلشدیردی. نئچه بامبیق چووالدان چیخاردیب آیاق‌لارین آراسینا قویوب آیاغین باش بارماق‌لارینی ایپ ایله بیربیرینه باغلادی، کؤمک‌سیز جنازه‌نی بئزه بوکوب آشاغی-یوخاری‌سینی دوگونله‌دیکده گولوشله دئدی: " ایشی بیتدی".
ال ترپتدی. ایکی قوجا خارابایا گلیب جنازه‌نی گؤتوروب چوخورلارین بیرینه آتاراق اوستونو باسدیریب گئتدیلر. موعلّیم اسنه‌ییب سوروشدو: "کیمسه اؤیره‌نه بیلدی‌می؟" بیرنئچه‌میز ال قالدیردیق. قالانی قورخموشدولار.موعلّیم دئدی: "اؤیره‌نن‌لر گلسینلر قاباغا". قالخیب ایره‌لی گئتدیک. موعلّیم خارابانین ائشیگینه ال ترپتمک ایسته‌دیکده قویمادیق، ال-آیاغیندان توتوب قاراداش ماسانین اوزرینه یاتیزدیردیق. قیشقیرماق ایسته‌ینده بوغازیندان توتوب سیخدیق. کؤکسونون اوستونده اوتوروب یومروقلا آلت انگینی اوست انگینه تیکدیک. گؤزلری‌نین اوزه‌رینه پامبیق قویوب باغلادیق. چنه‌سینی امزیگینه تیکه‌رک سویوندوروب آیاق‌لاری‌نین آراسینا پامبیق تیخدیق. آیاغی‌نین باش‌بارماق‌لارینی ایپله دوگونله‌ییب کفنله‌دیک، سونرا گؤتوروب تولازلادیق بؤیوک چوخورلارین بیرینه. اوستونو تورپاقلاییب هامیمیز یوگوردوک ائشیگه. ناظیم ایله قوجالار قارشیمیزی آلا بیلمه‌دیلر.
کامیونون سوروجوسو فرمانین آرخاسیندا اوتوردو، هامیمیز میندیک. بیر یولاقدان آیری یولاغا دؤندوگوموزده گونش سؤنموشدو. باشیمیز اوسته بیر نئچه اولدوزون ایشیلتیسی گؤرونوردو، آی بیر بوجاقدان یایینی گؤسترمکده ایدی.
