+0 بگندیم
آغاج آتا
آغاج آتا — تورک میفولوژی‌سینده آغاج تانری. فرقلی دیللرده آغاچ (آغاش، آغاس، یاغاچ، ییغاچ، جیغاچ، ائوئس) آتا اولاراق دا تانینیر. موغولجادا موْد و موْدوُن (موْدوْن) ائچئگئ اولاراق دئییلر.
اؤزل‌لیک‌لر
بعضی تورک طایفالاری مثلا، اویغورلار آغاجدان تؤرندیکلرینه اینانارلار. ایکی چایین قووشاغیندا یئرلشن بیر آداجیغین اورتاسیندا یان-یانا دایانان ایکی آغاجین آراسینا دوشن ایلدیریم‌لار سونرا ایچریسینده بیر اوشاق اوتوران بئش چادیر گؤرونور. بو اوشاق‌لاری او بؤلگه‌ده کی طایفالار تاپار و اونلارین ایچینده یئتیشیب بؤیویرلر و اویغورلارین آتالاری اولارلار. گئدیب او ایکی آغاجا حؤرمت بسله ییرلر و بونون اوزرینه آغاج‌لار دانیشیب اؤزلرینه آلقیمادا (خئییر-دوعا) ایسترلر. بو بئش اوشاغین آدی ایسه بئله دیر؛
- سوْنکوُر تکین
- قوْتوُر تکین
- اوْغوُر (اوْر) تکین
- تۆکل تکین
- بؤگۆ تکین
آغاج موتیوی فرقلی میفولوژی‌لرده
بئش اوشاق موتیوی‌نین قیرغیزیستانین پایتاختی بیشککین کؤهنه آدی اولان پیشبگ (بئش بیگ) ایله علاقه‌لی اولما احتیمالی دا واردیر. بو آدلاردان بیری اولان تۆکل سؤزو تورک مدنیتینده اونسوز دا آغاجدان دوغولان کس‌لر اوچون ایستیفاده ائدیلمکده دیر. بؤگۆ تکین ایسه مانی دینی‌نی تورکلرده یایان آدام‌دیر و اصلینده تاریخده یاشامیش گئرچک بیر آدام اولماسینا باخمایاراق، آغاجدان دوغما افسانه‌سینه داخیل ائدیلمیشدیر. یئرله گؤیو بیرلشدیرن حیات آغاجی بعضاً دمیر آغاج اولاراق دا آدلاندیریلار.
دده قورقود حکایه‌لرینده‌کی باسات آدلی آدام دا (و یا آتالاری دا) اولو و بؤیوک بیر آغاجدان تؤره میشدیر. دولقان‌لارین اؤزلرینه وئردیکلری دیگر آد اولان Tığa Kihi (مئشه کیشی)، مئشه ده یاشایان معناسینی وئرمکده دیر. آنجاق بیرباشا اله آلیندیغیندا " آغاج آدام " دئیه بئله ترجومه ائدیله بیلر. مئشه کیشی تعیین ائتمه سی تره‌کمه آدلی تورک بویونو دا عاغیلا گتیریر و بو سؤز ده تره‌کله یعنی آغاجلا مشغول اولان دئمکدیر. بعضاً آغاج اییه‌سی معناسیندا دا ایستیفاده ائدیلر.
اتیمولوژی
(آغ/آک) کؤکوندن تؤره میشدیر. موختلیف نؤوع‌لری اولان اودونسو بیتکی. آغماق (یوخاری چیخماق) حرکتی ایله علاقه‌لی‌دیر. اوزانما معناسی داشیییر. بو مضموندا گؤیه دوغرو اولماغی بیلدیریر.
قایناق‌لار
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
- Türklerde Ağaçla İlgili İnanışlar, Ramazan Işık, Kafkas Üniversitesi Yayınları
کؤچورن: عباس ائلچین
