1909-جو ایلین آوقوستون 24-ده فعالیته باشلایان گونده‌لیک و موستقیل "ایران نو" قزئتی 2-3 مین نوسخه ایله ایرانین ان بؤیوک قزئتی اولدو. 

قزئتین رئداکتورو محمد امین رسول‌زاده ایدی. او، بو قزئت واسیطه‌سیله ایران دئموکراتیک فیرقه‌سی‌نین فیکیرلرینی یاییردی، یارادیجی هئیتی ده آذربایجان تورکلریندن عیبارت ایدی. قزئتده م.ا.رسول‌زاده‌نین چوخلو مقاله‌لری، شئعیر و پوبلیسیستیک یازیلاری چاپ اولونموشدور. او، اؤز قلمی ایله ایراندا آوروپا تیپلی ژورنالیست صنعتی‌نین اساسینی قویموشدور. م.ا.رسول‌زاده آذربایجانین روس ایشغالیندان قورتولماسی و ایرانین روسیه‌نین تاثیریندن اوزاقلاشماسی ایله باغلی سرت یازیلار یازیردی. قزئتده م.ا.رسول‌زاده بعضاً نیش تخلوصو ایله چیخیش ائدیردی. سونرالار سید حسن تقی‌زاده، م.ا.رسول‌زاده‌نین خاطیره‌سینه حصر ائتدیگی نئکروْلوْقدا بئله یازمیشدیر: 

1944-جی ایلده فعالیتینی "ایران نوین" آدی آلتیندا داوام ائدن قزئتده سیاسی مسله‌لر داها کسکین وئریلیردی. بئله کی، بو مطبوع اورقان ایراندا اولان اجنبیلرین پرده آرخاسی ایشلری‌نین اوستونو آچماغا نایل اولوردو. حتّی صدر هاشیمی‌نین قئید ائتدیگینه گؤره تهرانین میلّی مجلیس نوماینده‌لری اؤز نیطقلرینده بو قزئتده درج اولونان یازیلاردان ایستیفاده ائدیردیلر.

نشر اولوندوغو دؤورده ایران تاریخینده ایلک دفعه اوروپا استانداردلارینا اویغون اولان و اؤلکه‌ده ان چوخ اوخونان و ان نوفوذلو قزئت ساییلمیشدیر.

قزئت عادتاً اؤلکه‌ده باش وئرن سیاسی حادیثه‌لری ایشیقلاندیریر، چاتیشمازلیقلاری آچیق گؤستریردی. بونا گؤره ده تئز-تئز نوفوذلو شخصلرین و دیگر قزئتلرین تضیقینه معروض قالیردی. صحیفه‌لریندن بیرینده ایوان کریلوْووُن "حئیوانلارین کونسئرتی" تمثیلینه ایقتیباس چاپ ائدن قزئت سیپه‌دارین غضبینه توش گلمیشدی.