+0 بگندیم
آوشارلار (3)
(اوشار ائلی‌نین اویماقلاری و طایفا-تیره لری)
انور چینگیز اوغلو
کؤچورن: عباس ائلچین
آوشار ائلی‌نین آداخلی، آراشلی، آلپلی، بگیشلی، قاسیملی، قوتولو، قیرخلی، قیلیجلی، قنی‌بیلی، قاراحسنلی، داوودلو، ایمانلی، کرجلی، گیله‌لی، گؤزوبؤیوکلو، گوندوزلو، ماحمودلو، توتماقلی، طرزیلی، امیرلی، علی‌بیلی، عربلی، یهرلی، یورغانلی، شاهبورانلی و باشقا اویماقلاری وار. احمد کسروی آوشارلاری بیر نئچه قولا آییریر. همین قوللار: قیرخلی، بابالی، جلاییر، کوسااحمدلی، گوندوزلو، ایناللی، آراشلی، آلپلی، ایمیرلی، بگشلی. ب. نیکیتینه گؤره آوشارلار شاملی، اوسالی، قاسیملی، ایمانلی، آراشلی، گوندوزلو، بگشلی، کوهگیلویه‌لی قوللارینا بؤلونور. تاریخچی توحید ملیکزاده «سالماسین اون مین ایللیک تاریخی» آدلی اثرینده آوشار ائلی‌نین 11 طایفا-تیره سینی گؤستریر. همین تیره‌لر: شاملی، اوسانلو، قاسیملی، اینانلی، آراشلی، گوندوزلو، تَکَشلی، کهگیلولو، قیرخلی، تکه‌لی، ایمیرلی. توحید ملیکزاده ایله نیکیتینین بؤلگولری یاخیندیر. لاکین ت. ملیکزاده بَگَشلی عوضینه تَکَشلی یازیب کی، آوشار ائلینده بو آددا اویماق یوخدور. اوسکان مانن آوشارلاری قاسیملی، آراشلی، کوسااحمدلی، قوتولو، تکه‌لی، اینانلی، بگشلی، قیرخلی، ایمیرلی، گوندوزلو، تکه‌لیلر قوللارینا پایلاشدیریر. آ.دوپرئیه گؤره، اورمییا آوشارلاری آراشلی و قاسیملی آدلی اویماقلاردان، کَرَجلی، ایمانلی، داوودلو، اوساللی، قیلیجلی، قنی‌بیلی، کیله‌لی، توتماقلی، آداقلی، قاراحسنلی، علی‌بیلی، طرزیلی، شاهبورانلی، یهرلی، کوهگیلویه‌لی آدلی طایفالاردان تشکیل اولونوب. ایران تاریخچیسی محمد خالیقی موقدّمین یازدیقلارینا گؤره، تیکاب (تیکان‌تپه) یؤره‌سی‌نین اجیرلی ماحالیندا آوشار ائلی‌نین اوستاجلی، باداملی، پتکلی، جنکلی، هاسارلی، قمیشلی، گؤزللی، لاله‌لی، نختالی، یئلکلی تیرهلری یاشاییرلار. آشاغی احمداباد ماحالیندا آلیچلی، تندیرلی، چوُبلو، فاقیلی تیرهلری قرار توتوبلار. گؤیآغاج ماحالیندا ایسه اَتاقلی تیره‌سی بینه باغلاییب. تیکابین اطرافیندا و بؤلگه‌لرینده یاشایان آوشار تیرهلری: بدیرلی، ساریجالی، قیرخلی، یهرلی. شاهین‌دئژ (سایین‌قالا) شهرین اطرافیندا آوشار ائلی‌نین حسنلی، خوجالی، دوه‌لی، عقربلی، قوزلو، مامالی تیرهلری مسکونلاشیبلار. شاهین‌دئژین چاهاردوه لی ماحالیندا چیچکلی، داوودلو، زئیناللی، قانقانلی، قاراقویونلو، توزلو، نووروزلو تیرهلری قرار توتوبلار. سایین‌قالا منطقهسینده قورت‌بیلی، خوراسانلی تیرهلری مسکونلاشیبلار. زنجانین اوریاد بؤلگهسینده یاشایان آوشار تیرهلری: آلمالی، بیاملی، بیانلی، فخریلی، خندکلی. زنجانین چایپارا بؤلگهسینده بوتا باغلایان آوشار تیرهلری: آلوارلی، پیریلی، مئهدیلی، دادلی، عزیزلی و قارااوغلانلی. آشاغی و یوخاری زنجانروددا قرار توتان آوشار تیرهلری: آلمالی، قولوقیسالی، اییده‌لی، بهرملی، پاشالی، ملیکلی، موصطافالی، موختارلی، خلفلی (قاراچَریان کندینده)، نظرلی، هشیملی، حاماملی، اوجاقلی، موللالی، مئهرلی، زینتلی، رحمانلی، دده‌لی، رادلی. زنجانین قنی‌بیلی و قیزیل‌کئچیلی بؤلگه‌لرینده مئهدیلی، نجیملی، کریمبیلی، ناصیرلی، ریضالی، تاغیلی، شیرلی، محرملی، موسالی، رحیملی، احمدلی، همزه‌لی، قنیلی، موغانلی تیرهلری یاشام سورورلر. زنجانین انقوران بؤلگهسینده قاراموسانلی، قوزلو، گولابلی، جاهانلی، موغانلی، جومالی، خاصلی، بدیرلی، آرمودلو، اییده‌لی، اییه‌لی، احمدلی، خوجالی، داوودبیلی تیرهلری ساکیندیرلر. زنجانین ایچرود، سیداباد و قولتوق بؤلگه‌لرینده قرار توتان آوشار تیره لری: قوزلو، قاراگؤزلو، حسنلی، چاییرلی، هشیملی، کورحسنلی، ندیرلی، نقیبلی، نصیرلی، جعفرلی، ناغیلی، نووروزلو، موسالی، ماحمودلو، محمدلی، کاوه لی، کرملی، کریمبیلی، احمدلی، یاورلی، یئکتالی، تارلی، پرویزلی. زنجان شهری‌نین اطرافیندا یاشایان آوشار تیرهلری: آدنالی، آذرلی، هاسارلی، آغاجانلی، آغجالی، آغابیلی، احمدخانلی، احمدلی، حاماملی، قاراختیلی، ایماملی، ساریجالی، آلمالی، شوجالی، شکرلی، ندیرلی، صؤحبتلی، چاپوقلو، حسنلی، هاقوئردیلی، همزه‌لی، حئیدرلی، پاشالی، ابوجانلی، پرچملی، پناهلی، پیریلی، تارلی، باراتلی، بوزقوشلو، نبیلی، بی‌محمدلی، بهرملی، توحیدلی، کاوه‌لی، کریمبیلی، گؤوهرلی، گنجه‌لی، محرملی، نعمتلی، میریلی، زئیناللی، قوزلو، موقیملی، هادیلی، یاریلی، کاکالی، قاراتوشلو، رجبلی، ظفرانلی، زامانلی، زینتلی، رفعیلی، رامازانلی، مورادلی، مددلی، منصورلو، موللالی. زنجانین خوررمدره منطقهسینده چیپیقلی، خلیفلی تیرهلری مسکونلاشیبلار. زنجانین آشاغی و یوخاری قاراپؤشته بؤلگه‌سیده، خالخالین کاغیذکونان بؤلگه‌سینه سرحد اراضیلرده کؤچ-دوشله مشغول اولان آوشار ائلی‌نین تیرهلری: حئیدرلی، موسالی، روستملی، بنده‌‌لی، رسوللو، زارئلی، رشیدلی، ریضالی، بی‌محمدلی، میرزخانلی، موختارلی، نبیلی، مورادلی، پرچملی، موسلوملو، اییده‌لی، ملیکلی، کاظیملی. خالخالین جنوبوندا کاغیذکونان، خوروشروستم و شاهرود بؤلگه‌لرینده آوشار ائلی‌نین سعدلی، شاتیرانلی، تغتَمشیلی تیرهلری دؤوران کئچیریرلر. قاجار حاکیمیتینه قدر خالخالین باشچیلاری آوشار ائلی‌نین سعدلی اویماغیندان اولوبلار. یوخاری تاروم بؤلگهسینده بوتا باغلایان آوشارلار دده‌لی، صفیلی، موسالی (چوْرزق کندینده)، مورتوزلو (درام کندیند)، میرزخانلی، کریمبیلی، ناصیرلی، نووروزلو و باشقا تیره لردن عیبارتدیر. آشاغی تاروم بؤلگهسینده ایسه بینه باغلایان آوشارلار قولاللی، قارادوه لی، موصطافالی، ذولقدر تیره‌‌لریندن تشکیل اولونوبلار. ابهرین جنوب حیصه‌سینده آوشار ائلی‌نین اینانلی اویماغی کؤچ-دوشله مشغولدورلار. بو اویماق راحاتلی، شولکه لی، قاراجالی، قونقورلو، آغساچلی، شاهوئرنلی، چاریقلی طایفالارینا بؤلونورلر. اونلار ابهرین جنوب حیصه‌سینده کی قامیشلی بؤلگه‌‌سیندن قیته‌‌لی‌یه قدر، خرقانین اتکلریندن، بؤلوک زهرایا کیمی یاییلیبلار. قیشلاقلاری قومون جیواریندان تا محمدعلیخان قالاسینا قدر اراضیلردیر. اوردان دا گئداغ بؤلگه‌سینه کیمی گئدیرلر. ابهرین اطرافیندا آوشارلارین اینانلی، بالیقلی، اییده‌لی تیره لری یاشیییرلار. اورانین دودنگه بؤلگه سینده اینانلیلار قرار توتوبلار. آوشارلارین قیشلاقلاریندا و قیدار بؤلگهسینده مسکونلاشان تیره لر: ابوجانلی، آسلانلی، آوشارلی، آغاچیقلی، توحیدلی، تئیمورلو، جیغلی، چیپیقلی، چیریکلی، حسنلی، خلیفلی، دوغانلی، شاهوئردیلی، طاهیرلی، عباسلی، عیسابیلی، قادیرلی، قاروغلو، قارادولاقلی، کئچل‌آلیلی، کوردلو، کوشکانلی، گوموشلو، محمدشاهلی، محمدلی، مئهدیلی، وئرمانلی، یاراحمدلی، یقینلی. سئجاس بؤلگهسینده آوشارلارین دابانلی، قیدار بؤلگه‌‌سی‌نین اطرافیندا شیخلی، دوراقلی، بزینچایی بؤلگه سینده آغوزلو، امیرلی، توزلو، سولطانیییه جیواریندا ساریجالی، بوزغوشلو، یاقوبلو، گؤزلدره کندینده مئهرلی، بیناب شئنلیگینده پناهلی، ذاکیر شئنلیگینده سالمانلی، اوسانلی تیرهلری ساکیندیرلر. قربی خرقان بؤلگهسینده مسکونلاشان آوشار تیرهلری: آغچالی، چیپیقلی، قانقانلی، قمیشلی. شرقی خرقان یؤره‌سینده بوتا باغلایان آوشار تیرهلری: آوشار-محمد و باشقالاری. تاکیستانین جنوبوندا افشاریییه بؤلگهسینده و قزوینده یاشایان آوشار تیرهلری: مورادبیلی، ولیجانلی، صادیقلی، بگیشلی، تکه‌لی و باشقالاری. ساوه نین خرقان بؤلگهسینده دؤوران سورن آوشار تیرهلری: بیانلی، یارپیزلی. ساوه نین زرند یؤره‌سینده قرار توتان آوشار تیرهلری: هفیشلی، سولطان احمدلی، شیره لی‌‌‌بیلی، قمیشلی، توزلو، موسالی، نظرلی، بیانلی، توحیدلی، شرفلی، بالیقلی. قوروه بؤلگهسینده آوشار ائلی‌نین گووانلی، پیریملی تیرهلری بینه باغلاییرلار. قوروه اطرافینداکی تیره‌لردن بعضیلری قیشلاماغا قیدارا گئدرلر. قیدارا گئدن تیره‌لر: قمچه‌لی، باهارلی، چیمیقلی، دیرکلی، قاملی، گیلکلی و باشقالاری. قیزیل‌اوزن چایی‌نین بیجار بؤلگه‌سینه آخان حیصه‌سینده یاشایان آوشارلارین تیره لری: چیپیقلی، قمیشلی، اییده‌لی، بیانلی، قاراجالی، قارامحمدلی، قیچلی، موغانلی. قوزئی آذربایجاندا آوشار ائلی‌نین آراشلی (آغجابدیع)، قیرخلی (توووز)، خیرماندالی (بیلسووار، ماساللی) اویماقلاری قرار توتوبلار.
