توْنیوُکوُک آبیده‌سی

توْنیوُکوُک داش یازماسی و یا بین‌الخالق ادبیاتداکی آدی ایله Bain Tsokto کیتابه‌لری 8-جی عصرده اورخون چایی وادی‌سینده یازیلمیش اولان گؤی‌تورک کیتابه‌لریندن بیری‌دیر. تونیوکوک آبیده‌سی تونیوکوکون اؤزو طرفیندن 720-725-جی ایل‌لرده تیکیلمیشدیر  

  بو آبیده ده تورکلرین ساواش استراژی‌لری، موستقیل‌لیک اوغروندا گئدن دؤیوش‌لر، تونیوکوکون تورک میلّتی اوچون آپاردیغی موباریزه‌لر نظره چارپیر.[۱] تورک تاریخی‌نین ان اسکی یازیلی سندلریندن بیری اولان تونیوکوک آبیده‌سی ایکینجی گؤی‌تورک خاقان‌لیغی دؤورونون بؤیوک وزیری، کوماندانی و مصلحتچیسی تونیوکوکون اؤلوموندن اوّل اؤزو طرفیندن تیکیلمیش ایکی، دؤرد طرفلی ایکی کیتابه‌دن عیبارتدیر.[۲] 

  بیلگه خاقان آبیده‌سی و کول‌تیگین آبیده‌سیندن 360 ک‌م شرقده یئرلشیر. 1897-جی ایلده بوتانیک یئلیزاوئتا کلمنتس طرفیندن کشف ائدیلمیشدیر.[۳] آچیق اراضیده اولدوغوندان و لازیمی سویه‌ده قورونمادیغی اوچون ضرر گؤرموشدور. 

اتک یازی‌لار

1.  Erdem Konur. "Orxon yazılarında sosial və siyasi mesajlar" (türk. ). www.academia.edu. 2020-06-11 tarixində arxivləşdirilib.
2.  Cengiz Alyılmaz. "Bilge Tonyukuk Yazıtları Üzerine Birkaç Düzeltme" (PDF) (türk. ). www.turkdilleri.org.21 sentyabr 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
3.  (türk. ). www.academia.eduhttps://www.academia.edu/7115423/G%C3%B6kt%C3%BCrk_Yaz%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1_%C3%96%C4%9Frenme_K%C4%B1lavuzu_Yavuz_TANYER%C4%B0.2020-06-11 tarixində arxivləşdirilib.

کؤچورن: عباس ائلچین