بیر ماهنینین سیرّی
مؤلیف: حیکمت بابا اوغلو
"یئنی آذربایجان" قزئتینین باش رئداکتورو
"ساری گلین" ماهنیسینی دینلهین هر بیر آذربایجانلی اوچون بو ماهنی اولدوقجا دوغمادیر. اوّلا، اونا گؤره کی، ماهنینین سؤزلری اوغوز تورکلرینین بایات بوْیونون یاراتدیغی ادبی اوسلوبدا، بایاتی ژانریندا یازیلیب. جمعیسی یئددی هئجادان عیبارت، اولدوقجا ساده وزنده یازیلمیش بو سؤزلر بایاتی ژانرینین بوتون موثبت کئیفییتلری، آخیجیلیغی، سادهلیگی، آیدین ایفاده طرزی و محض خالق دیلی ایله یازیلدیغی اوچون چوخ سئویلیر. بایاتی یالنیز تورکلره عایید بیر یارادیجیلیق نومونهسیدیر. بو اوسلوب عیراق تورکمنلری و آذربایجانلیلارین ان چوخ ایستیفاده ائتدیگی خالق یارادیجیلیغی نومونهسی اولماقلا باشقا هئچ بیر خالقین شیفاهی یارادیجیلیغیندا راست گلینمهین بیر نومونهدیر.
ماهنینین اولدوقجا پوپولیارلیق قازانماسینین و سئویلمهسینین ایکینجی سببی ایسه اونون مضمونو ایله باغلیدیر. ماهنیدا بیر ناکام عئشق حئکایهسیندن بحث ائدیلیر و بو حئکایت اولدوقجا تاثیرلی سؤزلرله تصویر اولونور. ماهنینی چوخ سئودیرن اوچونجو جهت ایسه اونون مئلودییاسینین یئنه خالق یارادیجیلیغینین باشقا بیر نومونهسی اولان آشیق صنعتیندن قایناقلانماسیدیر.
ایلک باخیشدان هر نه قدر بو ماهنینین آشیق هاوالاری ایله اویغونلوق تشکیل ائتمهدیگی تصوّورو یارانسا دا، ماهنییا دیقّتله قولاق آسدیقدا اونون مئلودییاسینین آلت قاتلاریندان ان قدیم آشیق هاوالاریندان اولان "ایروان چوخورو"-نون ریتملری آیدین سئزیلیر. سانکی "ایروان چوخورو" هاواسی "ساری گلین"ده داها لنگ، داها آراملا، داها حزین و غملی شکیلده سسلنمکله بو عئشق حئکایتینین بیتمهسینی ایستهمیر، بو چارهسیز عئشقه یاس توتارجاسینا حزین-حزین اینیلدهییر.
بس، تپهدن-دیرناغا ایستر سؤزلری، ایستر موسیقیسی و ایسترسه ده غملی مضمونو ایله تورک روحونون داشیییجیسی اولان بو ماهنییا نییه باشقالاری صاحیب چیخماغا چالیشیر؟! بو ماهنینین گئرچک تاریخچهسی وارمی؟ وارسا نئجهدیر؟ آراشدیرمامیزدا بو سواللارا جاواب تاپماغا چالیشاجاغیق.
آردینی اوخو/ Ardını oxu