ائلچین ELÇİN

تورک دیلی و ادبیاتی

تؤره‌نیش داستانی

+0 بگندیم

 


تؤره‌نیش داستانی

تؤره‌نیش داستانی اولاراق بیلینن بو حکایه اصلینده کائو-چه'نین یارادیلیش داستانی‌دیر (چینجه : 高 車 高 车). فواد کؤپرولو ایسه هۆوئی-هۆ'نون داستانی اولاراق قئید ائدیلن بیر تورک داستانی‌دیر. [۱][۲]

  بو داستان چین سالنامه‌لرینده وئی کیتابی [۳] و قوزئی سولاله‌لری تاریخی [۴] کیتاب‌لارینا داخیل ائدیلمیشدیر. 

داستان

  اسکی هون حؤکمدارلاریندان بیری‌نین چوخ گؤزل ایکی قیزی وار ایدی. او قدر گؤزل ایدیلر کی، گؤک تئنگری اونلاری یئر تئنگری‌لرله ائولنمک اوچون یاراتدیغینا اینانیردی. حؤکمدار دا بئله دوشونوردو. قیزلارینی اینسان‌لاردان اوزاق توتماق اوچون اؤلکه‌نین قوزئی طرفینده هوندور بیر قوللـه تیکدیردی. قیزلارینی بو قوللـه‌ده بوراخدی. ائولنمک اوچون یالواریب چاغیردیغی تانری، نهایت، بوز قورد شکلینده گلدی.بو قیزلارلا ائولندی. بو ائولی‌لیکدن دوغان دوققوز اوغوز-اون اویغور اوشاق‌لاری‌نین سسی بوزقورد سسینه بنزه‌ییردی.بو اوشاقلار بوز قوردون روحونو داشییاراق چوخالدیلار. [۵] 

اتک یازی‌لار

  1.  Fuat Köprülü, Türk Edebiyat Tarihi, Cilt 1, s. 69-73
  2.  Prof.Dr.Cemal Anadol,Tarihe Hükmeden Millet Türkler,S.77-101
  3.  Vey KitabıCilt 103
  4.  Kuzey Hanedanlar TarihiCilt 98
  5.  Prof.Dr.Cemal Anadol,Tarihe Hükmeden Millet Türkler,S.101

کؤچورن: عباس ائلچین




آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, دستان, میف, میفولوژی, هون, اوغوز, اویغور, تورک,

ربیعه قدیر

+0 بگندیم

ربیعه قدیر (اویغورجا: رابییه قادیر، ؛ چینجه: 热比娅·卡德尔)  — چین‌ حاکیمیتی آلتیندا اولاندوغو تورکیستان (سینجان-اویغور موختار )) بؤلگه‌سینده یاشایان اویغور خالقی‌نین اینسان حاقلاری اوچون موباریزه ائدن میلّی فعّال.


آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, اویغور,

قدیم تورکلرده - هونلاردا و گؤی‌تورکلرده تربییه

+0 بگندیم

قدیم تورکلرده - هونلاردا و گؤی‌تورکلرده تربییه

 پیرآلی علی‌یئو

کؤچورن: عباس ائلچین

 

      تورکلر ("تورک" سؤزونون معناسی "گوجلو" ،"مؤحکم" دئمکدیر) ائ.أ. 2. مین‌ایل‌لیگین اوّل‌لرینده قافقازدا، اورتا آسییادا، آلتای-سایان داغلاری‌‌نین شیمالی-غرب بولگه‌سینده، یئنی‌سئی چایی بویلاریندا یاشاییردیلار. تاریخ بویونجا بیر چوخ تورک دؤولتی قورولموشدور.

ایلک تورک دؤولتلریندن بیری هون ایمپئراتورلوغو اولموشدور. اونون ان قودرتلی دؤورو مئتئ خاقا‌‌نین حاکیمییت ایللرینه تصادوف ائدیر.

تورکلرده ائل، اوبایا، خالقا باغلیلیق یوکسک اولموشدور. عالیم­لرین دئدیگینه گؤره قدیم تورکلر - هونلار اؤزلرینی "قون" ،گون" آد­لاندیرمیشلار کی، بو دا "ائل-گون" ،"گون" ،"خالق" معنالاریندا ایشلنمیشدیر.

ائرامیزدان اول 2. عصرده مئیدانا گلن هونلار اؤز قونشولاری چین سلطنتینی و خوصوصیله تونق‌هو طایفالارینی قورخویا سالمیشدیر. هون دؤولتی‌‌نین ایلک باشچیسی تومئن خان اولموشدور کی، اوغلو مئتئ خان 209-جو ایلده اونون یئرینه کئچه‌رک اؤزونو ایمپئراتور آدلاندیرمیش و تورک آدینی بوتون دونیایا یایماق، تورک گوجونو بوتون عالمه تانیتماق ایسته‌میشدیر.

قدیم تورکلر اوشاقلارینی 3 اینام اوزرینده تربییه ائدیردیلر: طبیعت قوووه‌لرینه اینام؛ آت کولتو؛ گؤی تانرییا اینام (گؤی آللاهی). دئمه‌لی تورکلرده تک‌آللاهلیلیق ایسلامدان چوخ اول مؤوجود اولموشدور.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, تورک, آذربایجان, هون, گؤی تورک, اویغور,