ائلچین ELÇİN

تورک دیلی و ادبیاتی

" آنامین کیتابی " اثرینده آذربایجانچیلیق

+0 بگندیم

" آنامین کیتابی " اثرینده آذربایجانچیلیق

یازار: آیتن شامیلووا

" گؤزومو عؤمرومده بیرینجی دفعه آچان کیمی دونیانی قارانلیق گؤرموشم " ، –دئین(2، 13) ج. محمدقولوزاده بوتون حیات و یارادیجیلیغینی بو قارانلیق دونیانی آیدینلیغا چیخارماغا حصر ائتمیشدیر. " آنامین کیتابی " درامی محض بو قارانلیق دونیانین – فاناتیزم، جهالت، " ضیالی‌لیق سیندرومو " ایچینده بوغولارکن میللی-معنوی کیملیگینی اونوتموش ذهین‌لرین، بوتؤولوکده، وطنین طالع کیتابی‌دیر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : ادبیات, جلیل محمدقولوزاده, آذربایجانچیلیق, آذربایجان,

میلّی منلیک و ایستیقلال دویغولاری‌نین آلوولو ترجومانی

+0 بگندیم

میلّی منلیک و ایستیقلال دویغولاری‌نین آلوولو ترجومانی

رامیز قاسموف

فیلولوژی اوزره فلسفه دوکتورو، دوسنت، آمعا ناخچیوان بؤلمه‌سی‌نین امکداشی

آذربایجان و تورک دونیاسی ادبیاتی‌نین گؤرکملی سیمالاریندان اولان احمد جوادین (1892-1937) یارادیجیلیغی میلّی دؤولتچیلیگین، او جومله‌دن، خالق جومهوریتی‌نین ترنّومو باخیمیندان چوخ زنگین و دَیرلی‌دیر.

دؤولت موستقیل‌لیگی‌نین الده اولونماسیندان یارانان میلّی غورور، سئوینج و فخارت دویغولاری ایستیقلالیمیزین بؤیوک نغمه‌کاری، گؤرکملی شاعیر احمد جوادین پوئزییاسیندا سون درجه موهوم اساس یئری توتماقلا ادبیاتیمیزدا یئنی میلّی پوئزییا مکتبی یارادیر. آذربایجان ادبیاتی و ایجتیماعی فیکری‌نین اینکیشافیندا توتدوغو عوضسیز مؤوقعیینه گؤره آذربایجان جومهوریتی‌نین پرزیدنتی جناب الهام علی‌یئف " احمد جوادین 130 ایللیک یوبیلئیی‌نین قئید ائدیلمه‌سی حاقیندا " سرانجام ایمضالادی. سرانجامدا شاعیرین یارادیجیلیغی، ادبی فعالیتی لاییقینجه دَیرلندیریله‌رک بیلدیریلیر: " احمد جواد ادبی-بدیعی فیکیر تاریخینده ایستیقلال شاعیری کیمی اؤزونه‌مخصوس دستی-خطی ایله سئچیلن، موستثنا مؤوقعیه مالیک سؤز اوستالارینداندیر. بوتون قلبی ایله باغلی اولدوغو دوغما خالقی‌نین موستقیل‌لیک ایدئال‌لارینا حیاتی بویو صادیق قالمیش صنعتکارین آزادلیق موتیولری ایله زنگین یارادیجیلیغی میلّی مفکوره‌دن یوغرولموشدور. آذربایجانین دؤولت رمزلرینی یوکسک شعریّتله آلوولو ترنّوم ائدن شاعیرین موستقیل دؤولتچیلیگه سئوگی آشیلایان اثرلری درین وطنپرورلیک دویغولاری‌نین حئیرت‌آمیز پوئتیک ایفاده‌سی‌دیر " .



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, تورک دونیاسی, ادبیات, احمد جواد, تورکچولوک, آذربایجانچیلیق,

" لئیلی و مجنون "ون تورک دونیاسی

+0 بگندیم

" لئیلی و مجنون "ون تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

" سیرلر خزینه‌سی "‌ندن، " خسرو و شیرین "دن فرقلی اولاراق " لئیلی و مجنون " مؤوضوسو اعتیباریله ایمکان وئرمه ییب کی، نظامی اؤزونون تورکچولوک تعصوبکش‌لیگینی بو و یا دیگر درجه ده گئنیش عکس ائتدیرسین. لاکین محض همین اثرده ایکی ائله موهوم مسله‌یه توخونموشدور کی، داهی شاعیر-موتفکّیرین اتنیک منسوبیتی باره ده کیفایت قدر آیدین تصوور یارانیر.

بیرینجیسی اودور کی، شیروانشاه شاعیره مکتوبوندا " لئیلی و مجنون " مؤوضوسونو قلمه آلماغی سیفاریش وئررکن اونو دا مصلحت گؤرور کی، " فارس و عرب دیلی بزه‌گی ایله بو تزه گلینی بزه‌یه‌سن! بیلیرسن کی، من سؤز صرافی‌یام، تزه بئیتلری کؤهنه‌سیندن آییرا بیلیرم... بیر باخ گؤر کی، تفکّور موجروسوندن کیمین حماییلینه اینجی دوزورسن! تورکچولوک بیزه وفالی اولماغین صیفتی (علامتی) دئییل، تورکوارا دئییلمیش سؤز بیزه لاییق دئییل. او آدام کی یوکسک نسبدن دوغولموشدور، اونا یوکسک سؤز لازیمدیر " .



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک, تورکلوک, تورک دونیاسی, نظامی گنجوی, ادبیات,

" خسرو و شیرین "-ین تورک دونیاسی

+0 بگندیم

" خسرو و شیرین "-ین تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

نظامی گنجوی " سیرلر خزینه سی "-ندن بیر نئچه ایل سونرا " خسرو و شیرین " داستان-پوئماسینی تاماملاییب آتابیگ محمد جهان پهلوانا هدیه گؤندرمیشدی.

او حؤکمدارا کی، اثرین اوّلینده حاقیندا یازیردی: " دؤورون حاکیمی، اوُلو ملیک آتابیگ کی، دونیادان ظولمون ایزینی کسدی. ابوجعفر محمد کی، سخاوتی اوجوندان سولطان محمود کیمی خوراسانی توتاجاق " ( " خسرو و شیرین "-دن وئریلمیش بوتون نومونه‌لر پروفسور حمید محمدزاده‌نین فیلولوژی ترجومه سیندندیر). نظامی جاهان پهلوانین کیچیک قارداشی، " چیندن خراج رومدان جیزیه آلان " قیزیل آرسلانی دا تعریفله‌میشدی: " قاپیسینی دنیز کیمی هامی‌یا آچار، خزر یوخسولوندان روم وارلی‌سینادک هئچ کس فضیلت دریاسیندان الی‌بوش قاییتماز " . آتابیگلرین " قلم تورکلری " نه گؤستردیکلری قایغینی شاعیر-موتفکّیر اونلارین معنوی بؤیوکلوگونون گؤستریجیسی سایمیشدی.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : ادبیات, تورک, نظامی گنجوی, تورک دونیاسی, تورکلوک,

" سیرلر خزینه‌سی "‌نین تورک دونیاسی

+0 بگندیم

" سیرلر خزینه‌سی "‌نین تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

نظامی یارادیجیلیغی‌نین تورک-موسلمان منشایی، ایدئولوژیسی و استِتیکی داهی شاعیر-موتفکّیرین ایلک پوئماسی اولان " مخزن الاسرار" ( "سیرلر خزینه‌سی"-ندن) اؤزونو بوتون مومکون میقیاس‌لاری ایله حیس ائتدیرمگه باشلاییر.

اساس حیس ائدیلن ده اودور کی، اؤز سؤز خزینه سی‌نین قاپی‌لارینی سخاوتله آچان صنعتکار آرتیق کئچمیش اَیام‌لاردا (فردوسی دؤورونده) اولدوغو کیمی جنگاورلیک داستانی دانیشمیر، عوموما اینسانین (و اینسانلیغین!) سؤزون گئنیش معناسیندا حیاتیندان، جمعیتین موختلیف طبقه‌لری‌نین " ترجومه‌یی-حال "-یندان بحث ائدیر. و بو، اونون ایدئیا-استِتیک مؤوقئعیینی عکس ائتدیرن ائله بیر استراتژی علامتدیر کی، تورکلوگه (و تورک دونیاسینا) موناسیبتینی ده موعینلشدیریر. بئله کی، " سیرلر خزینه‌سی "ندن باشلایاراق نظامیده تورکلوک اؤزونو حربی-سیاسی یوخ، معنوی جنگاورلیکده -ارنلیکده گؤسترمگین کلاسیک تجروبه‌لرینی وئرمکله پوست‌اپوس دؤورو اوچون سجیه‌وی اولان خوصوصیت‌لر تقدیم ائدیر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, ادبیات, تورک, نظامی گنجوی, تورکلوک,

“ اسکندرنامه”‌نین تورک دونیاسی

+0 بگندیم

 


“ اسکندرنامه”‌نین تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

" اسکندرنامه " ده تورکلوک آنلاییشی‌نین عکسی او باخیمدان خوصوصی اؤنم کسب ائدیر کی، نظامی " خمسه " ‌نین بو سون اثرینده بشریتین طالعیی ایله باغلی داها قلوبال پروبلم‌لر قالدیرمیش، " سیرلر خزینه‌سی "-ندن باشلایاراق اونو ماراقلاندیران مؤو ضولارا محض همین پوئماسیندا داها گئنیش (عوموم‌بشری!) میقیاسدا باخماغین کیفایت قدر موکمل تجروبه‌سینی وئرمیشدیر. گؤرکملی نظامی‌شوناس ی.ائ.برتِلسین فیکرینجه، قارشیسینا قویدوغو مؤحتشم مقصده چاتماق اوچون " نظامی‌یه ائله قهرمان لازیم ایدی کی، اونون حاکیمیتی بوتون دونیایا یاییلسین، ائله قهرمان کی، یالنیز ایران طرفیندن یوخ، بوتون خالقلار طرفیندن قبول ائدیله بیلسین... آیدیندیر کی، بئله شراییطده نظامی هئچ ده اسکندرین تاریخی سیماسینی تام دقیقلیگی ایله جانلاندیرماغا جهد ائتمه‌یه‌جکدی. بونون اوچون نظامی‌نین سرانجامیندا هم لازیمی ماتریال یوخ ایدی، هم ده بئله بیر اسکندر اونا هئچ ماراقلی گؤرونموردو. اودور کی شاعیر تام شوعورلو صورتده اسکندری اؤز دؤورونه گتیریب چیخاریر " . و قدیم دؤورون داهی یونان (مقدونیه) سرکرده-فاتحینه محض بو جور محرم یاناشماغین نتیجه‌سی‌دیر کی، نظامی اونو هئچ بیر تردّود ائتمه‌دن " روم پاپاقلی (تاجلی) " تورک آدلاندیریر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : نظامی گنجوی, ادبیات, تورک, تورکلوک, تورک دونیاسی,

“یئددی گؤزل”- ین تورک دونیاسی

+0 بگندیم

 

“یئددی گؤزل”- ین تورک دونیاسی

نظامی جعفروف

نظامی “یئددی گؤزل”-ی ماراغا حاکیمی، آذربایجان آتابیگلری‌نین یاخین قوهومو علاالدین کؤرپه آرسلانا (1171-1208) حصر ائتمیش، اونا وئردیگی خئییر-دوعالاردان بیرینی بو سؤزلرله باشلامیشدی: "‌روم صنعتکارلیغی ایله گنجه ده سیکّه‌لنمیش بو نقدی (یعنی "یئددی گؤزل "-ی) عیار و شاهین عکسی ایله پارلاداراق اونون اوستونه شاهنشاهین آدینی حک ائله‌دیم کی، اونون شکلی (عکسی) ایله ایشیم رؤونق‌لنسین ".

نظامی "‌آغسونقورلار نسلی‌نین دایاغی‌" آدلاندیردیغی کؤرپه آرسلانی "‌اؤز تاج و تاختی ایله آلپ آرسلاندان یاخشی‌" حساب ائده‌رک یازیر: "‌سهند داغیندا او، ییرتیجی جاناوارین ال-آیاغینی بیر ایکی‌اوجلو (هاچا اوخ) ایله سیندیردی‌"‌. کؤرپه آرسلانین حاکیمیتی‌نین، گؤرونور، بوتؤولوکده ایرانا یاییلماسینی آلقیشلایان شاعیر بیلدیریر کی، "‌بوتون عالم بدندیر، ایران ایسه اورک... او ویلایتین ثروت‌لری‌نین توتدوغو یئر یئرلرین ان یاخشیسی‌دیر. اورک سنسن و بو مثل سنین حاقیندا اولان حکایه دیر‌"‌.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک, تورک دونیاسی, نظامی گنجوی, تورکلوک, ادبیات,

آذربایجان میلّی دوشونجه تاریخینده عبداله شایق فنومنی

+0 بگندیم

آذربایجان میلّی دوشونجه تاریخینده عبداله شایق فنومنی

آذربایجان ادبیاتینی، ادبیاتشوناسلیق علمینی، مدنیتینی، پداقوژی و ایدئولوژی فیکیر تاریخینی شایق ایمضاسی اولمادان تصووره گتیرمک چتیندیر. بو ضعیف ووجودلو بؤیوک شخصیتین آذربایجان ادبیاتینا وئردیگی تؤحفه‌لرین اهمیتینی درک ائتمک اوچون بیر آنلیق اونون یوخلوغونو دوشونمک کیفایتدیر. ۱۹۲۳-جو ایلده شایقین ادبی و پداقوژی فعالیتی‌نین۲۰ ایللیگی‌نین قئید اولوندوغو ادبی-بدیعی گئجه ده غفور افندی‌زاده قانتمیرین چیخیشیندان "‌اگر شایق اولماسایدی‌" تعبیری اصلینده، ادیبین چوخ جهتلی فعالیتی‌نین میقیاس و ماهیتی‌نین بؤیوکلوگونو احتیوا ائدیر. اگر شایق اولماسایدی... موبالیغه‌سیز دئمک اولار کی، اگر شایق اولماسایدی، آذربایجان اونون میلّی روحدا یئتیشدیردیگی ضیالی اوردوسوندان محروم اولاردی؛ آنادیللی تحصیلین تملینی قویان شایق نومونه مکتبی فعالیت گؤسترمزدی؛ آذربایجاندا مکتب و معاریف ایشی سانسورون پنجه‌سی آلتیندا ازیلر و اؤز دوزگون مجراسینی تاپمازدی؛ اوشاق ادبیاتی قیزیل فوندونا داخیل اولان اثرلردن محروم اولاردی؛ میلّی ادبیاتیمیزی اؤز سوی-کؤکونه - فولکلورونا باغلایان‌لارین، اوروپا و شرق کلاسیک ادبیاتینی آذربایجان اوخوجوسونا اؤز آنا دیلینده چاتدیران‌لارین سایی آزالار، ادبیاتیمیز اینجه روحلو شایق پوئزیاسیندان محروم اولاردی و نهایت، اگر شایق اولماسایدی، وطنین، میلتین طالعیینی اؤز موقدّراتیندان اوجا توتان بیر تعصوبکش ادیب - وطنداش تیمثالیندان محروم اولاردیق.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, عبداله شایق, ادبیات, تورکچولوک, تاریخ,

حسین جاوید - میلت و حوریت وورغونو

+0 بگندیم

حسین جاوید - میلت و حوریت وورغونو

لطفیه عسگرزاده

فیلولوژی علملری دوکتورو، نظامی گنجوی آدینا ادبیات اینستیتوتونون باش علمی ایشچیسی

تورکچولوک و تورانچیلیق مفکوره‌لی اثرلری سایه‌سینده یارادیجیلیغی درین سیاسی ماهیت کسب ائدن داهی حسین جاویدین یارادیجیلیغیندا اینسان حوقوق‌لاری و اونلارین پوزولماسی، بوتؤولوکده سوسیال عدالت‌سیزلیک جیدی پروبلم کیمی تقدیم اولونور. کاراکترجه حوریت و میلت وورغونو اولان موتفکیر صنعتکار یاشادیغی دؤورده سیاسی حرکاتدا، هئچ بیر حیزب و قورومدا اولماسا دا، اؤز مؤوقعیینی، موناسیبتینی بیلدیرمگی ده اونوتموردو. وحشی ارمنی داشناک‌لاری‌نین باکیدا و دیگر بؤلگه‌لرده تؤرتدیگی قانلی فاجیعه‌لرده سویداش‌لاری کیمی، اؤزو ده ضرر گؤرن، منفور نیت صاحیب‌لرینی لعنتله‌ین شاعیرین "‌رنگارنگ یارادیجیلیغیندا اینسان و اونون طالعیی چاغداش موحیطیمیزین ایستک‌لری سوراغیندا رومانتیک اوصولدا اورتایا قویولور" . بوتون بونلار جاوید افندینی محمد امین رسول‌زاده، علی بیگ حسین‌زاده و باشقا ایستیقلال موجاهیدلری ایله بیرلشدیریردی.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورکچولوک, حسین جاوید, ادبیات, تاریخ, تورانچیلیق, آزادلیق,

عراقدا گونئی آذربایجان ادبیاتی

+0 بگندیم

عراقدا گونئی آذربایجان ادبیاتی

سکینه قایبالی‌ئوا

اؤزت

۲۰. یوز ایلین ۵۰.لی ایللریندن باشلایاراق میلّی و کولتورل باشاری‌لار قازانمیش عراق تورکمان‌لاری یالنیز تورکمان ادبیاتی چرچیوه‌سینده دئییل، عئینی زاماندا عوموم‌تورک، عوموم‌آذربایجان ادبیاتی‌نین تبلیغی و تدقیقی ساحه‌سینده بؤیوک ایشلر گؤرموشلر. عراق تورکمان شاعیرلری اؤز یارادیجیلیق‌لاریندا آذربایجان ادبیاتیندان، اؤزل‌لیکله نظامی، فضولی، نسیمی کیمی داهی سؤز اوستادلاری ایله یاناشی، شهریار کیمی وطنپرور، بشری دویغولارین ترنومچوسو اولان شاعیرلرین یارادیجیلیغیندان دا بهره‌لنمیشدیلر. اونلار اؤز یارادیجیلیق‌لاریندا و عئینی زاماندا عراق تورکمان‌لاری‌نین آیدینلانماسیندا مؤهوم رول اوینایان مطبوعاتدا بو ساحه‌نین ایشیقلاندیریلماسینا گئنیش یئر وئرمیشدیلر. ۱۹۵۰.لی ایللردن بو یانا بیلیمسل، ادبی موحیطین ایشیقلاندیریلماسیندا، خالقین آیدینلانماسیندا بؤیوک اؤنم داشییان مطبوعات عراق تورکمان‌لاری اوچون قلم مئیدانی اولماقلا یاناشی، عئینی زاماندا بیر موباریزه میدانینا چئوریلمیشدیر. اونلار یالنیز اؤز دردلرینی دئییل، عئینی زاماندا قانی قانیندان، دیلی دیلیندن اولان دوغما سویداش‌لاری‌نین دا حالینا یانمیش، سورون‌لارینی اؤز مطبوعات اورقان‌لاریندا دایم گؤز اؤنونده ساخلامیشدیلار.

آچار سؤزلر: عراق-تورکمان، ادبیات، ایران تورکلری، گونئی آذربایجان شعری، مطبوعات.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : آذربایجان, عراق تورکمان‌, ادبیات, مطبوعات,

تورکچولوک و رومانتیزمین وحدتی

+0 بگندیم

تورکچولوک و رومانتیزمین وحدتی 

  گولشن علی‌یئوا کنگرلی 

  فیلولوژی علملری دوکتورو، پروفسور  

    بؤیوک شخصیت‌لر فیزیکی حیات‌لارینی باشا ووردوقدان سونرا ابدیت عؤمرو یاشاییرلار. هر یئنی دوغولان نسیل کلاسیکین یارادیجیلیغیندا اؤز فیکری-معنوی سوال‌لارینا جاواب تاپیر، کلاسیک‌لر هر نسیلله یئنیدن دوغولا بیلیرلر.  

  آذربایجان ادبیاتیندا بئله صنعتکارلاردان بیری عقیده‌سینه گؤره توتالیتار سووئت رژیمی طرفیندن تصفیه‌یه معروض قالمیش رومانتیک شاعیر و فیلوسوف حسین  جاویددیر. او قدیربیلن میلتی طرفیندن دایم خاطیرلانیر، درین مضمونلو، بدیعی-فلسفی صیقلتلی اثرلری دؤنه-دؤنه چاپ اولونور، یئنی-یئنی نسیل‌لر طرفیندن ماراق و هوسله اوخونور. حسین جاویدین بیر شخصیت و صنعتکار کیمی بؤیوکلوگو آذربایجان جومهوریتی پرزیدنتی جناب ایلهام علی‌یئفین کلاسیک ایرثه احتیرامی و بؤیوک قدرشوناسلیقلا ایمضالادیغی ۲۴ اوکتوبر ۲۰۱۷-جی ایل تاریخلی سرانجامدا حسین جاویدین ادبی-تاریخی مؤوقعیی اوبیئکتیو نظری عکسینی تاپمیشدیر.

  بؤیوک شاعیر و دراماتورقون ۱۳۵.جی ایل‌دؤنومونون کئچیریلمه‌سی حاقیندا بو تاریخلی سرانجامدا دئییلیر:  " حسین جاوید سون درجه درین مضمونلو یارادیجیلیغی ایله چوخ‌عصرلیک آذربایجان ادبیاتی خزینه‌سینه تاریخی-مدنی دَیرلر بخش ائتمیش قودرتلی سؤز صنعتکاری‌دیر. او، شرقین زنگین فلسفی-پوئتیک ایرثی زمینینده یوکسله‌رک و دونیا رومانتیزم عنعنه‌لریندن اوغورلا بهره‌لنه‌رک آذربایجان خالقی‌نین ادبی-بدیعی فیکیر سالنامه‌سینه پارلاق صحیفه‌لر یازمیشدیر. موتفکّیر صنعتکارین نئچه-نئچه اوخوجو و تاماشاچی نسلی‌نین استتیک ذؤوقونو موعین‌لشدیرن اثرلری بو گون ده اؤز مونومنتال‌لیغینی و یوکسک تاثیر گوجونو قوروماقدادیر‌"‌. حسین جاوید یارادیجیلیغینا بو کونسِپتوال قیمت گله‌جک تدقیقات‌لار اوچون یئنی نظری متودولوژی معیار رولونو اوینایاجاقدیر. 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : تورک دونیاسی, تورک, حسین جاوید, تورکچولوک, ادبیات, فلسفه,

محمدامین رسول‌زاده‌نین نظامی‌سی

+0 بگندیم

محمدامین رسول‌زاده‌نین نظامی‌سی

پروفسور نصیب نصیبلی

احمد کسروی‌دن شیخ الاسلامی‌یه قدر بوتون پان ایرانیست‌لرین و فارس عیرقچی‌لاری‌نین بؤیوک ایستکله تکرار ائتدیکلری تِزه گؤره، آذربایجانین اسکی خالقی آذری‌لردن عیبارت ایمیش. اونلار دا شعرلر سؤیله‌میش، فارس ادبیاتی‌نین زنگینلشمه‌سی اوچون چالیشمیشلار. بو فیکرین یانلیشلیغینی گؤسترن اثرلر آراسیندا محمد امین رسول‌زاده‌‌نین آذربایجان شاعیری نظامی‌ آدلی آکادمیک آراشدیرماسی اؤزل بیر یئره صاحیب‌دیر. بو اینجله‌مه محمد امین بیگین اوروپا‌دا یاشاماق مجبوریتینده قالدیغی 30‌.لو ایللرینده یازیلمیش، بؤیوک‌ شاعیر نظامی‌‌نین 1941 ایلینده‌کی 800.جو دوغوم ایلی آنیسینا اتحاف ائدیلمیشدیر. او دؤنم‌لرده، ایراندا و ایران ائشیگینده نظامی‌ اوچون آنما تؤرن‌لری گئچیلیرمکده ایدی. نظامی‌، عنعنه‌وی اولاراق ایران یا دا فارس شاعیری اولاراق تقدیم ائدیلیردی. بو قونودا شوروی ایستیثنا ایدی. رسول‌زاده‌یه گؤره، نظامی‌ ابدی اثرلرینی فارسجا یازماسینا باخمایاراق، اونو ایران/فارس شاعیری سایماق دوغرو دئییلدیر. نظامی‌، تورک اوغلو تورکدور. نظامی‌‌نین اتنیک کیملیگینه آیدینلیق گتیرن یازار، میلّی تاریخیمیزین بعضی اؤنملی قونولارینی بیلیمسل، اوبژکتیو شکیلده اینجه‌له‌یرک میلّی تاریخ آلغیسی‌نین اولوشماسیندا بؤیوک پایی اولموشدور.

محمد امین رسول‌زاده میلّی تاریخیمیزین ان حسّاس و چلیشکیلی مسله‌سی اولان بوگونکو ایران جوغرافیاسیندا بؤیوک‌ ایمپیراتورلوق‌لار قورموش تورک خاندان‌لاری‌نین فارسجانی ندن دؤولت دیلی و فارس ادبیاتی‌نین گلیشمه‌سینی ندن حیمایه ائتدیکلرینه آیدینلیق گتیرمیشدیر.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : محمدامین رسول‌زاده‌, نظامی, ادبیات, تاریخ,

نسیمی و فولکلور

+0 بگندیم


İMADƏDDİN NƏSİMİ

نسیمی و فولکلور

پروفسور مدد چوبانوف

دونیانین بوتون صنعتکارلاری کیمی کلاسیک آذربایجان یازیچی‌لاری دا تاریخاً فولکلورلا عوضوی صورتده باغلی اولموشلار. اونلار اؤز یارادیجیلیق‌لاریندا شیفاهی خالق ادبیاتیندان گئنیش ایستیفاده ائده‌رک همین اثرلرین اوخوناقلی اولماسینا چالیشمشلار.

عمادالدین نسیمی ده شیفاهی خالق ادبیاتیندان گئنیش ایستیفاده ائتمیشدیر. اونون یارادیجیلیغیندا شیفاهی خالق ادبیاتی - آتالار سؤزلری اؤزونو پارلاق شکیلده گؤستریر. بونون باشلیجا سببی، شوبهه‌سیز، بیرینجی آتالار سؤزونون چوخ ییغجام، درین معنالی و هامی طرفیندن آنلاشیقلی؛ دیگر طرفدن ایسه اونون صنعتکار اوچون میثیل‌سیز تصویر و ایفاده واسیطه‌لری اولماسی‌دیر.

نسیمی اکثر حاللاردا آتالار سؤزونو شوعورلو صورتده دَییشدیریر، ایختیصار ائتمکله برابر اونا موعین علاوه لر ده ائدیردی. بئله لیکله، اونون اثرلرینده آتالار سؤزو یئنی معنا، مضمون و ماهیت داشیییردی. نسیمی بونلاردان اؤز یئرینده و مهارتله ایستیفاده ائتمگی باجاریردی.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : عمادالدین نسیمی, ادبیات,

حیاتین بئش هدیه‌سی - مارک تواین

+0 بگندیم

حیاتین بئش هدیه‌سی

 مارک تواین    

   

  بیرینجی فصیل 

     عؤمرون ایلک چاغلاریندا خئییرخواه بیر پری اؤز بوخچاسییلا آدامین یانیندا پئیدا اولدو و دئدی: 

  - بو بوخچادا منیم هدیه‌لریم وار، گؤتور اونلاردان بیرینی،  قالان‌لارینا دَیمه! و سئچیمینی ده دوزگون ائت، عاغیللی و مودریک اول! چونکی بو هدیه‌لردن یالنیز بیری حقیقتاً چوخ دَیرلی و قیمتلی‌دیر.  

  بوخچادا بئش هدیه واردی: شؤهرت، سئوگی، وار-دؤولت، حظ، اؤلوم. 

  جاوان آدام گؤتور-قوی ائتمه‌دن دئدی: 

  - چوخ فیکیرلشمگه احتیاج یوخدو، البته، حظ! 




آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : ادبیات,

آنا دیلی مسله‌لرینه عبدالرحیم بیگ حاقوئردی‌یئف یاناشماسی

+0 بگندیم

آنا دیلی مسله‌لرینه عبدالرحیم بیگ حاقوئردی‌یئف یاناشماسی

زلفیه اسماعیل

عبدالرحیم بیگ حاقوئردی‌یئفین چوخ‌شاخه‌لی یارادیجی‌لیغی‌نین موعین ایستیقامت‌لریندن بیری ده آنا دیلی مسله‌لری‌دیر. دوغما وطنی‌نین ایجتیماعی حیاتیندا فعال ایشتیراک ائدن وطنپرور ضیالی خالقیمیزین مدنی-ایجتیماعی حیاتینداکی بوتون چاتیشمازلیق‌لار کیمی آنا دیلی‌نین پروبلم‌لری ده اونو دایم ناراحات ائتمیشدیر. دؤورون ادبی دیل نورماسی‌نین موعین‌لشمه‌سینده همین دؤورون گؤرکملی ضیالی‌لاری ایله یاناشی عبدالرحیم بیگ حاقوئردی‌یئف ده الیفبا، اورفوقرافی، میلّی تئرمینولوژی مسله‌لری‌نین اطرافیندا گئدن موباریزه‌لردن کناردا قالمامیش، دیلچی عالیم‌لرله داها یاخین موناسیبتده اولان ادیب دیل مسله‌لری‌نین موذاکیره‌سینده مرکزی مؤوقع توتموشدو. همچنین ع.حاقوئردی‌یئف اونو ناراحات ائدن اؤتن عصرین ایلک ایکی اون ایل‌لیگی‌نین دیل و الیفبا مسله‌لری حاقدا مطبوعاتدا چیخیش‌لار ائتمیشدی. اونون "‌ادبی دیلیمیز حاقیندا‌" دَیرلی مقاله‌سی او دؤورون قیزغین موذاکیره لریندن آلدیغی تأثوراتین نتیجه‌سی‌دیر. مقاله‌ده ادبی دیلین اینکیشافیندا بدیعی ادبیاتین و مطبوعاتین رولوندان، الیفبا، اورفوقرافی، ترمینولوژی مسله‌لریندن دانیشیر. ادبی دیلین اینکیشافینا مانع اولماقدا داوام ائدن موعین نؤقصان‌لاری قئید ائدیر. ادبی دیلیمیزین قارشیلاشدیغی پروبلم‌لری وطنداش یانغیسی ایله قلمه آلدیغی "‌ادبی دیلیمیز حاقیندا‌" اثری حقیقتاً ده اؤز دؤورونون ان آکتوال و آجیناجاقلی دیل حادیثه‌لرینه حصر اولونموشدور.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

آچار سؤزلر : ادبیات, آنادیلی, دیل,