ائلچین ELÇİN

تورک دیلی و ادبیاتی

قوتادغو بیلیگده دؤولت فیكری

+0 بگندیم

قوتادغو بیلیگده دؤولت فیكری

گوگهان ییلماز

كؤچوروب اویغونلاشدیران: عباس ائلچین

 

 اؤزت 

      بالاساغونلو یوسوف طرفیندن 1069/1070 ایللرینده قلمه آلینمیش اولان قوتادغو بیلیگ، تورك دؤولتی’ نین كؤكه‌نینده اولان ‘بوزقیر آتلی كولتورو’نون دؤولت ذهنیتینی تئوری‌لشدیرمه چابالاریندان بیری و ان دیقته دگر اولانیدیر. ایسلامی دؤنمه عایید اولماقلا بیرلیكده اؤزوندن اؤنجه‌كی  گلَنگی اؤنه چیخاران اثر، بو یؤنو ایله، ایسلام دؤولتلرینده یازیلمیش اولان دیگر سیاستنامه‌لردن آیریلیر. الده‌كی  چالیشما؛ قوتادغو بیلیگ’ده یئر آلان دؤولته ایلیشكین قاورام و گؤروشلر چرچیوه‌سینده، بیر دؤولت تئوریسی‌نین آنا چیزگیلرینی بلیرله‌مگی آماجلامیشدیر. سونوجدا، قوتادغو بیلیگ’ده كی  دؤولت دوشونجه‌سینی بلیرله‌ین آنا عونصورلر اولاراق بونلار تثبیت ائدیلمیشدیر:

1. حاكیمیتین قایناغی تانریسال، بونونلا بیرلیكده، سیاسی دوزن دونیوی‌دیر.

2. حاكیمیت بیر كیشیده توپلانمیش آنجاق كیشی‌نین ایقتیداری قانونلا سینیرلاندیریلمیشدیر.

 3. دؤولت، ایدئال بیر ‘دونیا دؤولتی’ (اونیوئرسالیزم) اولاراق تاسارلانمیشدیر. 

 

 آچار كلمه‌لر: تورك دؤولت گلَنگی، دونیا دؤولتی، حؤكمدار، قوت، تؤره 

 

  * بو مقاله، قوتادغوبیلیگ فلسفه-بیلیم آراشدیرمالاری درگیسی’نین مارت 2006 تاریخلی 9. ساییسیندا یاییملانمیشدیر. 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

عمر خیامین روباعی لری چئویرن: جبار باغچه بان

+0 بگندیم
 
 
چئویرن: جبار باغچه بان
 

بیرینجی فصیل

  1

  سیرری ازلی نه سن بیلیرسن نه ده من، 

  بو بیلمه جه یی  نه سن اوخورسان نه ده من، 

  بیز پرده نین آرخاسیندا سؤیلشمه ده ییز، 

  تا پرده دوشور نه سن قالیرسان نه ده من.



آردینی اوخو/ Ardını oxu

گونئی آذربایجانداكی چاغداش ادبیاتا بیر باخیش

+0 بگندیم
 " آنا دیلده یازاق اؤز خالقیمیزا... "  

  گونئی آذربایجانداكی چاغداش ادبیاتا بیر باخیش  

   

     پروانه محمدلی 

   

   " ائلیمین، خالقیمین مین نیسگیلی وار، 

   ایللرله تاپدانمیش زنگین دیلی وار " . 

                                                سهند 

      گونئی آذربایجاندا خالقین دیلی، ادبی و معنوی دَیرلری سون 90 ایل ایلین ایچینده دایم گرگینلیكده قالیب باسقیلی بیر حیات یاشادیغیندان یارانان ادبیات داها چوخ دیره‌نیش، اویانیش، آیریلیق، حسرت، اؤزونوتصدیق كیمی مضمونلار داشیییب. 

  زامان-زامان باش قالدیرمیش اولان میللی اویانیش گونئی آذربایجاندا هر شئیدن اول میللی دیلده یازیلمیش اولان ادبیاتدا اؤزونو گؤستریب. تاریخه نظر سالساق گؤره‌ریك كی، مشروطه و خیابانی حركاتلاری‌نین  داوامی اولان و 1945-1946-جی ایللرده قورولان آذربایجان میللی دئموكرات حؤكومتییله یئنی دَیرلر قازانان خالقین میللی ترقیسی هر زامان ادبیاتدا اؤز تاثیرینی قویوب و اونونلا بیر سیرادا اولوب. 



آردینی اوخو/ Ardını oxu

" موللا نصرالدین " دن 14 یاش بؤیوك اولان ساتیریك نشر نومونه سی - " شبنامه "

+0 بگندیم

   " موللا نصرالدین " دن 14 یاش بؤیوك اولان ساتیریك نشر نومونه سی -  " شبنامه "  

  پروانه محمّدلی 

  فیلولوگییا اوزره فلسفه دوكتورو 

   " موللا نصرالدین "  ژورنالی‌نین آذربایجان مطبوعاتی تاریخینده ایلك ساتیریك مطبوع اورقانی اولدوغو عئلم عالمینه چوخدان بللی‌دیر. ایستر-ایسته‌‌مز منطیقی بیر سوال یارانیر؟ گؤره‌سن  " موللا نصرالدین " نه قدر آنا دیلینده اونا بنزر بیر مطبوع نومونه سی وار ایدیمی؟ و  " موللا نصرالدین " نین یارادیجیسی میرزه جلیلین او باره ده معلوماتی اولوبمو؟ 



آردینی اوخو/ Ardını oxu